Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΄Εθιμα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΄Εθιμα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο 14 Απριλίου 2012

Γιατί βάφουμε κόκκινα τα αυγά το Πάσχα

 

Ένα από τα πιο διαδεδομένα έθιμα του Πάσχα είναι το βάψιμο των αυγών τη Μεγάλη Πέμπτη. Το αυγό συμβολίζει τον τάφο του Χριστού που ήταν ερμητικά κλειστός - όπως το περίβλημα του αυγού -, αλλά έκρυβε μέσα του τη "Ζωή", αφού από αυτόν βγήκε ο Χριστός και αναστήθηκε!

Μπορεί τα τελευταία χρόνια το αυγά να βάφονται σε διάφορα χρώματα, όμως η παράδοση τα θέλει κόκκινα. Είναι γεγονός πως τα χρωματιστά αυγά τα συναντάμε στην αρχαιότητα, στη Ρώμη, στην Ελλάδα, στην Κίνα, στην Αίγυπτο, ως δώρα στις ανοιξιάτικες γιορτές μαζί με κουνέλια τα οποία είναι το σύμβολο της γονιμότητας.

Πώς ακριβώς όμως, καταλήγουμε στην επιλογή του κόκκινου χρώματος, δεν είναι ξεκάθαρο. Οι εξηγήσεις που υπάρχουν, είναι πολλές. Μία από τις πιο αποδεκτές είναι πως το κόκκινο συμβολίζει το αίμα και τη θυσία του Ιησού. Οι άλλες ερμηνείες, έχουν πρωταγωνίστριές τους, τρεις γυναίκες : Την Παναγία, τη Μαγδαληνή και μία δύσπιστη ανώνυμη γυναίκα.

Η Παναγία πίσω από το έθιμο των "κόκκινων αυγών".
Μία εξήγηση που δίνεται συχνά, λέει ότι η Παναγία πήρε ένα καλάθι αυγά και τα πρόσφερε στους φρουρούς Του Υιού της, ικετεύοντάς τους να του φέρονται καλά! Όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά, αυτά βάφτηκαν κόκκινα!

Τα κόκκινα αυγά και η Μαγδαληνή.
Μία άλλη ιστορία συνδέει το κόκκινο χρώμα με τη Μαρία Μαγδαληνή. Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας ενημερώθηκε για την Ανάσταση του Χριστού, τη θεώρησε τόσο απίθανη "όσο και το να βαφτούν τα αυγά κόκκινα". Η Μαρία Μαγδαληνή τότε, χρωμάτισε μερικά αυγά κόκκινα και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το γεγονός.

Η δύσπιστη γυναίκα.
Μία παραλλαγή της παραπάνω ιστορίας, θέλει μία γυναίκα να μην πιστεύει την είδηση της Ανάστασης Του Ιησού και να λέει: "Όταν τα αυγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός". Και τότε αυτά έγιναν κόκκινα"!

Το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών.
Το έθιμο του τσουγκρίσματος των αυγών ξεκίνησε μάλλον στην Βόρεια Αγγλία ως παιχνίδι: Ο κάτοχος του πιο γερού αυγού, ήταν ο νικήτης! Κανονικά πάντως το πρώτο αυγό που βάφεται σε κάθε σπίτι ανήκει στην Παναγία και δεν πρέπει να το "τσουγκρίζουμε" .

Πολλές νοικοκυρές ακόμα και σήμερα το φυλάνε στο εικονοστάσι όλο το χρόνο μέχρι το επόμενο Πάσχα, αφού λένε πως δεν χαλάει όλη την χρονιά! Την Μεγάλη Πέμπτη του επόμενου έτους το φυτεύουν στα χωράφια τους για να είναι εύφορα, ή το κρεμάνε στα μαντριά των ζώων για να είναι γόνιμα.

πηγή:pylestv

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2012

Λόγω των ημερών: «et in Αrcadia ego» (Ανήκω κι εγώ στην Αρκαδία)

 



Tου Σωτήρη Γλυκοφρύδηhttp://stoxasmos-politikh.blogspot.com/

Η Καθαρά Δευτέρα είναι η εορτή της Φύσης, του εξαγνισμού και της επιστροφής του ανθρώπου στην κοιτίδα του για αναγέννηση. Ελάχιστοι όμως γνωρίζουν πως το έθιμο αυτό προέρχεται από την Αρκαδία η οποία το μεταλαμπάδευσε μέσω των εποίκων της στην προ της κτίσης, Ρώμη, δημιουργώντας τη βάση για τα Λουπερκάλια. Οι Απόκριες, οι οποίες στηρίζονται στα Λουπερκάλια, έχουν αρχή μια Διονυσιακή κατάσταση εξαγνισμού και ζύμωσης που...καλείται «Αρκαδικό ιδεώδες».
 
Τι είναι όμως το Αρκαδικό ιδεώδες; Είναι η επιστροφή του ανθρώπου στη φύση, σε μικρές κοινότητες για βουκολική παν-φυσικά ερωτική ζωή, χωρίς ηθικοπλαστικές και τεχνηματικές δεσμεύσεις. Αποτελεί υπόμνημα για να αποτοξινωθεί ο άνθρωπος από τη διάσταση του ego με το alter ego του που επέφερε ο πολιτισμός, δηλαδή, εκφράζει τάση απογύμνωσης της λογικής χάριν των αδέσμευτων αλόγων του ενστίκτου. Σε γενικές γραμμές το Αρκαδικό ιδεώδες παραπέμπει στον φυσικό, παρορμητικό, αδέσμευτο αλλά και προσηνή στη φύση άνθρωπο, ο οποίος στις εκδηλώσεις του οδηγείται από την εσώτερη μάνα γη. Η κατάσταση αυτή παραπέμπει σε μια μορφή απελευθέρωσης της ψυχής η οποία εμπεριέχει τη φύση όλη και ανάλογα με πως αισθάνεται, δείχνει το τι αισθάνεται, ζυγίζοντας τα πράγματα στο χάος της ελευθερίας. Πρέπει όμως να τονιστεί πως θεωρεί ως βάση ότι ο άνθρωπος κατέχει μέσα του μια εγγενή σοφία και ότι δεν είναι εκ γενετής κακός αλλά γίνεται κακός από τα απωθημένα εκ της ανασφάλειάς του.
 
Όταν ο Δυτικός πολιτισμός βρισκόταν σε κρίσιμες καμπές της εξελικτικής του διαδρομής, ας πούμε στη βιομηχανική επανάσταση είτε πιο πίσω στους τριακονταετείς πολέμους είτε ακόμα πιο πίσω στις Ρωμαϊκές ή τις Αλεξανδρινές τεράστιες πόλεις, σε αυτό το ιδανικό αναζητούσε να βρει το χαμένο του φυσικό εαυτό, στο λεγόμενο «Αρκαδικό ιδεώδες».
 
Η Αρκαδία και ο Παν με τον επτακάλαμο συριγγωτό αυλό του ήταν και θα παραμείνει μια σύνοψη επουράνιας κι επίγειας μελωδίας ενός άρρηκτου δεσμού του ανθρώπου με τη φύση. Αυτό εκφράζει το μήνυμα των Απόκρεω που παραπέμπει σε Εξαγνισμό έχοντας κορύφωση την Καθαρά Δευτέρα, την απεξάρτηση, την ανακύκλωση και την αναγέννηση. Ελάχιστα όμως έχει γραφτεί ότι ο εξαγνισμός αυτός επικεντρώνεται στην ψυχή του ανθρώπου που κατέληξε λόγω του πολιτισμού μια ψυχρή μηχανή ή να τραβάει ένα κάρο.
 
Back to Arcadia για την ψυχή μας, τις ημέρες αυτές, λοιπόν. Θα ήταν όμως παράλειψη να μη αναφέρουμε τρεις σημαντικές μορφές που επέδρασαν στη στήριξη του Αρκαδικού ιδεώδους που επανέρχεται σε κύκλους: Τη βασίλισσα Χριστίνα της Σουηδίας ως μέγιστη Ελληνοποιό γυναίκα, τον Τόμας Μουρ με την Ουτοπία του «ούτως ποιείν ο τόπος», και τον προφήτη της Μεσσιανο - Ελληνικής λύτρωσης ποιητή Βιργίλιο, τους οποίους, καθώς ένιωθαν Πελασγο-Αρκάδες πρέπει να τους τιμούμε. Για το λόγο αυτό, καλό είναι κάποτε το Υπουργείο του εδώ πολιτισμού - αν είναι του Ελληνικού Πολιτισμού - να φτιάξει τους ανδριάντες τους και γύρω να στηθεί ο χορός των νυμφών με επίκεντρο τον Πάνα και τον αυλό του, σύμβολο μιας φαουστικής (αυτόκαυστα φωτεινής) Διονυσιακής και Απολλώνιας ψυχής η οποία πρωτο-εμφανίστηκε ως έρωτας για τη ζωή γητευτικός στο βουνό της Αρκαδίας.
 
