Βότανo Αψιθιά για κυκλοφορία αίματος

Εναλλακτικές θεραπείες με αυτά τα φυτά και βότανα που έχουν δράση για κυκλοφορία αίματος

Βότανο Αψιθιά για κυκλοφορία αίματος Επιστημονική ονομασία: ARTEMISIA ABSINTHIUM-Αρτεμισία το αψίνθιο Οικογένεια: Σύνθετα(Compositae) Άλλα ονόματα: Αψιθιά, αγριαψιθιά, πέλινο, απιστιά, πισιδία, λεβιθόχορτο, τραχούρι, δρακόντιο, μελιτίνη, μυρμηγκοβότανο Είναι μικρό φυτό με όμορφα κίκτρινα λουλούδια διατεταγμένα σε στάχυες τα οποία ανθίζουν από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο. Χρησιμοποιούνται οι ανθισμένες κορυφές του, τα φύλλα και οι ρίζες. Η αψιθιά είναι γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη και θεωρείται ένα από τα πιο αρωματικά φυτά παρόλη την πικρή της γεύση. Στην Αρχαία Ελλάδα την ονόμαζαν Αρτεμισία, ενδεχομένως προς τιμή της θεάς Αρτεμης και την χρησιμοποιούσαν σε περιπτώσεις αμηνόρροιας. Αλλοι λαοί όπως οι Αραβες, οι Αιγύπτιοι, οι Κέλτες την χρησιμοποιούσαν ως ορεξιογόνο Το φυτό Αψιθιά στην εναλλακτική ιατρική προσφέρει εναλλακτική θεραπεία βοηθώντας παραδοσιακά να αντιμετωπιστούν προβλήματα σχετικά με κυκλοφορία αίματος Η αψιθιά είναι γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη και θεωρείται ένα από τα πιο αρωματικά φυτά παρόλη την πικρή της γεύση. Στην Αρχαία Ελλάδα την ονόμαζαν Αρτεμισία, ενδεχομένως προς τιμή της θεάς Αρτεμης και την χρησιμοποιούσαν σε περιπτώσεις αμηνόρροιας. Αλλοι λαοί όπως οι Αραβες, οι Αιγύπτιοι, οι Κέλτες την χρησιμοποιούσαν το αψέντι ως ορεξιογόνο Κατά τον μεσαίωνα αποδώσανε αρκετές ''μαγικές'' ιδιότητες στην αψιθιά και πίστευαν ότι η ύπαρξή της σε ένα σπίτι το προφυλάσσει από τα από τα κακά πνεύματα. Χρησιμοποιούμενα μέρη αψιθιάς  Στη βοτανοθεραπευτική χρησιμοποιούνται τα φύλλα, οι ανθισμένες κορυφές που συλλέγονται το καλοκαίρι και οι ρίζες το φθινόπωρο. Συστατικά αψιθιάς  Πτητικό έλαιο που περιέχει σεσκιτερπενικές λακτόνες (αρταβισίνη, αναψινθίνη), θυϊόνη, αζουλένια, φλαβονοειδή, φαινολικά οξέα, λιγνάνες Εναλλακτικές θεραπείες με αψιθιά - absinthe Είναι διεγερτικό του πεπτικού, δηλαδή εξαιρετικά χρήσιμο φάρμακο για αυτούς που έχουν κακή πέψη. Αυξάνει την οξύτητα του στομάχου και την παραγωγή της χολής και βελτιώνει την πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών, βοηθώντας έτσι σε άλλες παθήσεις Γενικά, το φυτό, σε μέτριες δόσεις, ερεθίζει το στομάχι, αυξάνει την όρεξη, διευκολύνει την πέψη, επιταχύνει την κυκλοφορία του αίματος, προκαλεί εκκρίσεις, συντελεί στο αδυνάτισμα και χωνεύει τα λίπη. Στη θεραπευτική, χρησιμοποιούνται οι σπόροι Αψιθιάς. Βοηθά στην πέψη και στο αδυνάτισμα. (λιώνει τα λίπη). Έχει ευεργετική δράση στους διαβητικούς και βοηθά στην καταπολέμηση των ρευματισμών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της αναιμίας, ως αντιπυρετικό, ενώ έχει και διουρητικές ιδιότητες. Εξωτερικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως αντισηπτικό. Άλλες χρήσεις της αψιθιάς (absinthe) Οι φρέσκοι ή αποξηραμένοι βλαστοί αποκρούουν τα έντομα και τα ποντίκια. Τα ξεραμένα φύλλα τους όταν τοποθετηθούν στα ρούχα αποκρούουν τους σκώρους. Αποθαρρύνει τους γυμνοσάλιαγκες και τα έντομα και για αυτό σήμερα χρησιμοποιείται στην παρασκευή εντομοαπωθητικών. ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ Έγχυμα με 1-2 κουταλάκια του γλυκού ξηρό βότανο σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό και το αφήνουμε για 10-15 λεπτά. Εσωτερικά, χρησιμοποιείται σε μορφή σκόνης 0,5-2 γρ. ως στομαχικό και 4-10 γρ. ως σκωληκοκτόνο. Σε περιπτώσεις επιληψίας και σπασμών χρησιμοποιείται σκόνη από τις θρυμματισμένες ρίζες της αψιθιάς, από 1- 3 κουταλάκια του καφέ την ημέρα, μόνη της ή με λίγη ζάχαρη. Προφυλάξεις κατά τη λήψη αψιθιάς - absinthe αψέντι Να λαμβάνετε σε μικρές δόσεις, και όχι για πάνω από 2 εβδομάδες κάθε φορά. Να μη λαμβάνετε στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού και ειδικά όταν παίρνετε ταυτόχρονα άλλα φάρμακα ή βότανα. Προσεκτική πρέπει να είναι και η χρήση του αφεψήματος της αψιθιάς γιατί μπορεί να προκαλέσει διάφορες διαταραχές όπως πονοκεφάλους, σπασμούς, αποβολή εμβρύου, καρδιολογικές διαταραχές μέχρι και θάνατο. Το απαγορευμένο ποτό αψέντι Το αψέντι (absinthe) κατηγορήθηκε για πρόκληση εθισμού, παραισθήσεων και σχιζοφρένειας, αγαπήθηκε για το σμαραγδένιο χρώμα του, τη ζάλη και την έμπνευση που χάριζε, γέννησε μύθους, έγινε θρύλος, απαγορεύθηκε και… επέστρεψε δυναμικά. Ίσως το μοναδικό ποτό με τέτοια αύρα μυστηρίου γύρω από το όνομά του, το Αψέντι απέκτησε, στην διακοσαετή ιστορία του, φανατικούς θαυμαστές και ορκισμένους εχθρούς. Για τον τρόπο παρασκευής του αψεντιού και τις παρενέργειες, μέχρι την επίσημη χώρα παραγωγής, τον τρόπο σερβιρίσματος και την απαγόρευση, υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις. Το μόνο σημείο στο οποίο όλοι συμφωνούν, είναι η σημερινή νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 1988 και υπαγορεύει πως «το αψέντι μπορεί πλέον να παρασκευάζεται και να πωλείται νόμιμα, υπό την προϋπόθεση να μην περιέχει περισσότερα από 10 mg θυϊόνη (thujone)». Όπου θυϊόνη –ή αλλιώς θουγιόνη– βλέπε την τοξική ουσία του βασικού για την παρασκευή του αψεντιού βοτάνου, της αψιθιάς, η απαγόρευση της οποίας κρίθηκε απαραίτητη. Πατέρας της σύγχρονης συνταγής του αψεντιού θεωρείται ο Dr. Pierre Ordinaire, ο οποίος παρασκευάζει για πρώτη φορά το ποτό με τη σημερινή του μορφή το 1792 στη Val de Travers της Ελβετίας, το αποκαλεί «πράσινη νεράιδα» και το πουλάει ισχυριζόμενος ότι θεραπεύει τα πάντα, από πονοκεφάλους μέχρι επιληψία και πέτρα στα νεφρά. Λίγο καιρό αργότερα, ο Major Dubied διαβλέπει τις δυνατότητες της «πράσινης νεράιδας» όχι ως φαρμάκου, αλλά ως απεριτίφ, αγοράζει την πατέντα και ξεκινάει την παραγωγή. Το 1805, ο γαμπρός του, Henri-Louis Pernod θα ιδρύσει τη θρυλική εταιρεία Pernod Fils στο Pontarlier της Γαλλίας, της οποίας τα κέρδη από την παραγωγή αψεντιού θα αγγίξουν τα όρια του μύθου. Οι Γάλλοι στρατιώτες καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αψεντιού το 1840, κατά τη διάρκεια του πολέμου με την Αλγερία, διότι θεωρούν ότι τους