Εκτός από τις δυσοίωνες εκτιμήσεις για την παγκόσμια οικονομία, ο κόσμος έχει εισέλθει σε μια τροχιά περιορισμένης ελευθερίας, με τον αριθμό των «ελεύθερων χωρών» το 2010 να έχει μειωθεί από 89 σε 87 βάσει της τελευταίας έκθεσης της οργάνωσης Freedom House.
Στην ετήσια έκθεση αναλύεται η κατάσταση των πολιτικών και ατομικών δικαιωμάτων που παρατηρήθηκε το 2010 και αποδίδεται σε κάθε χώρα ένα στάτους μεταξύ των ελεύθερη, μερικώς ελεύθερη και ανελεύθερη. Από τα στοιχεία που καταγράφονται, το γεγονός αυτό αποτελεί τη μεγαλύτερη συνεχόμενη περίοδο μείωσης ελευθερίας τα τελευταία περίπου σαράντα χρόνια της ιστορίας της Freedom House (1972). Σύμφωνα με τα στοιχεία παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στους παράγοντες δημοκρατίας σε 25 χώρες, ενώ οι «ελεύθερες χώρες» μειώθηκαν από 89 σε 87, κάτι που, όπως σημείωσε ο επικεφαλής της Freedom House, David Cramer, θα πρέπει να αφυπνίσει τις δημοκρατίες του κόσμου.
Οι χώρες που θεωρούνται ανελεύθερες παρέμειναν 47, το 24% του συνολικού του συνολικού αριθμού χωρών που αξιολογήθηκαν από την έρευνα, εκ των οποίων εννέα χώρες και μία περιοχή έλαβαν τη χαμηλότερη δυνατή βαθμολογία σε ό,τι αφορά τόσο την πολιτική όσο και την ατομική ελευθερία.
Εκτός αυτού, μειώθηκε από 123 το 2005 σε 115 και ο αριθμός των εκλεγμένων δημοκρατιών, ενώ τα αυταρχικά καθεστώτα όπως αυτά στην Κίνα, την Αίγυπτο, το Ιράν, τη Ρωσία και τη Βενεζουέλα συνέχισαν να εντείνουν τα κατασταλτικά μέτρα με μικρή αντίσταση από το δημοκρατικό κόσμο.
Μεταξύ των εξωφρενικά αντιδημοκρατικών γεγονότων που έλαβαν χώρα το 2010 αναφέρεται η «κραυγαλέα περιφρόνηση της δικαστικής ανεξαρτησίας» στη Ρωσία στην περίπτωση του μεγιστάνα Mikhail Khodorkovky και η καταστολή των διαδηλωτών της αντιπολίτευσης στη Λευκορωσία μετά τις νοθευμένες προεδρικές εκλογές.
Με την έκθεση να δημοσιεύεται ετησίως από το 1972, εξετάζεται η δυνατότητα των ατόμων να ασκούν τα πολιτικά και αστικά τους δικαιώματα σε 194 χώρες και 14 περιοχές σε ολόκληρο τον κόσμο, αποδίδοντας σε κάθε χώρα ένα χαρακτηρισμό βάσει της απόδοσής τους σε μία κλίματα βασικών δημοκρατικών δεικτών.
Σε τέσσερις χώρες αποδόθηκε μείωση ελευθερίας, συμπεριλαμβανομένων του Μεξικού και της Ουκρανίας που «υποβαθμίστηκαν» από ελεύθερες σε μερικώς ελεύθερες, ενώ Αιθιοπία και Τζιμπουτί μετακινήθηκαν από μερικώς ελεύθερες σε ανελεύθερες. Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική παρέμειναν οι περιοχές με το μικρότερο επίπεδο ελευθερίας το 2010, συνεχίζοντας την πολυετή πτώση της από μία ήδη χαμηλή δημοκρατική βάση.
Υπήρξαν βέβαια και ορισμένα φωτεινά σημεία στην έκθεση, με το Κιργιστάν και τη Γουινέα να «αναβαθμίζονται» από ανελεύθερες σε μερικώς ελεύθερες χώρες, καθώς και στις δύο χώρες διεξήχθησαν συγκριτικά δίκαιες και ελεύθερες εκλογές, ενώ βελτιώθηκε και η βαθμολογία για την Κένυα, τη Μολδαβία, τη Νιγηρία, τις Φιλιππίνες και την Τανζανία.