Όταν ο άνθρωπος έχασε τη γήτευση του Έρωτα για τη ζωή μέσω του λόγου και της πράξης που κατόπιν έγινε συμπεριφορά πολιτική, έχασε ένα μέρος της αγνής Αρκαδικής ψυχής του.
 
Οι μικρές κοινότητες, οι φάρμες, τα μποστάνια, τα τρεχούμενα γάργαρα νερά μέσα στα ρυάκια - και κάτι πολύ σημαντικό, η ειλικρίνεια - καταντάνε για τους περισσότερους «πολιτισμένους», ουτοπία. Αλλά ό,τι ξεμακραίνει από τη μνήμη διατηρείται κατακάθι στη ψυχή μας, ανακλητό από τη γονιδιακή δεξαμενή των μιμιδίων (καθρεφτόσποροι δημιουργίας γονιδίων) που μας έχει σταμπάρει και ελέγχει το «είναι» μας. Back to Arcadia τις μέρες αυτές, λοιπόν, ενώ κλαίει ο Ασωπός και θρηνεί ο Αλφειός που είναι λίγα, φυσώντας το σουραύλι τους στα δέντρα, τα αηδόνια. Και με ελάχιστους ανθρώπους να χορεύουνε εκεί με νύμφες και θεές.
 
Όμως, λόγω των ημερών αυτών προκύπτει πως ο Παν θεός δεν πέθανε αλλά βαριανασαίνει στον τάφο του. Ας κάνουμε το πρώτο βήμα εκδήλωσης τιμής σε αυτόν, ζωγραφίζοντας μια καρδιά στην πέτρα, όπως φαίνεται στον πίνακα που προσαρτάται ως εικόνα, του αναγεννησιακού φιλόσοφου - ζωγράφου, Πουσέν, ο οποίος βροντοφώναξε με τα έργα του το «ανήκω κι εγώ στην Αρκαδία» (et in Αrcadia ego - σύντμηση του ego sum etiam in Arcadia ego). Η Αναγέννηση που έχει βάση τον ρομαντισμό στηρίζεται στο Αρκαδικό ιδεώδες.
 
Αυτές τις ημέρες που φεύγει ο παλιός άνθρωπος για να αναδυθεί ένας νέος με την επερχόμενη ανάσταση του Πάσχα, πιο ανθρώπινος και πιο εξαϋλωμένος, ένας Μεσσίας των καιρών τον οποίο επισημαίνει ο Βιργίλιος (λατινική αρχή του Αρκαδικού κύκλου), αν είναι αληθής θα τιμάει τον Ελληνισμό και θα έχει μέσα του την Αρκαδία.
 
Δυστυχία νoιώθω πολλές φορές που είμαι Αθηναίος, έχοντας σύμβολο της γνώσης ένα χοντροκέφαλο πουλί που κρώζει τα δεινά και ανοίγει τα φτερά του βράδυ. Αρκάδας θα έπρεπε να έχω γεννηθεί, να έχω ιερό σύμβολο το αηδόνι, να τσαλαβουτάω στα νερά της όποιας μικρής πηγής και να τραγουδώ το πρωί στις νύμφες. Back to Arcadia τις μέρες αυτές, φίλε αναγνώστη, και ας μην είσαι κι εσύ Αρκάδας. Την Καθαρά Δευτέρα, που γίνεται αγνό το κατακάθι του θεάτρου της ψυχής μας, κάνε σπονδές και κοιτώντας προς το Λύκειο βουνό, λέγοντας το «Ευοί - Ευάν» που σημαίνει «Καλή ζωή - (όμως) Εάν» (ευελπιστούμε) κι έγινε «Εβίβα», πες το: «ανήκω κι εγώ στην Αρκαδία». Έστω, την Καθαρά Δευτέρα.

* Σημείωση
Στον Αρκαδικό κύκλο στηρίζεται το βιβλίο του Νταν Μπράουν «Κωδικός Ντα Βίντσι» μετατιθέμενος με εκτροπή στην Μαγδαλήνια περίοδο (Μαγδαληνής). Στη μεταφυσική διάσταση του Αρκαδικού κύκλου και της χαμένης μητρικής γνώσης (γκράαλ) δεν υπεισερχόμαστε. Γενικές πληροφορίες για την αρκαδική διάσταση των ημερών αυτών μπορούν να εξαχθούν από (links):
4) Απόκριες και Λουπερκάλια. Η λέξη Απόκριες δεν σημαίνει μόνο αποχή από το κρέας αλλά και απόκριση μιας ζωής προς ένα κόσμο, φυσικά, καλύτερο.

Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου 2012

Τσικνοπέμπτη και η ιστορία της.

  Η τσικνοπέμπτη είναι η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου και για την φετινή Αποκριά, την γιορτάζουμε σήμερα. Οι άνθρωποι προετοιμάζονται για την μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής και την συγκεκριμένη Πέμπτη καταναλώνουν ελεύθερα μεγάλες ποσότητες κρέατος.

Ο λόγος που έχει καθιερωθεί να γίνεται αυτό ημέρα Πέμπτη είναι πως η ορθόδοξη πίστη θεωρεί σημαντικές τις νηστείες της Τετάρτης και της Παρασκευής, οπότε έγινε επιλογή της ενδιάμεσης ημέρας.

Το όνομα "Τσικνοπέμπτη" προέκυψε γιατί την ημέρα αυτή το δείπνο αποτελείται από κρέας ψημένο στα κάρβουνα, το οποίο πρέπει να έχει πάντα λίγο λίπος ώστε κατά το ψήσιμο να βγάλει την απαραίτητη "τσίκνα". Ακόμα και οι πιο φτωχοί άνθρωποι κάθε περιοχής, πρέπει να ψήσουν κρέας ώστε να μυρίσει το σπίτι τους και όλοι να ξέρουν ότι γιορτάζουν!

Παλιότερα στην ελληνική επαρχία οι άνθρωποι μοίραζαν πιατέλες με το τσικνισμένο κρέας σε όλη την γειτονιά για να στείλουν την μυρωδιά του ψητού σε κάθε άκρη του χωριού. Μαζί με την Τσικνοπέμπτη έχει καθιερωθεί πλέον και η ειδωλολατρική παράδοση του μασκαρέματος που υποτίθεται ότι διώχνει τα κακά πνεύματα του χειμώνα και βοηθάει έτσι στην εξασφάλιση μιας επιτυχημένης σοδειάς.
Τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας!
Πέρα από το παραδοσιακό "κάψιμο" του κρέατος, κάθε περιοχή της χώρας μας έχει τα δικά της έθιμα για την Τσικνοπέμπτη:

Κομοτηνή Την Τσικνοπέμπτη τα ζευγάρια που είναι έτοιμα για γάμο, ανταλλάσσουν μεταξύ τους φαγώσιμα δώρα. Ο άντρας πρέπει να στείλει στην σύντροφό του μια κότα και εκείνη ανταποδίδει με μπακλαβά .

Κέρκυρα Στην Κέρκυρα ανήμερα της Τσικνοπέμπτης γίνονται τα "Πετεγολέτσια" ή "Κουτσομπολιά". Οι γυναίκες της παλιάς πόλης, βγαίνουν στα παράθυρα των καντουνιών και κουτσομπολεύουν μιλώντας την παραδοσιακή κερκυραϊκή διάλεκτο.

Πάτρα
Εδώ κάθε χρόνο αναβιώνει η "Κουλουρού" . Σύμφωνα με το έθιμο η "Γιαννούλα η Κουλουρού" νομίζει ότι ο Ναύαρχος Ουίλσoν είναι ερωτευμένος μαζί της και θα της κάνει πρόταση γάμου. Έτσι ντύνεται νύφη και πηγαίνει στο λιμάνι να προϋπαντήσει τον καλό της, σκορπώντας το γέλιο στους Πατρινούς.

Σέρρες Στις Σέρρες ψήνουν το κρέας στους δρόμους και στη συνέχεια ανάβουν μεγάλες φωτιές και πηδούν από πάνω τους. Αμέσως μετά ακολουθεί "το προξενιό" μεταξύ των ελεύθερων της κάθε γειτονιάς .