προστατεύει από την ελονοσία –κάνοντάς τους, παράλληλα, να ξεχνούν τις κακουχίες και την εν γένει κατάσταση. Μερικά χρόνια αργότερα, το αψέντι θα περάσει από τα πεδία της μάχης στα καφέ και τα καμπαρέ του Παρισιού, όπου θα βρει μεγάλη απήχηση στους καλλιτεχνικούς κύκλους. Ένα βράδυ του 1889 ο Τουλούζ Λωτρέκ σερβίρει ένα κοκτέιλ με βάση το αψέντι στους θαμώνες του Moulin Rouge και η Πράσινη Νεράιδα αποκτά επισήμως το διαβατήριό της για τους κύκλους της διανόησης. Μποντλέρ, Βερλέν, Ρεμπό, Ζολά, Πικάσο, Χέμινγουει κι αμέτρητοι άλλοι ορκίζονται εφεξής στο όνομά του και ο όρος «αψεντισμός» γράφεται –με πράσινα γράμματα– στην ιστορία. Η αρχή του τέλους ήρθε όταν, περί τα τέλη του 19ου αιώνα, στην Αρλ της Νότιας Γαλλίας ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ έκοψε το αυτί του, μετά από έναν ιδιαίτερα έντονο καβγά με το συγκάτοικό του, Πολ Γκογκέν. Πράξη η οποία αποδόθηκε στην υπερβολική κατανάλωση αψεντιού και, μαζί με διάφορες άλλες παρενέργειες που οι συντηρητικοί κύκλοι ισχυρίζονταν πως προκαλεί το πράσινο δηλητήριο σε «σωστούς και ευυπόληπτους κατά τα άλλα ανθρώπους, τους οποίους μεταμορφώνει σε τέρατα», οδήγησαν τελικά στην απαγόρευσή του σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες –πλην της Τσεχίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Απαγόρευση η οποία αποδόθηκε, αργότερα, στην εκτίναξη των πωλήσεων της Πράσινης Νεράιδας στα ύψη, και στα παράπονα των παραγωγών άλλων οινοπνευματωδών, μεταξύ αυτών και των οινοποιών της Γαλλίας, που έβλεπαν τα έσοδά τους να συρρικνώνονται. Σχεδόν έναν αιώνα αργότερα, η απαγόρευση άρθηκε με νόμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ σήμερα συνεχίζει να ισχύει σε κάποιες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και ορισμένες επαρχίες του Καναδά. Τι είναι το αψέντι Το αψέντι είναι υψηλής περιεκτικότητας αλκοολούχο απόσταγμα με αψιθιά ( absinth). Για την παρασκευή του χρησιμοποιούνται, σύμφωνα με την παραδοσιακή συνταγή, τρία βότανα: αψιθιά, γλυκάνισος και μάραθο. Μετά την απόσταξη, το πράσινο χρώμα προστίθεται είτε με φυσικό τρόπο, εμποτίζοντας άλλα βότανα στο μείγμα, είτε με χρωστικές ουσίες, και η περιεκτικότητα σε αλκοόλ –που σε αυτό το στάδιο αγγίζει το 82%– μετριάζεται με την πρόσθεση νερού. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα πράσινο οινοπνευματώδες, που κιτρινίζει με την παλαίωση, η περιεκτικότητα του οποίου σε αλκοόλ μπορεί να κυμαίνεται από 45% έως 74%  και το οποίο, όπως εξηγεί και η ετυμολογία, δεν πίνεται σκέτο –οποιαδήποτε προσπάθεια, όσο φιλότιμη κι αν είναι, προϋποθέτει την προσθήκη νερού και ζάχαρης. Ξεκαθαρίζοντας τρεις (εξαιρετικά ενδιαφέροντες) μύθους για το αψέντι * Στην ταινία Moulin Rouge, ο Τουλούζ Λωτρέκ και η παρέα του βρέχουν μια κουταλιά ζάχαρη με αψέντι, της βάζουν φωτιά, τη διαλύουν στο ποτό, τη σβήνουν με νερό και τσουγκρίζουν τα ποτήρια τους. Αυτός ο τρόπος σερβιρίσματος, γνωστός ως bohemian style, καθιερώθηκε στα μπαρ της Πράγας στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Σύμφωνα με την παραδοσιακή συνταγή των αρχών του 19ου αιώνα, το αυθεντικό κουτάλι του αψεντιού –αυτό με τις τρύπες– τοποθετείται πάνω σε ένα ποτήρι γεμάτο κατά το 1/3 με αψέντι. Αφού βάλουμε στο κουτάλι ένα κυβάκι ζάχαρης, ρίχνουμε αργά παγωμένο νερό, έως ότου η ζάχαρη λιώσει και το ποτήρι γεμίσει. Η διαλυμένη ζάχαρη και το νερό θολώνουν το αψέντι, το οποίο αποκτά με τον τρόπο αυτό τη σωστή γεύση. * Το 1864, ο Dr. Valentin Magnan συνέβαλλε στον πόλεμο κατά του αψεντιού με τα πειράματά που διενήργησε σε ινδικά χοιρίδια, και τα οποία κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η θυϊόνη που περιέχεται στο αψέντι προκαλεί σπασμούς και άλλες παρενέργειες, καθιστώντας το συγκεκριμένο ποτό περισσότερο επικίνδυνο από άλλα οινοπνευματώδη. Παρά το γεγονός ότι κατηγορήθηκε για πρόκληση παραισθήσεων, εθισμού, σχιζοφρένειας και άλλων παρενεργειών που οδήγησαν στην απαγόρευσή του, η σύνδεση των συμπτωμάτων αυτών με τη θυϊόνη ποτέ δεν αποδείχθηκε επιστημονικά. Η πράσινη νεράιδα που έβλεπαν ο Λωτρέκ και οι φίλοι του, και οι τουλίπες στα πόδια του Όσκαρ Ουάιλντ αποδόθηκαν, τελικά, στην υψηλή περιεκτικότητα του αψεντιού σε αλκοόλ –πράγμα που οδήγησε στην άρση της απαγόρευσης, με τον προαναφερθέντα όρο της περιορισμένης περιεκτικότητας σε θυϊόνη, η οποία μπορεί να μην είναι, τελικά, παραισθησιογόνος, είναι, όμως, σε μεγάλες ποσότητες, τοξική. * Στη δαιμονοποίηση του αψεντιού ήρθε, το 1986, να προστεθεί ένας ακόμη αστικός θρύλος. Σύμφωνα με την Αποκάλυψη του Ιωάννη, «κατά το τρίτο σάλπισμα, έπεσε από τον ουρανό άστρο μεγάλο σα λαμπάδα στο 1/3 των ποταμών και στις πηγές των νερών. Το όνομα του άστρου είναι αψιθιά. Το ένα τρίτο των νερών έγινε αψιθιά και πολλοί άνθρωποι πέθαναν από το νερό διότι έγινε πικρό». Στα ουκρανικά, Τσέρνομπιλ ονομάζεται ένα φυτό παρεμφερές με την αψιθιά, η λατινική ονομασία του οποίου είναι Artemisia vulgaris –ενώ της αψιθιάς Artemisia absinthium. Λεπτομέρεια που παραλείφθηκε όταν οι New York Times δημοσίευσαν ένα σχετικό άρθρο μετά το πυρηνικό ατύχημα, στο οποίο ένας Ρώσος συγγραφέας, το όνομα του οποίου δε δόθηκε στη δημοσιότητα, φερόταν να λέει πως Τσέρνομπιλ στα ουκρανικά σημαίνει αψιθιά, προσφέροντας έδαφος για τη δημιουργία του μύθου. Αγορά προμήθεια και εμπόριο αψεντιού Ένα ευρύτατα διαδεδομένο –μέχρι πρόσφατα– marketing trick ήθελε το αψέντι να είναι είτε παράνομο είτε δυσεύρετο εντός ελληνικών συνόρων. Τίποτα από τα δύο δεν ισχύει. Αψέντι λίγο υπερτιμημένο, αλλά καθ’ όλα νόμιμο– θα βρείτε σε πολλές ενημερωμένες κάβες, ηλεκτρονικά καταστήματα αλλά και πολλά μπαρ στην Αθήνα και την επαρχία –τα περισσότερα εκ των οποίων το χρησιμοποιούν κυρίως για κοκτέιλ, αφού οι παραγγελίες είναι μάλλον περιορισμένες. Ένα από αυτά που αξίζει να δοκιμάσετε είναι το σφηνάκι B55 –B52 αλλά με αψέντι. Για καλύτερη σχέση ποιότητας – τιμής, απευθυνθείτε στα duty free των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης. Όχι, δε θα σας σταματήσουν στα σύνορα –φτάνει η ποσότητα να δικαιολογεί τον κατά τι αόριστο όρο «προσωπική χρήση». πηγή:phyto.gr

