Ψυχολογία Χρωμάτων

Είναι γεγονός πως αν παρατηρήσουµε προσεκτικά τα χρώµατα που επιλέγουµε για τα ρούχα µας ή τις αποχρώσεις των τοίχων του σπιτιού µας, θα αντιληφθούµε πως συνειδητά ή ασυνείδητα προτιµάµε µια συγκεκριµένη γκάµα χρωµάτων. Γιατί συµβαίνει αυτό; Ποια η επίδραση των χρωµάτων στον ψυχισµό µας; Τι συµβολίζει για την προσωπικότητα µας το αγαπηµένο µας χρώµα; Η κ. Άρτεµις Αντωνίου, Συνθετική Θεραπεύτρια και Ψυχολόγος απαντά σε όλες µας τις απορίες.

Όλοι κάποια στιγµή στην ζωή µας έχουµε ακούσει εκφράσεις του τύπου «µαύρη αγορά», «κίτρινος τύπος», «λευκός γάµος», «κόκκινος από ντροπή» και άλλες παρόµοιες. Εκφράσεις που περιλαµβάνουν χρώµα, χωρίς κανείς να µπορεί να εξηγήσει γιατί. Οι βαθύτεροι λόγοι που συµβαίνει κάτι τέτοιο, είναι ότι τα χρώµατα συνειρµικά γεννούν συναισθήµατα, αφυπνίζουν, διεγείρουν, προκαλούν παραισθήσεις. Έχει παρατηρηθεί, π.χ., ότι οι άνθρωποι που προτιµούν ζωηρά και φωτεινά χρώµατα, βρίσκονται σε καλύτερη φυσική και ψυχική κατάσταση από εκείνους που περιβάλλονται από σκούρα χρώµατα. Πειράµατα σε επαγγελµατικούς χώρους, έχουν αποδείξει ότι οι εργαζόµενοι αποδίδουν καλύτερα σε έναν φωτεινό χώρο, µε ευχάριστα χρώµατα.

Τα χρώματα της ψυχή μας

«Υπάρχουν πολλές θεωρίες και υποθέσεις για την επίδραση των χρωµάτων στην ανθρώπινη αντίληψη και στον ψυχισµό. Πολλές φαίνεται να βασίζονται σε αρχαίες παραδόσεις και αντιλήψεις που ταξίδεψαν µέχρι τις µέρες µας. Για κάποιους ανθρώπους, µπορεί να έχουν µια χρησιµότητα. Ωστόσο, αρκετές µελέτες (π.χ. της γνωστικής ψυχολογίας) δείχνουν ότι τα χρώµατα µπορούν να επηρεάζουν µε συγκεκριµένους τρόπους

Για παράδειγµα, το κόκκινο φαίνεται να προκαλεί εγρήγορση. Έτσι, πολλές προειδοποιητικές πινακίδες ή σήµατα κινδύνου έχει επιλεχθεί να είναι κόκκινα, ώστε ο εγκέφαλος να παίρνει γρήγορα το µήνυµα. Κατά τον ίδιο τρόπο, τα χρώµατα που µπορεί να θεωρηθούν ‘χαλαρωτικά’ ή ‘ζωντανά’, είναι εκείνα που έχουν την ανάλογη επίδραση στην οπτική αντίληψη του εγκεφάλου και στη σωµατική αίσθηση εγρήγορσης ή χαλάρωσης που προσφέρουν στον καθένα», εξηγεί η κ. Αντωνίου.

Κλείστε το καλοκαίρι στην ντουλάπα σας

Πολλοί άνθρωποι, όταν ρωτήθηκαν για το αγαπηµένο τους χρώµα, απάντησαν πως είναι το µαύρο. Η αλήθεια είναι πως το µαύρο είναι ένα αµφιλεγόµενο χρώµα, που όµως προδίδει σοφιστικέ στιλ, διαύγεια και καθαρότητα σκέψης, απουσία συµβιβασµού. Οι ειδικοί ωστόσο αναφέρουν πως οι άνθρωποι που χρησιµοποιούν πολύ το µαύρο χρώµα, χαρακτηρίζονται από σοβαρότητα, µυστικοπάθεια, κατάθλιψη και µοναχικότητα. Από την άλλη πλευρά, εκείνοι που το αποφεύγουν, χαρακτηρίζονται από φοβία για το άγνωστο, αλλά και επιθυµία να απελευθερωθούν από οτιδήποτε τους καταπιέζει. Εµείς πάντως σας προτείνουµε κι άλλα χρώµατα για την γκαρνταρόµπα σας, που µπορούν να σας κάνουν να είστε το ίδιο γοητευτικοί και χωρίς το µαύρο. Επιλέξτε:

• Κόκκινο, κυρίως για τις καθηµερινές σας εµφανίσεις ή για τις επίσηµες εξόδους. Πρόκειται για ένα χρώµα που µας κάνει να νιώθουµε σέξι, δυναµικοί και επιτυχηµένοι, αλλά πρέπει να το προσέχουµε, γιατί η σηµασία του αλλάζει ανάλογα µε το περιβάλλον.

• Πορτοκαλί, όταν σκοπός σας είναι να φανείτε φιλικοί, ζεστοί και ευχάριστοι. Ίσως είναι καλή ιδέα να επιλέξετε ένα πορτοκαλί αξεσουάρ, όταν πηγαίνετε σε συνέντευξη για δουλειά ή σε έναν χώρο που δεν σας γνωρίζουν, για να αφήσετε τις καλύτερες εντυπώσεις!
• Κίτρινο, στις περιπτώσεις που χρειάζεται να αποδείξετε την πνευµατικότητα και τη σπιρτάδα του µυαλού µας. Θα πρέπει όµως να αποφύγετε τα πολλά και τα πολύ έντονα κίτρινα ρούχα, γιατί κινδυνεύετε εκτός από έξυπνοι να φανείτε και …κιτς.
• Πράσινο. Είναι το χρώµα που ταιριάζει σε µια χαλαρή ηµέρα διακοπών και αποτελεί σύµβολο γονιµότητας και ευηµερίας.
• Μπλε. Δίνει την εντύπωση ότι είµαστε πιστοί και άξιοι εµπιστοσύνης. Προσοχή όµως στις υπερβολές!
• Tο µοβ προσδίδει µυστήριο. Είναι καλή επιλογή σε ένα ερωτικό ραντεβού. Στην υπερβολή του, όµως, µπορεί να προσδώσει, εκτός από το χαρακτηριστικό της πολυτέλειας, την εντύπωση του ψεύτικου και του τεχνητού.
• Καφέ. Είναι ουδέτερο χρώµα. Όταν το επιλέγουµε, φαινόµαστε σταθεροί και συνεργάσιµοι.

Η σημειολογία των χρωμάτων

Από το σύνολο των χρωµάτων, ξεχωρίζουµε τα βασικά: κόκκινο, κίτρινο, µπλε και πράσινο. Το κάθε χρώµα έχει θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά και επηρεάζει διαφορετικά τη διάθεση µας.

Μπλε. Αντιπροσωπεύει το σώµα. Συµβολίζει την αθανασία, το νου, την αποκάλυψη, την αγνότητα, τη σοφία, την ευσέβεια και την ψυχρότητα. Αντιστοιχεί στο νερό και στο θηλυκό στοιχείο. Ακόµα, αντιπροσωπεύει την µάθηση και τα υγιή συναισθήµατα, ενώ ευνοεί την γνώση. Ενισχύει την αφοσίωση, τη σταθερότητα, την µεγαλοψυχία, την πιστή φιλία και τη µετρηµένη ζωή. Είναι όµως και το χρώµα της επιφυλακτικότητας, της ψυχρότητας, της έλλειψης συναισθήµατος, της µη φιλικότητας, του καθωσπρεπισµού.

Κόκκινο. Αντιπροσωπεύει το σώµα. Εκφράζει την ενεργητικότητα, τη ζωτικότητα, τη σεξουαλικότητα, το ενδιαφέρον για τη ζωή, την ευτυχία, τον αυθορµητισµό, τη διέγερση, τον κίνδυνο, την επιθετικότητα, τη φιλοδοξία, την επαναστατικότητα αλλά … και την αγάπη. Προκαλεί ζωηρότητα και θεωρείται χρώµα της φωτιάς, του πολέµου, του αίµατος και της θυσίας. Φέρνει έξαψη, σαρκικό πόθο, έρωτα και διεγείρει τις αισθήσεις. Είναι χρώµα του πειρασµού, της αµαρτίας, της ντροπής, αλλά και της πρόσκλησης για την απόκτηση γνώσης. Χαρίζει δύναµη, διεγείρει, αλλά και εκνευρίζει. Αυξάνει τη θέληση για ζωή, ενώ προκαλεί ζεστασιά, χαρά και διευκολύνει την έκφραση των αισθηµάτων.