πηγή:pylestv

Σάββατο 24 Δεκεμβρίου 2011

Η ιστορία του χριστουγεννιάτικου δέντρου

 



Σύμφωνα με μερικούς ερευνητές, οι Χριστουγεννιάτικες δοξασίες και παραδόσεις, αποτελούν ένα μίγμα από κατάλοιπα της λατρείας του Σατούρνο (μιας θεότητας που ταυτίζεται με τον Κρόνο) κι άλλων δοξασιών που αναμίχθηκαν με τις χριστιανικές, για να ξεχαστεί στο πέρασμα των αιώνων η αρχική τους προέλευση.
Το δέντρο, σαν χριστουγεννιάτικο σύμβολο, χρησιμοποιήθηκε μετά τον 8ο αιώνα. Εκείνος που καθιέρωσε το έλατο σαν χριστουγεννιάτικο δέντρο ήταν, σύμφωνα με την παράδοση, ο 'Aγιος Βονιφάτιος, που για να σβήσει την ιερότητα που απέδιδαν οι ειδωλολάτρες στη δρυ, έβαλε στη θέση του το έλατο, σαν σύμβολο χριστιανικό και ειδικότερα σαν σύμβολο των Χριστουγέννων. Φυσικά, στο πέρασμα των αιώνων, το νόημα του χριστουγεννιάτικου δέντρου πήρε αναρίθμητες μορφές.
Κι αρχικά, για να συμβολίσει την ευτυχία που κρύβει για τον άνθρωπο η γέννηση του Χριστού, άρχισε να γεμίζει το δέντρο-σύμβολο με διάφορα χρήσιμα είδη- κυρίως φαγώσιμα κι αργότερα ρούχα κι άλλα είδη καθημερινής χρήσης, συμβολίζοντας έτσι πρακτικά την προσφορά των Θείων Δώρων, για να εξελιχτεί προοδευτικά σ' ένα απαραίτητο διακοσμητικό είδος της μέρας αυτής, που αργότερα πήρε και τη θέση της " Δωροθήκης "- του χώρου δηλαδή που σ' αυτόν τοποθετούσαν οι συγγενείς και φίλοι τα δώρα τους ο ένας για τον άλλο.
Ο Τσαρλς Ντίκενς για την Αγγλία, ο συγγραφέας εκείνης της εποχής, φρόντισε να ξαναπάρουν τα Χριστούγεννα την παλιά χαρούμενη γιορταστική μορφή τους, όσο κανένας άλλος. Κι αν σήμερα σ' ολόκληρο τον κόσμο το χριστουγεννιάτικο δέντρο θυμίζει αυτή τη μέρα, αυτό σίγουρα οφείλεται στον Ντίκενς, που σε διάφορα έργα του και πιο πολύ ακόμα στις χριστουγεννιάτικες ιστορίες του, το προβάλλει σαν βασικό χριστουγεννιάτικο σύμβολο.
Στην πατρίδα μας, το χριστουγεννιάτικο δέντρο το έφεραν για πρώτη φορά στην Αθήνα οι Βαυαροί, και από τότε συνηθίζεται να προτιμάται στις ορεινές περιοχές αντί του νησιώτικου καθιερωμένου καραβιού.

πηγή:συλλεκτικό παζάρι

Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου 2011

Η ιστορία της χριστουγεννιάτικης κάλτσας

 



Υπήρχε κάποτε ένας ευγενικός και καλόκαρδος κύριος όπου η γυναίκα του είχε πεθάνει από βαριά αρρώστια και τον είχε αφήσει απογοητευμένο με τρεις κόρες να μεγαλώσει...
Μετά που έχασε όλα του τα χρήματα σε ανώφελες και κακές επενδύσεις, η οικογένειά του χρειάστηκε να μετακομίσει σε μια χωριάτικη καλύβα, ενώ οι τρεις του κόρες έκαναν μόνες τους το μαγείρεμα, το ράψιμο και το καθάρισμα του σπιτιού.
'Oταν ήρθε ο καιρός να παντρευτούν οι κόρες, ο πατέρας έπεσε σε μεγαλύτερη κατάθλιψη εφόσον οι κόρες του δεν θα έβρισκαν να παντρευτούν χωρίς προίκα και χρήματα για να δώσουν στην νέα οικογένεια του συζύγου τους. Μία νύχτα, μετά που οι κόρες είχαν πλύνει και απλώσει τα ρούχα τους και τις κάλτσες τους στο τζάκι για να στεγνώσουν, έπεσαν για ύπνο. Ο 'Αγιος Βασίλης γνώριζε την απόγνωση και την ατυχία του πατέρα και σταμάτησε στο σπίτι του. Κοίταξε μέσα από το παράθυρο και είδε ότι η οικογένεια είχε πέσει για ύπνο. Επίσης παρατήρησε και τις κάλτσες των κοριτσιών που κρέμονταν στο τζάκι. Και τότε του ήρθε η έμπνευση και αφού πήρε από το πουγκί του τρία μικρότερα πουγγιά με χρυσό, πήγε και τα πέταξε με προσοχή από την καμινάδα έτσι ώστε να πέσουν μέσα στις κάλτσες.
Το επόμενο πρωί που ξύπνησαν οι κόρες, βρήκαν για μεγάλη τους έκπληξη τις κάλτσες τους να περιέχουν χρυσάφι. 'Eτσι ο ευγενής πατέρας τους θα κατάφερνε να δει τις κόρες του να ζουν ευτυχισμένες και μια καλή ζωή με αυτό το χρυσό, και έζησε πολλά πολλά χαρούμενα χρόνια και ο ίδιος.
Τα παιδιά όλου του κόσμου συνέχισαν την παράδοση να κρεμούν κάλτσες τα Χριστούγεννα στο τζάκι τους με την ελπίδα να τους τις γεμίσει ο 'Αγιος Βασίλης. Αυτό το έθιμο συνεχίζεται σε πολλές χώρες με μερικές παραλλαγές.

Πέμπτη 21 Απριλίου 2011

Γιατί βάφουμε κόκκινα τα αυγά το Πάσχα;

  Ένα από τα πιο διαδεδομένα έθιμα του Πάσχα είναι το βάψιμο των αυγών τη Μεγάλη Πέμπτη. Το αυγό συμβολίζει τον τάφο του Χριστού που ήταν ερμητικά κλειστός - όπως το περίβλημα του αυγού -, αλλά έκρυβε μέσα του τη "Ζωή", αφού από αυτόν βγήκε ο Χριστός και αναστήθηκε!
  Μπορεί τα τελευταία χρόνια το αυγά να βάφονται σε διάφορα χρώματα, όμως η παράδοση τα θέλει κόκκινα. Είναι γεγονός πως τα χρωματιστά αυγά τα συναντάμε στην αρχαιότητα, στη Ρώμη, στην Ελλάδα, στην Κίνα, στην Αίγυπτο, ως δώρα στις ανοιξιάτικες γιορτές μαζί με κουνέλια τα οποία είναι το σύμβολο της γονιμότητας.
  Πώς ακριβώς όμως, καταλήγουμε στην επιλογή του κόκκινου χρώματος, δεν είναι ξεκάθαρο. Οι εξηγήσεις που υπάρχουν, είναι πολλές. Μία από τις πιο αποδεκτές είναι πως το κόκκινο συμβολίζει το αίμα και τη θυσία του Ιησού. Οι άλλες ερμηνείες, έχουν πρωταγωνίστριές τους, τρεις γυναίκες : Την Παναγία, τη Μαγδαληνή και μία δύσπιστη ανώνυμη γυναίκα.
Η Παναγία πίσω από το έθιμο των "κόκκινων αυγών".
  Μία εξήγηση που δίνεται συχνά, λέει ότι η Παναγία πήρε ένα καλάθι αυγά και τα πρόσφερε στους φρουρούς Του Υιού της, ικετεύοντάς τους να του φέρονται καλά! Όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά, αυτά βάφτηκαν κόκκινα!

Τα κόκκινα αυγά και η Μαγδαληνή.

  Μία άλλη ιστορία συνδέει το κόκκινο χρώμα με τη Μαρία Μαγδαληνή. Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας ενημερώθηκε για την Ανάσταση του Χριστού, τη θεώρησε τόσο απίθανη "όσο και το να βαφτούν τα αυγά κόκκινα". Η Μαρία Μαγδαληνή τότε, χρωμάτισε μερικά αυγά κόκκινα και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το γεγονός.

Η δύσπιστη γυναίκα.
 
Μία παραλλαγή της παραπάνω ιστορίας, θέλει μία γυναίκα να μην πιστεύει την είδηση της Ανάστασης Του Ιησού και να λέει: "Όταν τα αυγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός". Και τότε αυτά έγιναν κόκκινα"!


Το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών.

 Το έθιμο του τσουγκρίσματος των αυγών ξεκίνησε μάλλον στην Βόρεια Αγγλία ως παιχνίδι: Ο κάτοχος του πιο γερού αυγού, ήταν ο νικήτης! Κανονικά πάντως το πρώτο αυγό που βάφεται σε κάθε σπίτι ανήκει στην Παναγία και δεν πρέπει να το "τσουγκρίζουμε" .
 