Τα 10 μαγικά βότανα για λοιμώξεις, μολύνσεις και φλεγμονές

Στη λαϊκή ιατρική το θυμάρι χρησιμοποιείται για γαργάρες που βοηθούν στην καταπολέ­μηση της λαρυγγίτιδας και της αμυ­γδα­λίτιδας ενώ η αντιμικρο­βιακή δράση του...ενισχύεται αν συνδυαστεί με άλλα βότανα

.Στην αρχαιότητα, όταν η επιστήμη της ιατρικής βρισκόταν ακόμα σε πρώιμο στάδιο και δεν υπήρχε η δυνατότητα θεραπείας πολύπλοκων ασθενειών, η αντιμετώπιση των φλεγμονών, των λοιμώξεων και των μολύνσεων αποτελούσε την καθημερινότητα, αλλά και το όριο των γιατρών. Μπορούσαν τουλάχιστον να βασιστούν στο οπλοστάσιο της φύσης, καθώς δεκάδες φυτά χρησιμοποιούνταν και χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα για να αντιμετωπιστούν περιπτώσεις μολύνσεων, λοιμώξεων και φλεγμονών. Στο «Εθνος – Υγεία» παρουσιάσθηκαν  δέκα από τα βότανα που βοηθούν στην αντιμετώπιση των μολύνσεων, των φλεγμονών και των βακτηρίων. Υπάρχουν ωστόσο πολλά ακόμα με εντυπωσιακή θεραπευτική δράση. Κάποια από αυτά είναι η αγγελική, το δενδρολίβανο, το κάρδαμο, η κετραρία, η λεβάντα, η λεμονιά, το μελισσόχορτο, η πουλμανάρια, το σκόρδο και το τζίνσενγκ.

Βερβερίδα

Για το ήπαρ και τη χολή

Η βερβερίδα είναι ένα από τα καλύτερα βότανα για τη διόρθωση της λειτουργίας του ήπατος και της χολής. Ενδείκνυται σε περιπτώσεις που υπάρχει φλεγμονή της χοληδόχου κύστης ή όταν εντοπίζονται χολόλιθοι. Επίσης έχει ικανοποιητική δράση κατά της ελονοσίας και είναι αποτελεσματική στη θεραπεία πρωτοζωικών λοιμώξεων που οφείλονται σε είδη λεϊσμανίας. Για να παρασκευάσουμε το αφέψημα βερβερίδας, ρίχνουμε ένα κουταλάκι του γλυκού φλοιό σε ένα φλιτζάνι νερό. Στη συνέχεια το βράζουμε για 10-15 λεπτά. Η συνιστώμενη δόση είναι τρία φλιτζάνια την ημέρα. Πρέπει να επισημανθεί ότι για τις παθήσεις της χοληδόχου κύστης η βερβερίδα συνδυάζεται καλά με τη βερονίκη και τον φλοιό του χιονάνθου. Η βερβερίδα πρέπει να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Ινούλα

Για ισχυαλγία και γυναικολογικά

Πριν η ιατρική επιστήμη πάρει το… πάνω χέρι στην αντιμετώπιση των λοιμώξεων, το φαρμακείο της φύσης και η λαϊκή σοφία έκαναν θαύματα.

Η ινούλα ήταν ένα από τα πιο σημαντικά βότανα για τους γιατρούς της αρχαίας Ελλάδας και της αρχαίας Ρώμης. Τη θεωρούσαν θεραπευτική για ένα τεράστιο εύρος ασθενειών, από την ισχιαλγία μέχρι τα γυναικολογικά προβλήματα. Σήμερα πάντως χορηγείται σχεδόν αποκλειστικά για να αντιμετωπίσει προβλήματα του αναπνευστικού συστήματος. Η ρίζα του φυτού βοηθά τον οργανισμό να καταπολεμήσει την αδυναμία που προκαλεί η γρίπη ή η βρογχίτιδα. Είναι επίσης δυνατό αποχρεμπτικό και μαλακώνει τον βήχα. Επιπλέον, αντιμετωπίζει όλα αυτά τα συμπτώματα πολύ αποτελεσματικά όταν πρόκειται για παιδιά. Το αφέψημα χρησιμοποιείται, τέλος, για το άσθμα και τον αλλεργικό πυρετό, ενώ έχει και δράση ως τονωτικό του πεπτικού συστήματος και του ήπατος.

Λυκίσκος

Με αντισηπτική δράση για κολίτιδες ή έλκη

Ο λυκίσκος είναι περισσότερο γνωστός για τις χαλαρωτικές ιδιότητες του. Εχει, ωστόσο, και έντονη αντισηπτική δράση και χορηγείται σε περιπτώσεις βλεννώδους κολίτιδας ή έλκους. Για να φτιάξουμε το έγχυμα, ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό στο μπρίκι όπου προηγουμένως έχουμε βάλει μια κουταλιά του γλυκού ξηρά άνθη λυκίσκου. Το αφήνουμε για 10-15 λεπτά. Το έγχυμα χορηγείται μία φορά την ημέρα πριν από τον βραδινό ύπνο και αυτό γιατί έχει πολύ έντονες ηρεμιστικές ιδιότητες. Αν, πάντως, είναι απαραίτητο, η δόση μπορεί να αυξηθεί. Ο λυκίσκος δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που ο ασθενής πάσχει από κατάθλιψη γιατί η κατάστασή του μπορεί να επιδεινωθεί.

Θυμάρι

Για το αναπνευστικό και το πεπτικό

Το θυμάρι έχει μεταξύ των συστατικών του ένα αιθέριο έλαιο το οποίο περιέχει μια ισχυρή αντισηπτική ουσία με εξαιρετική δράση κατά των μολύνσεων και των φλεγμονών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί εξωτερικά, σαν λοσιόν, για την αντιμετώπιση μολυσμένων τραυμάτων ή εσωτερικά για αναπνευστικές λοιμώξεις και λοιμώξεις του πεπτικού συστήματος. Στη λαϊκή ιατρική χρησιμοποιείται επίσης για γαργάρες που βοηθούν στην καταπολέμηση της λαρυγγίτιδας και της αμυγδαλίτιδας. Η αντιμικροβιακή δράση του θυμαριού ενισχύεται αν συνδυαστεί με άλλα βότανα όπως η εφέδρα και η λομπέλια. Για να παρασκευάσουμε έγχυμα, ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε δοχείο το οποίο περιέχει δύο κουταλιές του τσαγιού ξηρό θυμάρι. Αφήνουμε το μείγμα για δέκα λεπτά στο δοχείο πριν το καταναλώσουμε. Η συνιστώμενη δόση είναι τρία φλιτζάνια την ημέρα.

