Οίνος κεκραμένος

Βάλε νερό στο κρασί σου……(από πού προήλθε η λαϊκή ρήση;)

Οι αρχαίοι Έλληνες σπάνια έπιναν άκρατον οίνο δηλ. ανέρωτο. Η κράσις (η ανάμιξη οίνου με νερό) γινόταν μέσα στους κρατήρες, ευρύστομα αγγεία, κεράμινα ή μεταλλικά. 

  Στα βυζαντινά χρόνια η παραγγελία στον κάπελα «δός μοι κράσιν οίνου» συντομεύτηκε σε «δος μοι κράσιν». Η λέξη οίνος ξεχάστηκε και απόμεινε «δoς μοι κρασίν» όπως το προφέρουν και σήμερα οι Κύπριοι.  

Έτσι, στη νεοελληνική γλώσσα η λέξη «κρασί» επικράτησε της λέξης «οίνος», παρόλο που, ετυμολογικά, κρασί σημαίνει οίνος νερωμένος. 

Το ρήμα που υποδήλωνε την κράσιν του οίνου με νερό ήταν κεραννύω και κερνώ, αόριστος εκέρασα και μετοχή παθητικού παρακειμένου κεκερασμένος και κεκραμένος.  

Εξ αυτού, στην αρχαία γλώσσα ο νερωμένος οίνος λεγόταν κεκραμένος ή κέρασμα. Ο οινοχόος, ο υπηρέτης που κερνούσε τον οίνο με νερό και πρόσφερε στα αρχαία συμπόσια το κέρασμα προς πόσιν, λέγεται νεοελληνικά κεραστής. 
Στη νεοελληνική γλώσσα το κερνάω και το κέρασμα ταυτίστηκαν με το «φίλευμα», το «τρατάρισμα» και όχι μόνο προκειμένου για ποτά, αλλά και για τυρόπιτες, γλυκά κτλ. Γι' αυτό όταν κερνάμε ένα κρασί, μπορούμε να πούμε ότι τουλάχιστον πλησιάζουμε στη ρίζα των λέξεων: τον αρχαιοελληνικό ποτό. 

Θεωρώντας σταθμό, για την εξέλιξη του αμπελοοινοποιητικού τομέα, το νόμο που άνοιξε τις πύλες στην εμφιάλωση, όπου, θέλοντας να διαφοροποιήσει το εμφιαλωμένο προϊόν από το χύμα κρασί, ο νομοθέτης όρισε ότι στις ετικέτες των φιαλών θα γράφεται η λέξη «οίνος». 

Έτσι, αναβίωσε στο ελληνικό οινεμπόριο η προγονική επωνυμία που είχε σωθεί ως συνθετικό μιας σειράς από σύγχρονες λέξεις: 

οινοπαραγωγή οινεμπόριο οινολογία 

οινοποιείο οινόπνευμα οινολόγος 

οινοδεξαμενή οινομάγειρος ... 

και ως ρίζα αρκετών τοπωνυμίων: 

Οινόη (δήμος της Αττικής) 

Οινούσσες (νησιά κοντά στη Χίο) 

Οινόφυτα (αρχαία πόλη της Βοιωτίας) 

Οινοπία (αρχαιότατο όνομα της Αίγινας) 

Οινιάδες (αρχαία πόλη της Ακαρνανίας Πηγή: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑΣ (ΕΛΕΤΟ) 

  Από όλα τα παραπάνω κρατήστε το: αν πίνετε κρασί πιείτε το με νερό όπως στην Αρχαία Ελλάδα. Ένα μέρος οίνου με δύο μέρη νερού ...έτσι αποφεύγετε την μέθη, προστατεύετε τον εαυτό σας, τους άλλους και την τσέπη σας από τα πρόστιμα.   

πηγή:metron-ariston.gr