Πολλές νοικοκυρές ακόμα και σήμερα το φυλάνε στο εικονοστάσι όλο το χρόνο μέχρι το επόμενο Πάσχα, αφού λένε πως δεν χαλάει όλη την χρονιά! Την Μεγάλη Πέμπτη του επόμενου έτους το φυτεύουν στα χωράφια τους για να είναι εύφορα, ή το κρεμάνε στα μαντριά των ζώων για να είναι γόνιμα.

πηγή:pyles.tv

Σάββατο 16 Απριλίου 2011

Βάψτε πασχαλινά αυγά, με φρούτα και λαχανικά!

  Φέτος, βάψτε τα αβγά με φυσικές χρωστικές από φρούτα και λαχανικά. Ρίξτε στην κατσαρόλα φλούδες από κρεμμύδια, μαύρο ή πράσινο τσάι, φύλλα κόκκινου λάχανου και άλλα φυσικά υλικά που είναι πλούσια σε χρωστικές ουσίες και βάψτε τα αβγά σας με τον πιο φυσικό τρόπο. To blog.livingreen.gr, μας δίνει πολύτιμες οδηγίες και μυστικά για να τα καταφέρουμε! Ιδού πώς:Η διαδικασία της βαφής 
   1.  Βράστε καλά τα αβγά και αφήστε τα να κρυώσουν.
   2.  Πλύνετε τα καλοβρασμένα αβγά με χλιαρό σαπουνόνερο για να αφαιρέσετε οτιδήποτε υπόλειμμα έχει μείνει πάνω στο τσόφλι.
   3.  Υπολογίστε την ποσότητα των χρωστικών υλικών που θα χρησιμοποιήσετε, ανάλογα με το πόσο έντονο θέλετε να είναι το τελικό χρώμα και πόσα είναι τα αβγά που θα βάψετε. Υπολογίστε ότι για κάθε χούφτα υλικού προσθέτετε περίπου 1 φλιτζάνι νερό και ότι το συνολικό νερό που θα προσθέσετε πρέπει να είναι αρκετό για να σκεπάσει αργότερα τα αβγά (αν δεν θέλετε να μετράτε φλιτζάνια, ρίξτε τα χρωστικά υλικά στην κατσαρόλα και σκεπάστε τα με νερό μέχρι η στάθμη του να ξεπεράσει περίπου 3 δάχτυλα την στρώση των υλικών).
   4. Βράστε στην αρχή σε δυνατή φωτιά και έπειτα χαμηλώστε τη θερμοκρασία και αφήστε τα να σιγοβράσουν για 15 λεπτά έως 1 ώρα, ανάλογα με το χρώμα που θέλετε να πετύχετε (έχετε πάντα υπόψη σας ότι το χρώμα του νερού είναι πιο έντονο από το χρώμα του αβγού στο τέλος της διαδικασίας).
   5.  Σουρώστε το χρωματιστό νερό σε ένα σκεύος και προσθέστε για κάθε φλιτζάνι υγρού 2-3 κουταλιές του γλυκού λευκό ξίδι.
   6.  Βάλτε τα βρασμένα αβγά σε ένα βαθύ μπολ και ρίξτε από πάνω το χρωματιστό μίγμα νερού- ξιδιού μέχρι να τα σκεπάσετε.
   7. Αφήστε τα αβγά μέσα στο νερό μέχρι να αποκτήσουν το χρώμα που θέλετε. (Συστήνεται να τοποθετήσετε το μπολ με τα αβγά και το νερό στο ψυγείο, αφού πρώτα βεβαιωθείτε ότι έχει κρυώσει το υγρό και να τα αφήσετε εκεί για ένα βράδυ).
   8. Την επόμενη μέρα βγάλτε τα αβγά από το νερό με μια τρυπητή κουτάλα και αφήστε τα να στεγνώσουν πάνω σε μια σχάρα.
   9.  Όταν στεγνώσουν τελείως, μπορείτε να τα αλείψετε με λίγο ελαιόλαδο για να γυαλίζουν.

Διαλέξτε φυσικά υλικά ανάλογα με το χρώμα!    *  Κόκκινο: μεγάλη ποσότητα από φλοίδες κρεμμυδιού, χυμός ροδιού, σμέρουρα, κεράσια σε κονσέρβα μαζί με το σιρόπι.
    * Πορτοκαλί: φλούδες από κόκκινα κρεμμύδια, καρότα, πάπρικα
    * Καφέ ή μπεζ: καφές, στιγμιαίος καφές, μαύρο τσάι
    * Καφέ- πορτοκαλί: σκόνη τσίλι (τα μπαχαρικά χρειάζονται λιγότερη ποσότητα από ότι τα λαχανικα)
    * Ροζ: πατζάρια, χυμός φραγκοστάφυλλου
    * Βιολετί: τσάι ιβίσκου, άνθη βιολέτας, κόκκινο κρασί
    * Μπλε: φύλλα από κόκκινο λάχανο (βρασμένα), σκουρόχρωμος χυμός σταφυλιού, βατόμουρα (σε κονσέρβα)
    * Πράσινο: σπανάκι (βρασμένο)
    * Κιτρινοπράσινο: φλοίδες από κίτρνα μήλα (βρασμένες)
    * Κίτρινο: φλοίδες λεμονιού και ποροτκαλιού, τσάι χαμομηλιού, πράσινο τσάι, σκόνη κύμινου, σαφράν.


Πηγή: : blog.livingreen.gr/

Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

...ΑΝΟΙΞΗ ΚΑΙ ΜΥΘΟΙ...






Η εναλλαγή των εποχών

Η γη όπως ξέρουμε κάνει δύο σημαντικές κινήσεις, μία περιφορά γύρω από τον ήλιο (ετήσιος κύκλος) και μία περιστροφή γύρω από τον εαυτό της (ημερήσιος κύκλος). Ο συνδυασμός αυτών των κινήσεων είναι που δημιουργεί τις 4 εποχές.
Οι πύλες για την είσοδο της γης στις διαφορετικές εποχές, είναι οι ισημερίες της Άνοιξης και του Φθινοπώρου και τα ηλιοστάσια του Χειμώνα και του Καλοκαιριού......




Τον ερχομό της Άνοιξης σηματοδοτεί η εαρινή ισημερία. Οι παραδόσεις λένε ότι η γη ήταν κάποτε ξαπλωμένη ότι δεν υπήρχαν οι 4 εποχές, ότι στο ένα ημισφαίριο ήταν πάντα καλοκαίρι και στο άλλο πάντα χειμώνας. Κάποια στιγμή μεταξύ Μύθου και πραγματικότητας, ο άξονας της γης καθετοποιήθηκε και από τότε ξεκίνησε η εναλλαγή των εποχών, τότε ξεκίνησε ο χρόνος να είναι κυκλικός, να υπάρχει ο θάνατος και η αναγέννηση της φύσης.

Μύθοι- Σύμβολα- Παραδόσεις

Πάντα οι γιορτές τις άνοιξης σε όλους τους πολιτισμούς ήταν γιορτές χαράς, ανανέωσης με κίνηση, με χορό, με τραγούδια. Υπάρχουν λουλούδια παντού και στολίδια στους ανθρώπους και στα σπίτια, υπάρχει πλούσιο ποτό και φαγητό και ασυγκράτητη χαρά, γιατί ένας νέος κύκλος θα ξεκινήσει.
Εξάλλου παραδοσιακά οι χοροί που χορεύονται στις γιορτές της Άνοιξης είναι κυκλικοί ή μάλλον σπειροειδείς σε έναν ρυθμό Βαλς.
Ορισμένες χώρες της Ευρώπης διατηρούν ακόμα παραδόσεις, όπου οι νέοι ενωμένοι σε μία σειρά χορεύουν στα δάση περνώντας ανάμεσα από τα δέντρα και έπειτα κατεβαίνουν στην πλατεία του χωριού και συνεχίζουν να χορεύουν σε κύκλο.

Θεοί και γιορτές της Άνοιξης

Πολλοί μύθοι της Άνοιξης σχετίζονται με τον θάνατο και την ανάσταση κάποιου θεού.
Υπάρχουν κυρίως δύο τρόποι με τους οποίους οι θεοί πεθαίνουν την άνοιξη:

1. Με διαμελισμό συνήθως σε 14 ή σε 7 κομμάτια, όπως στην περίπτωση του Διόνυσου Ζαγρέα στην Ελλάδα και του Όσιρι στην Αίγυπτο.
Ο διαμελισμός συμβολίζει την ανάγκη για εξάπλωση της πνευματικής ουσίας του θεού, αλλά και των διδασκαλιών. Ακριβώς τον ίδιο συμβολισμό συναντάμε στο μυστήριο της θείας κοινωνίας, που υπάρχει σε διάφορες θρησκείες, όπου μοιράζεται στους πιστούς κρασί και ψωμί, συμβολίζοντας το σώμα και το αίμα του θεού. Επίσης ο θάνατος του αρνιού και ο διαμελισμός του για φαγωθεί συμβολίζει ακριβώς το ίδιο πράγμα. Το αρνί αποτελεί ένα κατεξοχήν μυθικό σύμβολο, με την έννοια της αθωότητας και της αγνότητας κυρίως σε πνευματικό επίπεδο, έτσι με τον διαμελισμό του επιτρέπει στους ανθρώπους την επικοινωνία με την αγνότητα αυτή.