Μάραθος

Για τις παθήσεις στομαχιού και εντέρου

Το μέρος του φυτού που έχει θεραπευτική δράση είναι οι σπόροι, οι οποίοι συλλέγονται το φθινόπωρο αφού ωριμάσουν και σκάσουν. Το μάραθο βοηθά αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση των παθήσεων του στομαχιού και των εντέρων, ενώ θεραπεύει και μολύνσεις των ματιών. Μπορεί επίσης να αντιμετωπίσει και τα συμπτώματα της βρογχίτιδας. Το έγχυμα του μάραθου χορηγείται με κομπρέσες για την αντιμετώπιση της επιπεφυκίτιδας και της βλεφαρίτιδας. Για να το παρασκευάσουμε, ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε δοχείο το οποίο περιέχει 1 – 2 κουταλιές του τσαγιού ελαφρώς σπασμένους σπόρους μάραθου. Αφήνουμε το μείγμα για δέκα λεπτά και πίνουμε τρία φλιτζάνια την ημέρα.

Καρυδιά

Αφέψημα για γυναικολογική χρήση

Η καρυδιά είναι γνωστή από την αρχαιότητα και κατάγεται από την Ινδία από όπου μεταφέρθηκε αρχικά στην Κίνα και αργότερα στην Ευρώπη. Τα φύλλα της είναι αρωματικά και περιέχουν τανίνη, πτητικά έλαια, χρωστικές ουσίες και μια αλκαλική ουσία, τη γιουγκλόνη. Ο καρπός περιέχει παχύ έλαιο σε ποσοστό 40%-50%, ασβέστιο, σίδηρο, μαγγάνιο και κοβάλτιο. Το πυκνό αφέψημα των φρέσκων φύλλων είναι πολύ ευεργετικό σε περιπτώσεις φλεγμονής των γυναικείων γεννητικών οργάνων όπου είναι απαραίτητες οι πλύσεις. Η διαδικασία της παρασκευής του αφεψήματος από φύλλα καρυδιάς είναι πολύ εύκολη. Βάζουμε 15-30 γραμμάρια φύλλων σε ένα κιλό νερό και βράζουμε το μείγμα. Η συνιστώμενη δόση είναι από δύο έως πέντε φλιτζάνια την ημέρα.

Μελιτζάνα

Τα φύλλα με τις μαλακτικές ιδιότητες

Αν και είναι σήμερα ένα από τα πιο γνωστά φυτά στον πλανήτη, η μελιτζάνα είναι ένα από τα σχετικά λίγα βότανα με θεραπευτική δράση που ήταν άγνωστα στους γιατρούς της αρχαίας Ελλάδας. Κατάγεται από τις Ινδίες και την Κίνα, ενώ στην Ευρώπη έφτασε για πρώτη φορά μόλις τον 16ο αιώνα ταυτόχρονα με την εξάπλωση της στην Αμερική. Στη φαρμακευτική, τα χρήσιμα μέρη του φυτού είναι τα φύλλα και ο μίσχος του καρπού. Τα φύλλα της μελιτζάνας, ως κατάπλασμα για εξωτερική χρήση, έχουν μαλακτικές και επουλωτικές ιδιότητες κυρίως για περιπτώσεις που αφορούν αιμορροΐδες, καλόγερους, εγκαύματα και φλεγμονές. Ειδικά σε ό,τι αφορά τις αιμορροΐδες, στη λαϊκή ιατρική περιγράφεται η παρασκευή μια σκόνης από ψημένα κοτσάνια του καρπού της μελιτζάνας. Η σκόνη αυτή τοποθετείται με βαμβάκι πάνω στις αιμορροΐδες.

Αλόη

Αντιμικροβιακή και αντιμυκητιασική

Η αλόη είναι πολύ γνωστή από την αρχαιότητα, ενώ τα τελευταία χρόνια αναφέρεται πολύ συχνά ως φυτό με θαυματουργή δράση. Οι Ελληνες, οι Ρωμαίοι, οι Αιγύπτιοι και οι Κινέζοι τη χρησιμοποιούσαν για να θεραπεύσουν ασθένειες του δέρματος, ενώ στην Αίγυπτο ήταν ένα από τα βασικά συστατικά για το βαλσάμωμα των νεκρών. Περιέχει περίπου 200 συστατικά, πολλά εκ των οποίων είναι πολύτιμα για τον οργανισμό. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται κάποια πολύτιμα αμινοξέα , σάκχαρα, στερόλες, ένζυμα, λιγνίνη, Β καροτίνη, χολίνη, μηλικό οξύ, βιταμίνες, ασβέστιο, νάτριο, μαγνήσιο, κάλιο κ.λπ. Η ρητίνη κάποιων ποικιλιών αλόης είναι αρωματική και έχει αντιμυκητιασική, αντιβιοτική και αντιφλεγμονώδη δράση. Τις τελευταίες δεκαετίες δεν υπάρχει ανάγκη για την οικιακή παρασκευή αλοιφών ή αφεψημάτων, αφού η αλόη βρίσκεται πολύ εύκολα σε διάφορα φαρμακευτικά προϊόντα.

Βελανιδιά

Θεραπεύει τα οιδήματα

Η φλούδα της βελανιδιάς, που είναι το μέρος του δέντρου με τις μεγαλύτερες θεραπευτικές ιδιότητες, περιέχει μεγάλη ποσότητα τανίνης. Παρά την άσχημη μυρωδιά και τη δυνατή γεύση της η τανίνη έχει σημαντικές ιδιότητες. Το αφέψημα της φλούδας είναι εξαιρετικό στην καταπολέμηση των φλεγμονών και των οιδημάτων του τραχήλου της μήτρας. Το αφέψημα παρασκευάζεται από 15 γραμμάρια φλούδας και 1.500 γραμμάρια νερό. Το μείγμα βράζει μέχρι να μείνει ένα κιλό. Στη συνέχεια χορηγείται με κρασί. Η εσωτερική χρήση της φλούδας πάντως πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή, γιατί σε μεγάλες δόσεις για περισσότερο χρονικό διάστημα από το επιτρεπόμενο μπορεί να προκαλέσει καρδιαλγία και βλάβες στο στομάχι.

Πορτοκαλιά

Ενας χυμός για… όλα

Το πορτοκάλι είναι το φρούτο με τις περισσότερες θεραπευτικές ιδιότητες για τον οργανισμό. Η φλούδα του περιέχει αιθέρια έλαια, ενώ ο χυμός του είναι πλούσιος σε βιταμίνες C, D, A και Ρ, ανόργανα άλατα ασβεστίου, καλίου, μαγνησίου, σιδήρου και νατρίου. Κυρίως χάρη στην περιεκτικότητά του σε βιταμίνη C το πορτοκάλι θωρακίζει τον οργανισμό ενάντια σε λοιμώξεις του αναπνευστικού και του μυοσκελετικού συστήματος. Δεν υπάρχουν συνιστώμενα βότανα ή αφεψήματα για το πορτοκάλι, αφού ο καλύτερος τρόπος για να έχουμε όλες τις ευεργετικές επιπτώσεις του είναι να το φάμε νωπό ή να πιούμε τον χυμό του. Δεν είναι λίγοι ωστόσο αυτοί που αποξηραίνουν τις φλούδες και τις βάζουν σε γυάλινα βάζα για να τις χρησιμοποιήσουν αργότερα σε αφεψήματα.

πηγή:prionokordela

Εναλλακτικό και αλληλέγγυο εμπόριο

Σε τι κόσμο ζούμε;

Στις 24 Μαΐου του 2001, δεκατέσσερις μεξικανοί μετανάστες πέθαναν από αφυδάτωση στην έρημο της Αριζόνας προσπαθώντας να μπουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι έξι από αυτούς ήταν παραγωγοί καφέ που είχαν εγκαταλείψει τις καλλιέργειές τους. Λίγα χρόνια νωρίτερα, το χειμώνα του 1998, περισσότεροι από 400 χρεοκοπημένοι βαμβακοπαραγωγοί αυτοκτόνησαν στην πολιτεία Andhra Pradesh της Ινδίας. Γιατί άραγε εκατομμύρια άνθρωποι ρισκάρουν κάθε χρόνο τη ζωή τους για ένα κομμάτι αξιοπρέπειας στις αναπτυγμένες χώρες του κόσμου; Για ποιο λόγο είμαστε καταδικασμένοι να καταναλώνουμε βιονικές ντομάτες και τετράγωνα καρπούζια; Τι ρόλο παίζει σε όλα αυτά η αγορά, η θεά εκείνη που υποτίθεται ότι θα μας έλυνε όλα τα προβλήματα και θα μας οδηγούσε στον «καλύτερο δυνατό κόσμο»;