Μεταξύ άλλων, οι πολιτικές μετανάστευσης αποτέλεσαν θέμα ανησυχίας σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και εκείνες στη Δυτική Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ειδικότερα, στη Γαλλία κατεγράφη μείωση των ατομικών ελευθεριών λόγω της μεταχείρισης των Ρομά.
Στις μερικώς ελεύθερες χώρες κατετάγησαν τόσο η Αλβανία όσο και η Τουρκία, με τα στοιχεία της έκθεσης να καταλογίζουν στη δεύτερη εκπληκτική πολιτική πόλωση. Μεταξύ αυτών και η Βενεζουέλα, το Μπαγκλαντές, η Αϊτή, η Ουγκάντα, το Κόσοβο, η ΠΓΔΜ και η Βοσνία Ερζεγοβίνη.
Οι χώρες που θεωρούνται ανελεύθερες παρέμειναν 47, το 24% του συνολικού του συνολικού αριθμού χωρών που αξιολογήθηκαν από την έρευνα, εκ των οποίων εννέα χώρες και μία περιοχή έλαβαν τη χαμηλότερη δυνατή βαθμολογία σε ό,τι αφορά τόσο την πολιτική όσο και την ατομική ελευθερία.
Εκτός αυτού, μειώθηκε από 123 το 2005 σε 115 και ο αριθμός των εκλεγμένων δημοκρατιών, ενώ τα αυταρχικά καθεστώτα όπως αυτά στην Κίνα, την Αίγυπτο, το Ιράν, τη Ρωσία και τη Βενεζουέλα συνέχισαν να εντείνουν τα κατασταλτικά μέτρα με μικρή αντίσταση από το δημοκρατικό κόσμο.
Μεταξύ των εξωφρενικά αντιδημοκρατικών γεγονότων που έλαβαν χώρα το 2010 αναφέρεται η «κραυγαλέα περιφρόνηση της δικαστικής ανεξαρτησίας» στη Ρωσία στην περίπτωση του μεγιστάνα Mikhail Khodorkovky και η καταστολή των διαδηλωτών της αντιπολίτευσης στη Λευκορωσία μετά τις νοθευμένες προεδρικές εκλογές.
Με την έκθεση να δημοσιεύεται ετησίως από το 1972, εξετάζεται η δυνατότητα των ατόμων να ασκούν τα πολιτικά και αστικά τους δικαιώματα σε 194 χώρες και 14 περιοχές σε ολόκληρο τον κόσμο, αποδίδοντας σε κάθε χώρα ένα χαρακτηρισμό βάσει της απόδοσής τους σε μία κλίματα βασικών δημοκρατικών δεικτών.
Σε τέσσερις χώρες αποδόθηκε μείωση ελευθερίας, συμπεριλαμβανομένων του Μεξικού και της Ουκρανίας που «υποβαθμίστηκαν» από ελεύθερες σε μερικώς ελεύθερες, ενώ Αιθιοπία και Τζιμπουτί μετακινήθηκαν από μερικώς ελεύθερες σε ανελεύθερες. Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική παρέμειναν οι περιοχές με το μικρότερο επίπεδο ελευθερίας το 2010, συνεχίζοντας την πολυετή πτώση της από μία ήδη χαμηλή δημοκρατική βάση.
Υπήρξαν βέβαια και ορισμένα φωτεινά σημεία στην έκθεση, με το Κιργιστάν και τη Γουινέα να «αναβαθμίζονται» από ανελεύθερες σε μερικώς ελεύθερες χώρες, καθώς και στις δύο χώρες διεξήχθησαν συγκριτικά δίκαιες και ελεύθερες εκλογές, ενώ βελτιώθηκε και η βαθμολογία για την Κένυα, τη Μολδαβία, τη Νιγηρία, τις Φιλιππίνες και την Τανζανία.
Μεταξύ άλλων, οι πολιτικές μετανάστευσης αποτέλεσαν θέμα ανησυχίας σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και εκείνες στη Δυτική Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ειδικότερα, στη Γαλλία κατεγράφη μείωση των ατομικών ελευθεριών λόγω της μεταχείρισης των Ρομά.
Στις μερικώς ελεύθερες χώρες κατετάγησαν τόσο η Αλβανία όσο και η Τουρκία, με τα στοιχεία της έκθεσης να καταλογίζουν στη δεύτερη εκπληκτική πολιτική πόλωση. Μεταξύ αυτών και η Βενεζουέλα, το Μπαγκλαντές, η Αϊτή, η Ουγκάντα, το Κόσοβο, η ΠΓΔΜ και η Βοσνία Ερζεγοβίνη.