2. Με σταύρωση ή κάρφωμα σ’ ένα δέντρο.
Ο σταυρός είναι επίσης ένα πανάρχαιο σύμβολο, που δεν έχει λείψει από καμία εποχή και κανένα λαό. Αποτελείται από δύο διασταυρωμένα ξύλα: ένα κάθετο που συμβολίζει τον πνευματικό κόσμο και ένα οριζόντιο που συμβολίζει τον υλικό κόσμο. Έτσι αποτελεί την εναρμόνιση των αντιθέτων αλλά και συμπληρωματικών στοιχείων που αποτελούν τον εκδηλωμένο κόσμο.
Το δέντρο έχει τον ίδιο συμβολισμό με τον σταυρό, εδώ το ιερό, το πνευματικό στοιχείο αντιπροσωπεύεται στα κλαδιά, που βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο του δέντρου, ενώ οι ρίζες του είναι το χθόνιο στοιχείο, ο κόσμος των νεκρών. Ο κορμός του δέντρου συμβολίζει τον εκδηλωμένο κόσμο, τον κόσμο των ανθρώπων.

Σε όλους τους πολιτισμούς υπήρχε πάντοτε ένας θεός μία θεά ή ένα ζευγάρι θεών, που χαρακτήριζαν την άνοιξη. Ήταν οι θεοί που έφερναν την γονιμότητα, την ανανέωση, την βλάστηση, την νιότη και τον έρωτα.
Στους Ρωμαίους συναντάμε τη θεά Φλώρα (ή Χλωρίδα). Η θεά της Άνοιξης έκανε τα λουλούδια να ανθίζουν και τους αγρούς να καρποφορούν. Στην αρχή του Μαΐου διοργάνωναν τα Φλωράλια, γιορτή προς τιμήν της Θεάς, που χάριζε στους ανθρώπους και στη φύση την άνθηση, την νιότη και τον έρωτα.
Στους Φινλανδούς υπήρχε ένα θεϊκό ζευγάρι ο Ράουμ και η Ούκκο που κάθε χρόνο την άνοιξη γιόρταζαν τον ιερό τους γάμο, μετά από τον οποίο καρποφορούσαν οι αγροί. Το χειμώνα οι σκοτεινές δυνάμεις τους χώριζαν και την άνοιξη έσμιγαν ξανά.
Στην αρχαία Ελλάδα η εναλλαγή των εποχών του χρόνου σχετιζόταν με τον μύθο της αρπαγής της Περσεφόνης. Ο Άδης έκλεψε την Περσεφόνη για να την κάνει σύζυγό του. Η Δήμητρα όμως μαράζωνε από την θλίψη της και έψαχνε παντού την κόρη της, μαζί της όμως μαράζωνε και η φύση, πενθούσε μαζί της. Όταν κατάλαβε ότι η Περσεφόνη είναι στον Άδη την διεκδίκησε, όμως ο Άδης δεν ήταν διατεθειμένος να την αφήσει. Έτσι ο Δίας αποφάσισε η Περσεφόνη μισό χρόνο να μένει με τον Άδη στον κάτω κόσμο (Φθινόπωρο – Χειμώνας) και μισό χρόνο να επιστρέφει στη μητέρα της στον επάνω κόσμο (Άνοιξη – Καλοκαίρι).

Το αρχαίο ελληνικό ημερολόγιο, διέφερε λίγο από το σύγχρονο, τόσο ως προς την ονομασία των μηνών όσο και ως προς τις ημερομηνίες. Οι μήνες που κατά προσέγγιση αντιστοιχούν στους δικούς μας Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο, είναι οι Ανθεστηρίων, Ελαφηβολιών και Μουνηχιών.
Στον μήνα Ανθεστηρίων τελούνταν τα Ανθεστήρια προς τιμήν του θεού Διόνυσου. Ήταν μία πολύ σημαντική γιορτή που έχει φτάσει και ως τις μέρες μας ως Αποκριές. 
Τα Ανθεστήρια κρατούσαν 3 μέρες και κατά την διάρκειά τους γινόταν διαγωνισμοί οινοποσίας, πομπές του αγάλματος του Διόνυσου και η αθυροστομία καθώς και οτιδήποτε τρελό είχαν την τιμητική τους, παράλληλα όμως γινόταν και παραστάσεις μυητικού θεάτρου. Συγκεκριμένα την πρώτη μέρα γιόρταζαν τα Πιθοίγια, τότε άνοιγαν όλοι τα πιθάρια τους για να δοκιμάσουν όλοι για πρώτη φορά τη νέα σοδειά. 
Την δεύτερη μέρα γιόρταζαν τις χοές, έτσι λέγονταν τα πήλινα δοχεία που κρατούσαν όλοι, ήταν η μέρα της πομπής του αγάλματος του Διόνυσου. Την τρίτη μέρα γιόρταζαν οι Χύτροι, μέρα αφιερωμένη στους νεκρούς, που τους τιμούσαν βράζοντας για τις ψυχές τους διάφορους σπόρους και όσπρια.

Στο μήνα Ελαφηβολιών, γιορτάζονταν και τα Αδώνια ή «οι κήποι του Άδωνι» προς τιμή του Άδωνη και της Αφροδίτης. Η γιορτή κρατούσε 2 μέρες. Η πρώτη μέρα ονομάζονταν «αφανισμός» και θρηνούσαν τον θάνατο του Άδωνι, ενώ η δεύτερη μέρα ονομάζονταν «εύρεσις» και γιόρταζαν την ανάστασή του. Ο Άδωνις συμβόλιζε τη φύση, τη βλάστηση. Με τον θάνατό του δηλώνονταν η εξαφάνιση της βλάστησης από το κρύο του χειμώνα και με την ανάσταση η αναγέννηση της φύσης της άνοιξης.


πηγή:το σκαληστήρι

Παρασκευή 25 Μαρτίου 2011

Έθιμα που δεν γνωρίζετε για την 25η Μαρτίου


 

Μικρά “μυστικά” για την εθνική μας επέτειο
Η 25η Μαρτίου είναι μια γιορτή που ενώνει όλους τους Ελληνες και τονώνει το αίσθημα πατριωτισμού και της πίστης τους. Ο διττός της χαρακτήρας την καθιστά ως τη μεγαλύτερη γιορτή του έθνους μας και ως μια από τις σημαντικότερες για την Ορθοδοξία, γι’ αυτό και γιορτάζεται με επισημότητα και κατάνυξη μέσα από πλήθος εκδηλώσεων, στρατιωτικών και μαθητικών παρελάσεων σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στην ομογένεια.

Τι πραγματικά, λοιπόν, γιορτάζουμε; Κατ’ αρχάς, η ημέρα αυτή είναι ιερή, καθώς σημαίνει για τους χριστιανούς η αναγγελία της ενανθρώπισης του Θεού και η διαβεβαίωση για την απολύτρωσή τους από τα δεινά της πλάνης, του σκότους και της κατάπτωσης, αφού ...
εκείνη την ημέρα ο αρχάγγελος Γαβριήλ ανακοίνωσε στην Παναγία (Μαρία την Παρθένο) ότι είναι ευλογημένη ανάμεσα στις γυναίκες και έχει επιλεγεί ως η μητέρα του Ιησού Χριστού, παραδίδοντάς της τον κρίνο της καρποφορίας.

Αυτή την ευλογημένη ημέρα, όμως, χιλιάδες χρόνια μετά την αναγγελία της γέννησης του Υιού του Θεού, επέλεξε και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός το 1821 για να ευλογήσει στη Μονή της Αγίας Λαύρας στα Καλάβρυτα το λάβαρο της ελληνικής επανάστασης. Επειτα από 400 χρόνια οθωμανικής σκλαβιάς, οι σποραδικές αντιδράσεις των Ελλήνων οργανώθηκαν σε ένα ενιαίο κίνημα αντίστασης στο οποίο συμμετείχαν όλες οι κοινωνικές τάξεις.

Οι οπλαρχηγοί, τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας και οι προεστοί προσκύνησαν την ελληνική σημαία δίνοντας όρκο να πολεμήσουν ως την ελευθερία ή τον θάνατο. Αυτό, άλλωστε, είναι και το σύνθημα που συμβολίζει η σημαία μας. Οι εννέα γραμμές -πέντε γαλάζιες για τη θάλασσα και τέσσερις άσπρες για τα αφρισμένα κύματα-, είναι οι εννέα συλλαβές της φράσης που άλλαξε την Ελληνική Ιστορία (ελευθερία ή θάνατος), ενώ ο λευκός της σταυρός σημαίνει την αφοσίωση των Ελλήνων στην ορθόδοξη χριστιανική πίστη, καθώς και τη συμβολή της Εκκλησίας στον σχηματισμό του σύγχρονου ελληνικού κράτους.