Στον παγκοσμιοποιημένο μας κόσμο υπάρχει ένας ιστός που συνδέει όλους και όλες μεταξύ μας: ξεκινά από το 12χρονο κοριτσάκι που ιδρώνει επί δεκατέσσερις ώρες επάνω από το κομψό, κατά τ’ άλλα, μπλουζάκι μιας πολυεθνικής στην Ινδονησία, περνά από τον καθέναν από τους εκατοντάδες χιλιάδες παραγωγούς που εγκατέλειψαν τα τελευταία χρόνια τα χωράφια τους στην Ευρώπη και τον τρομοκρατημένο από τις τρελές αγελάδες και τα ακόμη πιο τρελά κοτόπουλα καταναλωτή, και καταλήγει στον εξαθλιωμένο ιρακινό αγρότη που υποχρεώνεται με νόμο πλέον να αγοράζει σπόρους από τις μεγάλες αγροτοβιομηχανίες. Τι είναι λοιπόν αυτό που μας ενώνει; Καταρχάς, το ότι είμαστε όλοι και όλες θύματα ενός μοντέλου που αποφασίζει τι, πού και πώς θα παραχθεί, σε τι είδους (χημική) επεξεργασία θα υποβληθεί και με ποιο τρόπο θα φτάσει στον τελικό του αποδέκτη, με ένα και μόνο κριτήριο: τη μεγιστοποίηση του κέρδους.

Το μοίρασμα της πίτας

Τα τελευταία χρόνια η υπογραφή συμφωνιών υπό την αιγίδα διεθνών οργανισμών (βλέπε Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Παγκόσμια Τράπεζα κ.ά.) οδήγησε στην περίφημη απελευθέρωση του εμπορίου. Η ελεύθερη αγορά, μας είπαν, θα βοηθούσε τα έθνη να αναπτύξουν στο μέγιστο το παραγωγικό και ανθρώπινο δυναμικό τους και να κάνουν το αποφασιστικό βήμα για την οριστική εξάλειψη της φτώχειας και της πείνας. Ελεύθερη αγορά εν μέρει, βέβαια, καθώς οι χώρες του Νότου (κυρίως στην Αφρική, στην Ασία και στη Λατινική Αμερική) υποχρεώθηκαν να καταργήσουν τους δασμούς και κάθε οικονομική βοήθεια στην εγχώρια παραγωγή τους, ενώ οι χώρες του Βορρά συνέχισαν να ενισχύουν τη δικιά τους παραγωγή με επιδοτήσεις και να επιβάλλουν υψηλούς δασμούς σε καθετί που προερχόταν απ’ έξω.

Ο αγρότης της Κολομβίας, που μέχρι τότε παρήγε για οικογενειακή κατανάλωση ή για τηντοπική αγορά, δυστυχώς δεν αποδείχτηκε ιδιαίτερα ευέλικτος σε αυτό το νέο σκηνικό: τα εισαγόμενα σε τιμές κάτω του κόστους –πρακτική γνωστή ως dumping– αγαθά βασικής κατανάλωσης, τα οποία προέρχονταν από μια επιδοτούμενη, εντατική και μαζικά βιομηχανοποιημένη γεωργία, κατέκλυσαν την τοπική αγορά και του στέρησαν κάθε δυνατή πηγή εσόδων. Οι αριθμοί είναι διαφωτιστικοί: Το 1985, η Αϊτή παρήγαγε 154.000 τόνους σπόρων και εισήγαγε 7.000. Το 2004, μετά το πραξικόπημα και την επέμβαση των ΗΠΑ, η παραγωγή μειώθηκε στο μισό και οι εισαγωγές έφτασαν τους 400.000 τόνους. Η Κολομβία, από την άλλη, ενώ το 1966 παρήγαγε 160.000 τόνους σιτάρι και εισήγαγε 120.000, το 2004 παρήγαγε κάτι λιγότερο από 20.000 τόνους και εισήγαγε 1.800.000 τόνους. Με δυο λόγια, χάρη στην ελεύθερη αγορά, η εγχώρια αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή του Νότου κατέρρευσε, και το μεταναστευτικό ρεύμα διογκώθηκε τόσο προς το εσωτερικό (οι αχανείς παραγκουπόλεις στις περιφέρειες των λατινοαμερικάνικων πόλεων μαρτυρούν με δραματικό τρόπο αυτό τον ξεριζωμό) όσο και προς τις χώρες του Βορρά.

Και στην Ευρώπη τι συμβαίνει;

Αν τα ευρωπαϊκά προϊόντα έχουν κατακλύσει τις χώρες του Νότου, τότε οι ευρωπαίοι αγρότες δεν θα έπρεπε να είναι ευχαριστημένοι; Το γεγονός όμως ότι μόνο το 2000, 200.000 αγρότες και 600.000 κτηνοτρόφοι εγκατέλειψαν την παραγωγή, δηλώνει μάλλον το αντίθετο. Η αλήθεια είναι ότι τις εξαγωγές προς το Νότο ελέγχουν μεγάλες βιομηχανικές αγροτικές και κτηνοτροφικές μονάδες, οι οποίες λαμβάνουν και το μεγαλύτερο μερίδιο από τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις. Σε ό,τι αφορά στη χώρα μας, είναι γνωστό ότι μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής αναδιαρθρώθηκε η εγχώρια παραγωγή, επεκτάθηκαν οι μονοκαλλιέργειες με κύριο στόχο τις εξαγωγές και ο μικροπαραγωγός εξαρτάται πλέον από τις αποφάσεις ενός κεντρικού, τελείως ξένου προς τις τοπικές ανάγκες και μακρινού μηχανισμού.

Επιστρέφοντας στο κατ’ ευφημισμόν παγκόσμιο χωριό (περισσότερο με ζούγκλα μοιάζει), παρατηρούμε σε μεγαλύτερη κλίμακα το ίδιο σκηνικό. Οι χώρες του Νότου εξακολουθούν να έχουν πολλά να προσφέρουν στην παγκόσμια αγορά: φτηνές πρώτες ύλες, τροπικά φρούτα και αγαθά που δεν μπορούν να παραχθούν στο Βορρά, και βέβαια φτηνή εργατική δύναμη. Γι’ αυτό τη θέση –και τα χωράφια– των ξεριζωμένων παραγωγών έχουν πάρει πλέον οι πολυεθνικές. Στο πλαίσιο του νέου καταμερισμού, οι χώρες αυτές έπαψαν να παράγουν αγαθά για την κάλυψη των τοπικών αναγκών και στράφηκαν στιςεξαγωγές. Σύμφωνα με τη (νεοφιλελεύθερη) θεωρία, η άνοδος των εξαγωγών θα συντελούσε στην καταπολέμηση της φτώχειας μέσω της περίφημης «διάχυσης των εσόδων προς τα κάτω». Στην πραγματικότητα όμως, οι χώρες του Νότου είναι υποχρεωμένες να διαθέτουν όσα από τα έσοδα τους αντιστοιχούν στην εξυπηρέτηση του υπέρογκου εξωτερικού χρέους και, σαν να μην έφτανε αυτό, το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών αναλαμβάνουν μετρημένες στα δάχτυλα πολυεθνικές, οι οποίες ελέγχουν όλους τους κρίκους της αλυσίδας, από το χωράφι μέχρι το τραπέζι. Είναι χαρακτηριστικό ότι τέσσερις εταιρείες ελέγχουν το 70% της παγκόσμιας αγοράς φυτοφαρμάκων, το 25% της παραγωγής παραδοσιακών σπόρων και το 100% της παραγωγής μεταλλαγμένων. Η εξάπλωση των τελευταίων όχι μόνο δεν λύνει το πρόβλημα της πείνας, όπως υποστηρίζουν οι εμπνευστές τους, αλλά και απειλεί να μας μετατρέψει όλους σε Φρανκεστάιν, δηλητηριάζοντας ανεπανόρθωτα τις τροφές και προκαλώντας ένα είδος «πράσινης ερήμου»: τα μεταλλαγμένα τείνουν να αφανίσουν τα πάντα (αγρότες, έδαφος, πανίδα και μικροοργανισμούς, παραδοσιακές γνώσεις και καλλιέργειες), εκτός από την ίδια τη σοδειά.