Πράσινο. Αντιπροσωπεύει την αρµονία. Εκφράζει την ενέργεια, την εκδήλωση, τη ζωή, τον θάνατο, τη νιότη, την ελπίδα, τη χαρά, την αρµονία, την τάση για ανάπαυση, την άνεση, την θαλπωρή, τη γαλουχία, τη βλάστηση, την ανάπτυξη, τη γονιµότητα, την ωριµότητα, τη συγκοµιδή του καρπού και τη νέα ζωή. Συµβολικά, είναι διφορούµενο χρώµα. Γενικότερα, συµβολίζει τη φύση (σε όλη της την έκταση και το µεγαλείο), την άνοιξη, την ανάπτυξη, τον πολλαπλασιασµό, την αναπαραγωγή, την ευηµερία, την ειρήνη, τη συναδελφικότητα, τη συµφιλίωση και τη συνεργασία. Δηµιουργεί τη διάθεση να συµβουλεύουµε τους άλλους για θέµατα ηθικής, ενώ ενθαρρύνει την διάθεση για απόκτηση χρήµατος και αγάπης. Επίσης, είναι χρώµα κατευναστικό, επουλωτικό, µε θεραπευτική δύναµη και χρησιµεύει ως βάλσαµο για τα άτοµα που είναι κουρασµένα σωµατικά ή διανοητικά. Φορτίζεται όµως και αρνητικά, αντιπροσωπεύοντας τον εγωισµό, τη ζήλια, την οκνηρία και την ανοησία.

Κίτρινο. Αντιπροσωπεύει τα συναισθήµατα. Εκφράζει σοφία, κατανόηση, νιότη, ζωντάνια, ενεργητικότητα, ευτυχία, περιέργεια, ευελιξία, πρόοδο, ροπή στη διασκέδαση, επικοινωνία, έντονη διαισθητική αντίληψη, διανόηση, καθαρότητα συναισθηµάτων και πλήρη απελευθέρωση από τα πάθη. Είναι, επίσης, χρώµα που τυφλώνει, εντυπωσιάζει, αποκαλύπτει αλλά …και εµπνέει. Εκφράζει τη νεότητα και τη χαρά, καθαρίζει το νου και εξαγνίζει τις σκέψεις. Είναι αντικαταθλιπτικό και ιδανικό για χώρους εργασίας, ενώ στις απαλές του αποχρώσεις ξεκουράζει. Συνδέεται όµως πολλές φορές µε την απάτη, τη δειλία και τη ζήλια.

Ποιο χρώμα να διαλέξω και γιατί;

Για την κρεβατοκάμαρα: Ταιριάζουν τα ανοικτά χρώµατα, στους τόνους του γαλάζιου ή του πράσινου, που αντιπροσωπεύουν την αρµονία και σας χαλαρώνουν από το στρες.

Για την κουζίνα: Aν έχουµε µικρά παιδιά, δύσκολα στο φαγητό, το πορτοκαλί είναι καλή επιλογή, καθώς φαίνεται ότι ανοίγει την όρεξη. Aν, αντίθετα, προσέχουµε τη διατροφή µας, µπορούµε να βάψουµε την κουζίνα γαλάζια, ένα χρώµα που θεωρείται ότι µειώνει τη διάθεση για φαγητό. Tο ανοιχτό πράσινο, από την άλλη πλευρά, ενδείκνυται για µία κουζίνα στην οποία έχουµε σκοπό να περνάµε πολλές ώρες, να συγκεντρωνόµαστε µε την οικογένειά µας και να χαλαρώνουµε.

Για το γραφείο: Μπορούµε να επιλέξουµε κίτρινο, αφού είναι ένα χρώµα που προάγει την εγρήγορση και την επικοινωνία. Ωστόσο, καλό θα ήταν να αποφύγουµε τις υπερβολές, βάφοντας ολόκληρο το δωµάτιο κίτρινο, κυρίως αν µιλάµε για τις έντονες αποχρώσεις του.

Της Βιβέττας Λαϊνιώτη