Επίσης, εκτός από τις παρελάσεις και τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται ανά τη χώρα, κυρίως στα ελληνικά νησιά, όπου υπάρχει εκκλησία αφιερωμένη στην Ευαγγελίστρια έχει ξεχωριστή γιορτή στις 25 Μαρτίου και συνήθως με αρτοκλασία. Την ημέρα αυτή η Εκκλησία επιτρέπει στους πιστούς να φάνε ψάρι, ανεξάρτητα αν συμπέσει με τη νηστεία του Πάσχα ή ακόμη και με τη Μεγάλη Εβδομάδα, και έτσι, ο μπακαλιάρος σκορδαλιά έχει γίνει το… εθνικό μας φαγητό. Στους Επτανήσιους δε, το τραπέζι κοσμούν το κορφιάτικο στακοφίσι ή κοφίσι μπιάνκο και η κεφαλλονίτικη αλιάδα.

Η λαμπαδηφορία στη Σκιάθο

Υπάρχουν, όμως, κάποιοι τόποι που είχαν ή και διατηρούν ως τις μέρες μας παραδόσεις ειδικά για την 25η Μαρτίου. Για παράδειγμα, τα τελευταία χρόνια αναβιώνουν τα έθιμα «εωθινό» και «λαμπαδηφορία» από τον δήμο, την τοπική ομάδα Σώματος Ελληνικού Οδηγισμού και το Πνευματικό Κέντρο των εκκλησιών της Σκιάθου. Το εωθινό σημαίνει το εορταστικό ξύπνημα του νησιού και γινόταν ανήμερα της 25ης Μαρτίου στις 5 η ώρα το πρωί με τη συμμετοχή των μαθητών της ΣΤ΄ τάξης του τότε δημοτικού σχολείου. Ψέλνονταν τα ίδια εμβατήρια με αυτά του εθίμου της λαμπαδηφορίας («Ολη δόξα όλη χάρη» και «Της δόξας λάμπει γαλανό το φως στη χώρα»), καθώς και ύμνοι της Εκκλησίας προς τιμήν της απελευθέρωσης του γένους.

Η λαμπαδηφορία, από την άλλη, γινόταν το βράδυ στις 8 η ώρα ανήμερα της 25ης, όπου μαθητές και ενήλικες ξεχύνονταν στους δρόμους του νησιού με λαμπάδες και κεριά, ψάλλοντας τα δύο εμβατήρια («Ολη δόξα όλη χάρη» και «Της δόξας λάμπει γαλανό το φως στη χώρα»). Πρόκειται για ένα έθιμο που πηγάζει από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας και συνδυάζει την ανάσταση του Χριστού με την ανάσταση του γένους, παραλληλίζοντας το άγιο φως με το φως της ελευθερίας.

Η Βαγγελίστρα

Ιδιαίτερη αναφορά, επίσης, γι’ αυτή την ημέρα συναντάμε σε πολλά ιστορικά κείμενα για το πανηγύρι στο χωριό Φαρακλάτα της Κεφαλονιάς προς τιμή της Βαγγελίστρας.

Σε αυτό το χωριό, την προηγούμενη μέρα οι άνθρωποι πήγαιναν στην εκκλησία και σ’ ένα πανέρι τοποθετούσαν τέσσερα μικρά ψωμιά, έναν μεγάλο άρτο, ένα μπουκάλι λάδι και ένα μπουκάλι κρασί, για να εκκλησιαστούν. Μετά το τέλος της θείας λειτουργίας έπαιρναν πίσω τον μεγάλο άρτο, τον οποίο έκοβαν σε κομμάτια και τον μοίραζαν στους πιστούς, αφήνοντας το ψωμί, το λάδι και το κρασί στον ναό.

'Οταν ολοκληρωνόταν ο εσπερινός, πραγματοποιούταν ολονυχτία, όπου οι κάτοικοι του χωριού «βαρούσαν τουφεκιές» ή έφερναν μπαρούτι από τον Μοριά και έριχναν πυροτεχνήματα. Στο κελί της εκκλησίας και όπου αλλού υπήρχε κόσμος μοιραζόταν φαγητό. Κάποιοι μάλιστα μαγείρευαν αλιάδα, το τυπικό φαγητό της ημέρας, μπακαλεόπιτα και κοφισόπιτα, ειδικά φτιαγμένες για το πανηγύρι που στηνόταν αμέσως μετά.

Το ξημέρωμα έβγαζαν λιτανεία την εικόνα της Βαγγελίστρας σε όλο το χωριό με τη συνοδεία της Φιλαρμονικής του Αργοστολίου, ενώ τα τελευταία χρόνια η λιτανεία πραγματοποιείται το απόγευμα της 25ης Μαρτίου.

Αξίζει, επίσης, να αναφέρουμε ότι τη συγκεκριμένη μέρα απαγορεύεται οι Κεφαλονίτες να βάλουν στο σπίτι τους λουλούδια ή χόρτα, διότι τον επόμενο χρόνο θα βρουν μέσα του φίδι, σύμφωνα πάντα με τη λαϊκή παράδοση.

Στο Ρουμλούκι της Ημαθίας

Ακόμη, κάνοντας ιστορική αναδρομή συναντάμε την περιοχή Ρουμλούκι, όπου η 25η Μαρτίου θεωρούταν μεγάλη εθνική και θρησκευτική γιορτή για τους κατοίκους της, οι οποίοι έπρεπε απαραιτήτως να εκκλησιαστούν και κανείς μα κανείς δεν εργαζόταν. (Για όσους δε γνωρίζουν, η λέξη ρουμλούκι σημαίνει ελληνότοπος ή ελληνοχώρα. Το τοπωνύμιο αυτό δόθηκε από τους Τούρκους κατακτητές, υποδεικνύοντας την αναγνώριση ως προς τον ελληνικό πληθυσμό που κατοικούσε στην περιοχή και η απελευθέρωσή της από τον τουρκικό ζυγό έγινε από τον ελληνικό στρατό στις 18 Οκτωβρίου του 1912. Σήμερα, Ρουμλούκι εννοούμε το τμήμα του κάμπου της Ημαθίας που διασχίζει ο ποταμός Αλιάκμονας και απλώνεται από τα υψώματα της Βέροιας μέχρι τον Λουδία και τον Θερμαϊκό).

Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας, ακόμη και κατά τη διάρκεια της τούρκικης κατοχής, ο δάσκαλος εκφωνούσε λόγο που τόνιζε τη διττή σημασία της ημέρας για τους ορθόδοξους Ελληνες, ενώ τη δημιουργία ελεύθερου
ελληνικού κράτους οι υπόδουλοι Ρουμλουκιώτες τη χαρακτήριζαν ως Παλαιά Ελλάδα.

Στη συνέχεια, ο ιερέας τελούσε επιμνημόσυνη δέηση για τους νεκρούς αγωνιστές του 1821 και έπειτα οι μαθητές τραγουδούσαν τον Εθνικό Υμνο και δημοτικά τραγούδια που αναφέρονταν στους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης. Μετά την απελευθέρωση της περιοχής, στις εκδηλώσεις για την 25η Μαρτίου συμπεριλαμβανόταν και η παρουσίαση σχετικών θεατρικών έργων.

Το μεσημέρι, οι Ρουμλουκιώτες έτρωγαν το καθιερωμένο γι’ αυτούς φαγητό της ημέρας, ταβά (ταψί) στο φούρνο με ψάρι γριβάδι και κρεμμύδια.

Τα Καλάβρυτα

Φυσικά δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε και την περιοχή των Καλαβρύτων, όπου στις 25 Μαρτίου πραγματοποιείται τρισάγιο στο Πανελλήνιο Ηρώο των Αγωνιστών του 1821, συνδυασμένο, όπως σε όλη την Ελλάδα, με κατάθεση στεφάνων, τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των ενδόξων ηρώων, ανάκρουση του Εθνικού Υμνου, δοξολογία στον προαύλιο χώρο του ιστορικού Ναού της Μονής Αγίας Λαύρας και απαγγελία πανηγυρικού λόγου.