Φαίνεται λοιπόν ότι αυτή η παγκοσμιοποιημένη οικονομία επιθυμεί να μετατρέψει κάθε πλευρά της ατομικής και συλλογικής μας ζωής (εργασία, ελεύθερος χρόνος, έρωτας, δημιουργία) σε ένα μετρήσιμο και ανταλλάξιμο εμπόρευμα. Τελικά, η μόνη ελευθερία που μας απομένει είναι να επιλέξουμε πού και πώς θα (ξε)πουλήσουμε αυτό το εμπόρευμα, ή μήπως έχουμε να πούμε κάτι παραπάνω;

Το κίνημα του Δίκαιου Εμπορίου

Τη δεκαετία του ’60, μέσα σ’ ένα κλίμα αναζήτησης ενός άλλου μοντέλου εμπορικών σχέσεων μεταξύ «αναπτυγμένων» και «αναπτυσσόμενων» χωρών, γεννιέται στην Ευρώπη το κίνημα του Δίκαιου Εμπορίου: ένα κίνημα με στόχο την αλληλεγγύη προς τους μικροπαραγωγούς του Νότου, την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών του Βορρά, και παράλληλα την καταγγελία των επιθετικών προς τον «Τρίτο Κόσμο» πολιτικών που ασκούν κυβερνήσεις, πολυεθνικές και διεθνείς οργανισμοί. Η ιδέα της έμπρακτης αλληλεγγύης είναι σχετικά απλή – αν είχε σχήμα θα ήταν μια αλυσίδα με τρεις κρίκους: τον παραγωγό, τον καταναλωτή και μια οργάνωση που τους συνδέει. Και πώς λειτουργεί; Η οργάνωση αγοράζει απευθείας το προϊόν από τον παραγωγό και το διαθέτει σε σημεία πώλησης, όπου έρχεται σε επαφή με τον καταναλωτή και του εγγυάται ότι αυτό πληροί τα λεγόμενα κριτήρια του δίκαιου εμπορίου, δηλαδή την προέλευση, τις συνθήκες παραγωγής (αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, σεβασμός στο περιβάλλον, κ.λπ.) και την ποιότητά του, καθώς και το ότι αγοράστηκε σε τιμή «δίκαιη» για τον παραγωγό. Εγγυάται, τέλος, ότι τα κέρδη από την πώληση επιστρέφονται στον παραγωγό ή/και επενδύονται σε καμπάνιες πληροφόρησης και καταγγελίας. Η αρχική επιδίωξη του κινήματος λοιπόν είναι η ανάπτυξη εμπορικών δραστηριοτήτων με στόχο τη δημιουργία δομών μιας βιώσιμης τοπικής οικονομίας, σε αντιδιαστολή με την αντίληψη της περιβόητης «οικονομικής βοήθειας για την ανάπτυξη του Τρίτου Κόσμου».

Κάπως έτσι το 1967 μια βελγική οργάνωση αρχίζει να εισάγει είδη χειροτεχνίας από διάφορες χώρες του Νότου. Δύο χρόνια αργότερα ανοίγει το πρώτο «μαγαζί αλληλεγγύης» σε ένα χωριό στην Ολλανδία. Σήμερα οι διαστάσεις του Δίκαιου Εμπορίου είναι τεράστιες παγκοσμίως και συνεχώς διογκώνονται: υπάρχουν τουλάχιστον 3.000 μαγαζιά στην Ευρώπη και χιλιάδες ακόμη στον υπόλοιπο κόσμο, καθώς και χιλιάδες άνθρωποι που εργάζονται γι’ αυτό. Υπάρχει επίσης ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Δίκαιου Εμπορίου, που συντονίζει τις εισαγωγές και την κοινή στρατηγική των διαφόρων οργανώσεων, και πολλές άλλες ανάλογες οργανώσεις-ομπρέλες καθώς και δίκτυα. Σε αυτό το πλαίσιο διακινούνται προϊόντα όλων των ειδών: από ζάχαρη, κακάο, ρύζι και μπανάνες μέχρι υφάσματα και είδη χειροτεχνίας κάθε τύπου, μερικά δε από αυτά έχουν πια κατακτήσει σημαντικό μερίδιο στην αγορά και οι πωλήσεις τους έχουν σταθερά αυξητικές τάσεις.

Να το σφραγίσω;

Όταν το κίνημα άρχισε να εξαπλώνεται, γεννήθηκε η ανάγκη ενός διακριτικού συμβόλου που θα πιστοποιούσε τα προϊόντα του Δίκαιου Εμπορίου. Η εμφάνιση της πρώτης σφραγίδας στα τέλη της δεκαετίας του ’80 (σήμερα κυκλοφορούν τέσσερις σφραγίδες στην Ευρώπη) είναι ίσως το πιο κρίσιμο σημείο στην ιστορία του κινήματος. Και αυτό γιατί η σφραγίδα δίνεται στο προϊόν, εφόσον πληροί τα παραεπάνω ελάχιστα κριτήρια, και όχι στον πωλητή. Με άλλα λόγια, ο «δίκαιος» καφές του «δίκαιου» καλλιεργητή ή συνεταιρισμού μπορεί να καταλήξει (και έχει καταλήξει) στα ράφια πολυεθνικών όπως τα Μακ Ντόναλντς ή τα Στάρμπακς.

 Αποτέλεσμα; Η συμμετοχή του ευαισθητοποιημένου καταναλωτή περιορίζεται στο να αγοράζει όποιο προϊόν φέρει σφραγίδα και η οργάνωση Δίκαιου Εμπορίου παραχωρεί σταδιακά τη θέση της σε μια εταιρεία, η οποία με αυτό τον τρόπο «εξανθρωπίζεται» στα μάτια του καταναλωτή. Ο δε στόχος του κινήματος συρρικνώνεται στην οικονομική διάσταση του θέματος: στην εξασφάλιση μιας «δίκαιης», όπως διαφημίζεται, τιμής, που καθορίζεται με βάση αυτήν που κυκλοφορεί στην παγκόσμια αγορά (συνήθως είναι 10-15% υψηλότερή της), η οποία όμως, ως γνωστόν, μόνο δίκαιη δεν είναι. Και ενώ το προϊόν φτάνει πράγματι στο ευρύτερο δυνατόν καταναλωτικό κοινό και αυξάνονται οι πωλήσεις του, η αμφίδρομη σχέση μεταξύ του παραγωγού του Νότου και της οργάνωσης διακίνησης του Βορρά πάει περίπατο, σε ένα δρόμο χωρίς επιστροφή.

Εναλλακτικό και αλληλέγγυο

Στον αντίποδα αυτής της λογικής (ευτυχώς) βρίσκονται όσοι επιμένουν ότι δεν αποτελεί κατάκτηση για τον παραγωγό η κατάληξη του καφέ που καλλιέργησε στο σούπερ μάρκετ. Υποστηρίζουν ότι η σφραγίδα σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι εμπορεύσιμη και, αν τέλος πάντων, κάποιος πρέπει να σφραγίζεται, αυτός πρέπει να είναι πρώτος από όλους ο πωλητής. Εξακολουθούν με άλλα λόγια να εμπνέονται από την αρχική ιδέα του κινήματος: την επιδίωξη δημιουργίας ενός δικτύου εναλλακτικού εμπορίουβασισμένου σε διαφορετικές, όσο γίνεται ανταγωνιστικές και ανεξάρτητες από τις υπάρχουσες, δομές. Συνεχίζουν να πιστεύουν ότι η διακίνηση πρέπει να συνδυάζεται μεπρωτοβουλίες αλληλεγγύης στους παραγωγούς, με την προβολή ενός άλλου μοντέλου κατανάλωσης και με την καταγγελία των πολύπλοκων μηχανισμών που οδηγούν στην εξαθλίωση τους παραγωγούς και όχι μόνο. Και στην άκρη του μυαλού τους έχουν ότι τη σήμερον ημέρα δίκαιο εμπόριο δεν μπορεί να υπάρξει. Το δίκαιο εμπόριο (πρέπει να) είναι ο απώτερος στόχος του κινήματος ή, αλλιώς, ο αγώνας για ένα δίκαιο εμπόριο είναι ένα μέρος μόνο του αγώνα για την ανατροπή των εκμεταλλευτικών δομών του παγκόσμιου εμπορίου. Προς το παρόν, λοιπόν, το μόνο που μπορεί να εγγυηθεί μια οργάνωση είναι ότι με τη συγκεκριμένη εμπορική διαδικασία που ακολούθησε προσπάθησε να πετύχει τη μεγαλύτερη δυνατή ισοτιμία μέσα σε μια αγορά που χαρακτηρίζεται από τη μέγιστη ανισότητα.

H (μικρή) εμπειρία και οι (μεγαλεπήβολοι) στόχοι μας

Το εμπόριο σήμερα, τόσο σε παγκόσμιο όσο και τοπικό επίπεδο, βασίζεται στην εκμετάλλευση και αποσκοπεί αποκλειστικά στο κέρδος. Παρ’ όλα αυτά, σε όλο τον κόσμο γίνονται σημαντικές προσπάθειες δημιουργίας εναλλακτικών μορφών εμπορίου, με όλες τις αντιφάσεις και τα προβλήματα που παρουσιάζουν. Εμείς τι κάνουμε για αυτό;

Με αυτό το ερώτημα στο μυαλό κάποιοι και κάποιες ξεκινήσαμε από το καλοκαίρι του 2004 να συζητάμε για το αν μπορεί να πραγματοποιηθεί ένα εγχείρημα εναλλακτικού και αλληλέγγυου εμπορίου στην Ελλάδα και επάνω σε ποιες βάσεις. Δεν συναντηθήκαμε τυχαία: γνωριζόμασταν από την πολιτική μας δράση, τη συμμετοχή μας σε συλλογικότητες που προτάσσουν την αλληλεγγύη, τη συντροφικότητα και την άμεση και ισότιμη συμμετοχή ως πρώτες ύλες μιας άλλης, καλύτερης, ζωής.

Καταλύτης για να δοκιμάσουμε το ερώτημα και στην πράξη στάθηκε η γνωριμία μας τον περασμένο Ιούλιο με τη γερμανική κοοπερατίβα Café Libertad, στη διάρκεια μιας παρουσίασης της δουλειάς τους στο Βελιγράδι, στην ευρωπαϊκή συνάντηση του People’s Global Action. Μάθαμε ότι εδώ και 5 χρόνια έχουν έρθει σε άμεση επαφή με ζαπατιστικές κοοπερατίβες στο Μεξικό, αγοράζοντας και διακινώντας τον καφέ τους όχι για να κερδίσουν από αυτό, αλλά ως έμπρακτη πολιτική αλληλεγγύη. Μάθαμε επίσης ότι πολλές συλλογικότητες στην Ευρώπη κάνουν το ίδιο, οι οποίες σχηματίζουν ένα δίκτυο για την προώθηση των προϊόντων των Ζαπατίστας (RedProZapa). Έτσι, από το Σεπτέμβρη ξεκινήσαμε να διακινούμε στην Αθήνα καφέ από τις ζαπατίστικες κοοπερατίβες της Τσιάπας του Μεξικού, κακάο από την κοοπερατίβα El Ceibo της Βολιβίας, μάτε από το Κίνημα των Χωρίς Γη (MST) της Βραζιλίας και μαύρο τσάι από το κίνημα των Adivasi της Ινδίας. Κυρίως χέρι με χέρι, αλλά και μέσω πολιτικών και κοινωνικών χώρων, τα προϊόντα έφτασαν σε όλο και περισσότερο κόσμο. Αλλά το πιο σημαντικό ήταν η ανταπόκριση που βρήκε η ιδέα και η θέρμη με την οποία υιοθετήθηκε. Δεκάδες άνθρωποι τόσο στην Αθήνα όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα άρχισαν να συμμετέχουν στη διακίνηση των προϊόντων, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί πλέον ένα συνεχώς διευρυνόμενο δίκτυο. Αρκετοί και αρκετές εντάχθηκαν και στη συλλογικότητα, εμπλουτίζοντάς τη με την όρεξη και τις ιδέες τους.

Ήταν για μας μια περίοδος αναζήτησης και προβληματισμού. Αφενός, στο καθαρά πρακτικό επίπεδο, αφού, μην έχοντας καμία εμπειρία από ανάλογες δραστηριότητες, χρειάστηκε να μάθουμε από τα λάθη μας. Κατανοήσαμε ότι το εγχείρημα αυτό απαιτεί διαφορετικό επίπεδο οργάνωσης και «συνέπειας» σε σχέση με την εμπειρία μας από άλλες συλλογικότητες, κυρίως επειδή περιλαμβάνει τη διαχείριση χρηματικών ποσών. Από την άλλη, στο πιο θεωρητικό επίπεδο, που σχετίζεται με το τι θέλουμε να κάνουμε και πώς, προχωρήσαμε στα τυφλά, καθώς επιχειρούσαμε κάτι εντελώς καινούργιο για τον ελλαδικό χώρο και δεν θέλαμε να αντιγράψουμε έτοιμες λύσεις από το εξωτερικό. Μέσα από μια διαρκή διαδικασία συζήτησης διατυπώσαμε τα ερωτήματα και προσπαθήσαμε να τα απαντήσουμε συλλογικά: Τι σημαίνει για εμάς αλληλεγγύη; Ποια είναι η διαφορετική μορφή εμπορίου που θέλουμε να χτίσουμε και τι μας κινητοποιεί για να την πετύχουμε; Τι σχέση μπορεί να έχει με την υπάρχουσα δομή του εμπορίου; Πώς μπορεί να συμβιβαστεί με το νόμο και την εφορία; Πώς ισορροπούμε την ανάγκη για οικονομική βιωσιμότητα του εγχειρήματος με τη θέλησή μας να είναι τα προϊόντα προσιτά σε όλους και όλες; Και άλλα πολλά…

Πού βρισκόμαστε…

Εξακολουθούμε να βρισκόμαστε σε αυτή τη διαδικασία προβληματισμού, η οποία άλλωστε δεν μπορεί να ολοκληρωθεί ποτέ: πολλά ερωτήματα παραμένουν και άλλα τόσα θα προκύψουν στο μέλλον. Πλέον όμως νιώθουμε έτοιμοι να δώσουμε κάποιες απαντήσεις και να τις δοκιμάσουμε στην πράξη. Και αν έπρεπε να το κάνουμε μέσα σε δύο γραμμές, θα λέγαμε: θέλουμε να δημιουργήσουμε σχέσεις μεταξύ ανθρώπων βασισμένες όσο το δυνατόν στην ισοτιμία, στην εμπιστοσύνη και στο συλλογικό συμφέρον.

Μιλώντας για αλληλεγγύη, αναφερόμαστε κυρίως στις σχέσεις που θέλουμε να χτίσουμε με τις συλλογικότητες των παραγωγών, τα προϊόντα των οποίων επιλέγουμε να διακινήσουμε. Δεν κάνουμε την επιλογή αυτή με βάση τη συμπάθειά μας για τους «φτωχούς του Τρίτου Κόσμου», ούτε κινούμενοι από κάποιο αίσθημα ηθικού δικαίου. Την κάνουμε γιατί αυτές οι συλλογικότητες οργανώνονται, αγωνίζονται και παράγουν με τρόπους που, παρά τις διαφορετικές συνθήκες, έχουν στοιχεία που θα θέλαμε να εφαρμόσουμε και στις δικές μας ζωές. Αν οι τιμές που εισπράττουν για τα προϊόντα τους μέσω της σχέσης αυτής είναι συχνά αρκετά καλύτερες από της αγοράς, αυτό δεν μας φαίνεται ιδιαίτερο επίτευγμα: το αντίθετο, ξέρουμε ότι παραμένουν αναντίστοιχες με το μόχθο τους. Θέλουμε σταδιακά να γνωριστούμε καλύτερα, να ορίσουμε πιο άμεσα τη σχέση αυτή, να την κάνουμε πραγματικά αμφίδρομη. Είμαστε αλληλέγγυες «με» συγκεκριμένους ανθρώπινους αγώνες, όχι «σε» απρόσωπους «καταπιεσμένους». Το άρωμα του καφέ ή του κακάο θέλουμε να υπενθυμίζει ότι μπορούμε να αλλάξουμε τις ζωές μας, να παρακινεί σε συλλογική δράση και όχι να δίνει απλά μια προσωπική ηθική ικανοποίηση.