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί, εντούτοις, η αναπαράσταση ορκωμοσίας των αγωνιστών και κήρυξης της Επανάστασης από τον θεατρικό όμιλο Καλαβρύτων «Πάνος Μίχος». Ακολουθεί παρουσίαση εθνικών παραδοσιακών χορών, καθώς και απονομή επάθλων στους νικητές του ποδηλατικού γύρου Θυσίας στη διαδρομή Πάτρα - Χαλανδρίτσα - Καλάβρυτα - Αγία Λαύρα, αφού στις 24 του μήνα ο ηγούμενος της μονής συνηθίζεται να παραδίδει το λάβαρο της επανάστασης και ένα στεφάνι δάφνης στον πρώτο δαφνοδρόμο, για να μεταφερθούν στην Πάτρα προς στέψη του ανδριάντα Παλαιών Πατρών Γερμανός και στις 25 να επιστραφούν.

Και επειδή πολλοί είναι αυτοί που πρεσβεύουν την άποψη ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται και ότι οι καιροί μας είναι… χαλεποί, καλό θα ήταν να μείνει στη μνήμη όλων μας ότι η Επανάσταση του ’21 στάθηκε το πιο σημαντικό γεγονός της εποχής του, γιατί απέδειξε ότι η αγωνιστικότητα και η ισχυρή θέληση ενός λαού μπορούν ν’ αλλάξουν την ιστορική του μοίρα. Αλλωστε, παρά τη διχόνοια και τα μελανά σημεία των προγόνων μας, οι αγωνιστές του ’21 μας παρέδωσαν ένα συμβόλαιο ελευθερίας, γραμμένο κυριολεκτικά με το αίμα τους.

'Οπως έλεγε και ο Μακρυγιάννης: «Τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι. Το λοιπόν δουλέψαμε όλοι μαζί, να την φυλάμεν κι όλοι μαζί και να μην λέγη ούτε ο δυνατός “εγώ”, ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγει ο καθείς “εγώ”; Οταν αγωνιστεί μόνος του να φκειάση ή να χαλάση, να λέγη “εγώ”, όταν όμως αγωνίζονται πολλοί να φκειάσουν, τότε να λένε “εμείς”. Είμαστε εις το “εμείς” κι όχι εις το “εγώ”».

Να γιατί ο Αγώνας του ’21 παραμένει διαχρονικός και επίκαιρος για μας τους Νεοέλληνες, καθώς η ελευθερία όποιας μορφής, θέλει αρετή, τόλμη και φυσικά πολλές θυσίες για να αποκτηθεί, πόσο μάλλον δε για να διατηρηθεί.

Της Ευλαμπίας Ρέβη από το Πρώτο Θέμα

Κυριακή 6 Μαρτίου 2011

Aποκριάτικα δρώμενα-Βλάχικος γάμος Θήβας και άλλα..

taxalia.blogspot.com

Είναι ένα από τα πιο ζωντανά προχριστιανικά κατάλοιπα των αρχαίων ομαδικών ελληνικών τελετουργιών. Τέτοιες τελετές έκαναν και οι ποιμένες για να βλαστήσει η γη και να βοσκήσουν τα κοπάδια τους.
Η λαϊκή αυτή κωμωδία διατηρήθηκε μέσα στους αιώνες από τους βλάχους-ποιμένες της περιοχής του Ασπροποτάμου που..ήταν απάτητη από τους Τούρκους και άλλους ξένους κατακτητές. Από εκεί μεταφέρθηκε στη Θήβα, γύρω στα 1830.

Όλα θυμίζουν Διόνυσο και γι’ αυτό το έθιμο αυτό ζυμωμένο και με άλλα λαϊκά ντόπια έθιμα, σχετικά με την γονιμότητα και την ανανέωση, βρήκε γόνιμο χώμα και ρίζωσε στη Θήβα, την πατρίδα του Βάκχου, όπου γίνονταν ανάλογες γιορτές όπως τα Διονύσια.
Το σύνολο των δρώμενων του εθίμου του Βλάχικου γάμου κορυφώνεται με την πομπή και την τελετή του «γάμου» την Καθαρά Δευτέρα καθώς και τον σκωπτικό διάλογο ο οποίος εξελίσσεται με την βλάχικη προφορά μεταξύ των «συμπεθέρων» του γαμπρού και της νύφης, μεταφέρει δε σημειολογικά στο σήμερα, την αρχαιότατη Διονυσιακή λατρεία, η οποία δραματοποιείται και εικονοποιείται με θεατρικό τρόπο με τον κυκλικό «χορό του πεθαμένου», ο οποίος αποτελεί το κορυφαίο δρώμενο του εθίμου.

Το ομαδικό γλέντι και μεθύσι, η πομπή, ο Πυρρίχιος χορός, τα φλάμπουρα με τα γαρυφαλλοστόλιστα πορτοκάλια, οι γκλίτσες (παραλλαγές των Βακχικών θυρσών), η τσουχτερή σάτιρα, οι αισχρολογίες και τα πειράγματα, ο χωρίς σταματημό χορός, η ακατάσχετη οινοποσία, είναι λίγα από τα σημάδια που μαρτυράνε ότι τούτος ο «Γάμος», το πολυσήμαντο αυτό λαϊκό αφιέρωμα είναι ένα αυθεντικό κατάλοιπο της πανάρχαιης Διονυσιακής λατρείας.
Οι παρέες των Βλάχων, των Μακεδόνων, των Σαρακατσάνων και των Λιάπηδων αρχίζουν να συγκεντρώνονται από το μεσημέρι της Κυριακή της Τυρινής όπου διασκεδάζουν στον κεντρικό πεζόδρομο της πόλης.

Σάββατο 5 Μαρτίου 2011

Χελιδονίσματα-Χελιδόνα.Ένα πανάρχαιο έθιμο για τον ερχομό της άνοιξης


Σε πολλές περιοχές της χώρας μας, την πρώτη Μαρτίου ή στις 21 Μαρτίου, ημέρα της εαρινής ισημερίας, τα παιδιά γυρνάνε στα σπίτια κρατώντας ένα αρθρωτό ομοίωμα χελιδονιού, την «χελιδόνα», και τραγουδούν ένα είδος καλάντων, τα χελιδονίσματα.
Το έθιμο της χελιδόνας, έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα, και επιβιώνει μέχρι τις μέρες μας σε πολλά μέρη της Ελλάδας όπως Ήπειρο, Μακεδονία, Θράκη και Δωδεκάνησα.Την «χελιδόνα» σε κάποιες περιοχές την στολίζουν με φύλλα κισσού, που είναι χαρακτηριστικό της αειθαλούς βλάστησης, σε άλλες, με ζουμπούλια ή άλλα ανοιξιάτικα λουλούδια, κι αλλού της κρεμούν κουδουνάκια και πολύχρωμα χαρτιά.
Οι «Χελιδονιστές», οι οποίοι ήταν κυρίως παιδιά αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις ενήλικες, γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τραγούδια για τον ερχομό των χελιδονιών. Παλιά, οι νοικοκυρές έδιναν στα παιδιά λάδι, κρασί, αλεύρι, σιτάρι, αυγά και σε λίγες περιπτώσεις χρήματα. Τα λεφτά καθώς και ότι προϊόντα μάζευαν τα παιδιά τα αφιέρωναν στην εκκλησία.
Κάποια «χελιδονίσματα» χαιρετίζουν το έαρ, την άνοιξη και απαγγέλλουν στίχους, για να διώξουν τον χειμώνα ή τον τελευταίο μήνα του, τον
Φλεβάρη.«Ιδε το έαρ το γλυκύ
πάλιν επανατέλλει,
φέρον υγείαν και χαράν
και την ευημερίαν».


Το δίστιχο αυτό, έχει ηλικία πάνω από 11 αιώνες και ήταν η αρχή από ένα «άσμα ευχετήριον» για τον Βυζαντινό αυτοκράτορα, που το λέγανε τα «μέρη» (οι φατρίες, οι Πράσινοι και οι Βένετοι), στον Ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης, πριν αρχίσουν οι ανοιξιάτικοι ιππικοί αγώνες, το λεγόμενο «μακελλαρικόν ιπποδρόμιον» ή «Λουπερκάλιον», από την ομώνυμη ρωμαϊκή γιορτή.
Η εκδοχή που τραγουδιέται στις Σέρρες έχει ως εξής:
Χελιδόνια έρχεται από τη Μαύρη θάλασσα
θάλασσα κι αν πέρασε, έκατσε κι ελάλησε.
Έμαθε τα γράμματα, γράμματα σπουδάματα
γράμματα Ελληνικά που μαθαίνουν τα παιδιά
τα παιδιά από το δάσκαλο.
«Δάσκαλος μας έστειλε να μας δώστε πέντε αυγά.
Κι αν δεν δίντε πέντε αυγά παίρνουμε την κλωσσαριά.
Να γεννά και να κλωσά και να σέρνει τα πουλιά.

Πηγή:
www.matia.grl 

Το έθιμο  αναβιώνει στην Τερπνή Σερρών ο Σύλλογος Γονέων του Δημοτικού Σχολείου όπου μαζί με τους μαθητές και ξύλινες στολισμένες "χελιδόνες"τραγουδούν σε κάθε σπίτι τον ερχομό της άνοιξης.

 
πηγή:βισαλτης

Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2011

Η ιστορία της "Τσικνοπέμπτης"!



   της Λίζα Μελλά


  Η τσικνοπέμπτη είναι η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου και για την φετινή Αποκριά, την γιορτάζουμε σήμερα 24 Φεβρουαρίου . Οι άνθρωποι προετοιμάζονται για την μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής και την συγκεκριμένη Πέμπτη καταναλώνουν ελεύθερα μεγάλες ποσότητες κρέατος.
 Ο λόγος που έχει καθιερωθεί να γίνεται αυτό ημέρα Πέμπτη είναι πως η ορθόδοξη πίστη θεωρεί σημαντικές τις νηστείες της Τετάρτης και της Παρασκευής, οπότε έγινε επιλογή της ενδιάμεσης ημέρας.

  Το όνομα "Τσικνοπέμπτη" προέκυψε γιατί την ημέρα αυτή το δείπνο αποτελείται από κρέας ψημένο στα κάρβουνα, το οποίο πρέπει να  έχει πάντα λίγο λίπος ώστε κατά το ψήσιμο να βγάλει την απαραίτητη "τσίκνα". Ακόμα και οι πιο φτωχοί άνθρωποι κάθε περιοχής, πρέπει να ψήσουν κρέας ώστε να μυρίσει το σπίτι τους και όλοι  να ξέρουν ότι γιορτάζουν!

  Παλιότερα στην ελληνική επαρχία οι άνθρωποι μοίραζαν πιατέλες με το τσικνισμένο κρέας σε όλη την γειτονιά για να στείλουν την μυρωδιά του ψητού σε κάθε άκρη του χωριού. Μαζί με την Τσικνοπέμπτη έχει καθιερωθεί πλέον και η ειδωλολατρική παράδοση του μασκαρέματος που υποτίθεται ότι διώχνει τα κακά πνεύματα του χειμώνα και βοηθάει έτσι στην εξασφάλιση μιας επιτυχημένης σοδειάς. 
Τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας!
  Πέρα από το παραδοσιακό "κάψιμο" του κρέατος, κάθε περιοχή της χώρας μας έχει τα δικά της έθιμα για την Τσικνοπέμπτη:

Κομοτηνή
 Την Τσικνοπέμπτη τα ζευγάρια που είναι έτοιμα για γάμο, ανταλλάσσουν μεταξύ τους φαγώσιμα δώρα. Ο άντρας πρέπει να στείλει στην σύντροφό του μια κότα και εκείνη ανταποδίδει με μπακλαβά .

Κέρκυρα
 Στην Κέρκυρα ανήμερα της Τσικνοπέμπτης γίνονται τα  "Πετεγολέτσια" ή "Κουτσομπολιά". Οι γυναίκες της παλιάς πόλης, βγαίνουν στα παράθυρα των καντουνιών και κουτσομπολεύουν μιλώντας την παραδοσιακή κερκυραϊκή διάλεκτο.

Πάτρα
  Εδώ κάθε χρόνο αναβιώνει η "Κουλουρού" . Σύμφωνα με το έθιμο η "Γιαννούλα η Κουλουρού" νομίζει ότι ο Ναύαρχος Ουίλσoν είναι ερωτευμένος μαζί της και θα της κάνει πρόταση γάμου. Έτσι ντύνεται νύφη και πηγαίνει στο λιμάνι να προϋπαντήσει τον καλό της, σκορπώντας το γέλιο στους Πατρινούς.

Σέρρες
  Στις Σέρρες ψήνουν το κρέας στους δρόμους και στη συνέχεια ανάβουν μεγάλες φωτιές και πηδούν από πάνω τους. Αμέσως μετά ακολουθεί "το προξενιό" μεταξύ των ελεύθερων της κάθε γειτονιάς .

Πώς θα γιορταστεί η Τσικνοπέμπτη στη Βόρειο Ελλάδα

  Την "παράσταση" επιθυμεί να κλέψει η Ξάνθη, που για μία ακόμη χρονιά θέλει να ζήσει την Αποκριά μέσα από την ιστορία, τα έθιμα και τις παραδόσεις. Η ονομασία του φετινού καρναβαλιού είναι "Διεθνής Νομισματική Τρέλα", εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι πολίτες. Το βράδυ της Πέμπτης, κάτοικοι και επισκέπτες θα γιορτάσουν στην πόλη, με χορό, μουσική και εδέσματα, όπως μας ενημερώνει το ΑΠΕ.

  Και στη Νάουσα η αυλαία θα ανοίξει την Τσικνοπέμπτη, με αποκριάτικο γλέντι, παραδοσιακούς χορούς και πολλές εκπλήξεις. Η παράδοση και η σάτιρα, με επίκεντρο το δρώμενο "Γενίτσαροι και Μπούλες", θα είναι τα κύρια στοιχεία των φετινών εκδηλώσεων, που διοργανώνει ο δήμος και θα κορυφωθούν το τριήμερο της αποκριάς. Πάνω από 40 εκδηλώσεις θα γίνουν σε όλο το διευρυμένο δήμο Νάουσας, οι οποίες αναμένεται να συγκεντρώσουν το ενδιαφέρον των δημοτών και των χιλιάδων επισκεπτών.

  Στην Κοζάνη, θα αναβιώσει το έθιμο του φανού, με τις φωτιές και τα υπαίθρια γλέντια να στήνονται στις γειτονιές της πόλης. Από την Τσικνοπέμπτη ανάβει κάθε βράδυ ένας φανός και την Κυριακή της μεγάλης αποκριάς θα έχουν ανάψει και οι συνολικά 14 φανοί της πόλης. Για ένα δωδεκαήμερο, η πόλη ζει σε ρυθμούς παραδοσιακού κεφιού και πάλλεται με ήχους χάλκινων.

  Στα Γρεβενά, θα αρχίσουν τα "Ανακατωσάρια" και θα κορυφωθούν το διήμερο της μεγάλης αποκριάς. Ορχήστρες δημιουργούν μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα και πλημμυρίζουν με μουσική ολόκληρη την πόλη. Ξεχωριστή σημασία έχει και το δρώμενο "Κουδουνοφόροι" στο Σοχό της Θεσσαλονίκης, ενώ στους ρυθμούς του καρναβαλιού θα κινείται τις επόμενες μέρες και ο Πολύγυρος του νομού Χαλκιδικής.

  Στη Θεσσαλονίκη, αρκετοί δήμοι θα πραγματοποιήσουν αποκριάτικες εκδηλώσεις. Στην Καλαμαριά, την Τσικνοπέμπτη οι κάτοικοι θα γιορτάσουν με συγκροτήματα παραδοσιακής μουσικής, εδέσματα και κρασί στον κεντρικό πεζόδρομο, ενώ η γιορτινή ατμόσφαιρα θα επαναληφθεί την Καθαρά Δευτέρα με φασολάδα, λαγάνα και χαρταετούς.


πηγή:pyles.tv

Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2011

Πηδούν τεράστιες φλόγες για το καλό!

   Ένα εντυπωσιακό φεστιβάλ διοργανώνεται κάθε χρόνο, παραμονή του Αγίου Αντωνίου, στο μικρό ισπανικό χωριό San Bartolome de los Pinares, περίπου 62 μίλια βορειοδυτικά της Μαδρίτης.

Οι άνδρες του χωριού καβαλούν τα άλογά τους και μαζί με αυτά πηδούν πάνω από τεράστιες φωτιές που έχουν στηθεί μέσα στο χωριό. Ο θρησκευτικός αυτός εορτασμός ονομάζεται «Luminaria» και γίνεται προς τιμήν του Αγίου Αντωνίου, προστάτη των ζώων.

Το έθιμο πιθανολογείται ότι ξεκίνησε πριν από 500 χρόνια, και σκοπός του είναι η κάθαρση και η προστασία των αλόγων. Οι χωριανοί, συγκεντρώνουν από αρκετές μέρες πριν ξύλα και κλαδιά, με αποκορύφωμα την νύχτα της 16ης Ιανουαρίου.



Οι άνδρες, καθοδηγούν τα ζώα στη φωτιά υπό τον ήχο τυμπάνων και ισπανικής γκάιντας. Πηδούν ο ένας μετά τον άλλο πάνω από τις τεράστιες φλόγες, μέχρι τα μεσάνυχτα. Το γλέντι συνεχίζεται μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, με άφθονο ποτό και φαγητό.



Όπως υποστηρίζουν οι κάτοικοι, δεν τραυματίζεται ποτέ κανένα ζώο, αντιθέτως, οι φλόγες και οι καπνοί θα τα προστατεύουν για όλη την υπόλοιπη χρονιά.



πηγή:protothema