Επίσης δεν περιορίζουμε το εύρος των παραγωγών με τους οποίους θέλουμε να συνεργαστούμε μόνο στο εξωτερικό. Γνωρίζουμε π.χ. ότι στην Ελλάδα γίνονται τα τελευταία χρόνια προσπάθειες συλλογικής οργάνωσης μικρών παραγωγών, με σκοπό την προώθηση μιας άλλης λογικής στην αγροτική παραγωγή και διακίνηση. Σκοπεύουμε να διερευνήσουμε αν είναι δυνατόν να στηρίξουμε τις προσπάθειες αυτές και οποιοσδήποτε άλλες παρόμοιες πιθανόν ξεφυτρώσουν.

Όταν μιλάμε για εναλλακτικό εμπόριο, εννοούμε κυρίως το σκοπό, τη φιλοσοφία και την πρακτική της διακίνησης των προϊόντων. Η βασικότερη ίσως διαφορά με το «κλασικό» εμπόριο είναι ότι δεν στοχεύουμε στο κέρδος: αν προκύπτει ένα οικονομικό πλεόνασμα από την πώληση των προϊόντων, αυτό εξυπηρετεί τις ανάγκες, τις προοπτικές και τις συλλογικές επιδιώξεις του εγχειρήματος. Εμπόριο χωρίς σκοπό το κέρδος; Αν ακούγεται σαν σχήμα οξύμωρο, ίσως είναι γιατί δεν το βλέπουμε πουθενά γύρω μας. Έχουμε εθιστεί τόσο στην ιδέα ότι στόχος της διακίνησης των αγαθών είναι ο πλουτισμός κάποιων, που μας φαίνεται περίεργο ότι θα μπορούσε να υπάρξει κάτι άλλο.

Ορίζουμε το εναλλακτικό εμπόριο ως μια απόπειρα να αυτοοργανώσουμε την εξυπηρέτηση των αναγκών μας. Σήμερα η αγορά ρυθμίζει το σύνολο σχεδόν των όρων και των σχέσεων που διέπουν την παραγωγή, τη διακίνηση και τη χρήση των προϊόντων: από το πόσο θα πληρωθεί ο παραγωγός για το προϊόν της εργασίας του, τι θα παράξει και πώς μέχρι την ποιότητα, την τιμή, ακόμη και το είδος των εμπορευμάτων που θα καταναλώσουμε. Θέλουμε να δείξουμε έμπρακτα ότι αυτός δεν είναι ο μόνος τρόπος, ότι μπορούμε να επανασυνδέσουμε την παραγωγή, τη διακίνηση και τη χρήση των προϊόντων σε ένα ενιαίο σύνολο σχέσεων, μεταξύ συγκεκριμένων και όχι απρόσωπων ανθρώπων. Στη θέση του κέρδους ως μοναδική επιδίωξη θέλουμε να βάλουμε την ικανοποίηση ενός πλήθους αναγκών: την αυτονομία και την αξιοπρεπή διαβίωση του παραγωγού, τη βιωσιμότητα του δικτύου διακίνησης, την ποιότητα και την προσιτή τιμή για το χρήστη. Και θέλουμε αυτές οι επιμέρους επιδιώξεις να ρυθμίζονται βάσει σχέσεων εμπιστοσύνης και αμοιβαιότητας, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων και όχι από το «αόρατο χέρι» της αγοράς.

Η μικρή μας εμπειρία έδωσε σοβαρές ενδείξεις ότι τα παραεπάνω είναι πιο εφικτά απ’ όσο ακούγονται. Οι περισσότερες από εμάς αγαπούν τον καφέ, και από τα πρώτα βήματα ακόμη μιας προσπάθειας μπορέσαμε να τον έχουμε σε εξαιρετική ποιότητα, χωρίς χημικά και λιπάσματα και σε χαμηλότερη τιμή από τον αντίστοιχο του σούπερ μάρκετ, χτίζοντας παράλληλα τις οικονομικές βάσεις ώστε το εγχείρημα να είναι βιώσιμο. Μας τον προμήθευσαν συγκεκριμένοι άνθρωποι και όχι το ράφι ενός σούπερ μάρκετ, τους οποίους επιλέξαμε γιατί θέλουμε να χτίσουμε μαζί τους σχέσεις αλληλεγγύης. Και πέρα από αυτά, «κερδίσαμε» τους νέους ανθρώπους που γνωρίσαμε και γνωρίστηκαν μεταξύ τους, είχαμε τη χαρά να συμμετέχουμε όλοι και όλες μαζί σε μια αναπάντεχη διαδικασία.

…και πού πάμε

Πρόσφατα εγκρίθηκε το καταστατικό της νομικής μορφής που μετά από πολύ προβληματισμό επιλέξαμε: Είμαστε πλέον ένας Προμηθευτικός Συνεταιρισμός, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Αρχίσαμε, παράλληλα, να λειτουργούμε και έναν χώρο ως κέντρο διακίνησης, αλλά και κοινωνικής επαφής.

Δεν πετάμε στα σύννεφα ούτε τρέφουμε αυταπάτες. Γνωρίζουμε πολύ καλά πόσες δυσκολίες έχει το εγχείρημα που ξεκινήσαμε, πόσες αντιφάσεις και εμπόδια θα συναντήσει, ότι ίσως χρειαστεί να κάνουμε επιλογές που δεν θα είναι απόλυτα συμβατές με αυτό που επιδιώκουμε, ότι θα κάνουμε λάθη. Αλλά δεν είμαστε μόνοι και τίποτε δεν είναι «ουτοπικό»: οι παραγωγοί των προϊόντων που διακινούμε είναι η καλύτερη απόδειξη γι’ αυτό. Αν δεν βάλουμε τις ιδέες μας στην σκληρή δοκιμασία της πράξης, αν δεν τις γειώσουμε στις εδώ και τώρα συνθήκες θα παραμείνουν ωραία αλλά άπιαστα όνειρα.

Επιχειρούμε ένα πείραμα, και το ονομάζουμε «Ο Σπόρος», με την ελπίδα να βγάλει ρίζες, να μεγαλώσει και αργότερα, γιατί όχι, να φυτρώσει και αλλού.

πηγή:σπορος

7 απλοί τρόποι για να βελτιώσετε την αυτοπεποίθησή σας

Η πραγματική αυτοπεποίθηση είναι από τα καλύτερα δώρα που μπορείς να κάνεις στον εαυτό σου - μια πράξη αγάπης προς τον εαυτό σου και προς τους άλλους. Είναι σημαντικός παράγοντας στις σχέσεις, στη δουλειά, στην υγεία.

Σημαίνει ότι μπορείς να είσαι ρεαλιστικά και δημιουργικά σε επαφή με τον κόσμο των δυνατοτήτων σου και των ταλέντων σου. Σημαίνει ότι πιστεύεις ότι ο εαυτός σου αξίζει, ότι έχεις εμπιστοσύνη στις πραγματικές σου ικανότητες και ότι έχεις επίγνωση των ορίων σου. Μπορείς έτσι να βιώνεις με πληρότητα την καθημερινότητά σου, να επιτυγχάνεις τους στόχους σου και να αντιμετωπίζεις τις δυσκολίες σου.

Η πολύ χαμηλή ή η πολύ υψηλή αυτοπεποίθηση πολλές φορές δεν ανταποκρίνεται σε ρεαλιστικά κριτήρια και μπορεί να είναι επιζήμια για τον εαυτό σου ή/και τους άλλους. Αυτό μπορεί να βελτιωθεί ή και να θεραπευτεί με πολλούς τρόπους.

Παρακάτω προτείνω επτά τρόπους, που σύμφωνα με έρευνες βοηθούν στην βελτίωση της αυτοπεποίθησης και άρα της ποιότητας που βιώνεις τη ζωή σου και τον εαυτό σου στην καθημερινότητα:

• H αυτοπεποίθηση - και η βελτίωσή της - έχει άμεση σχέση με την ενθάρρυνση και την αποδοχή. Απέφευγε ανθρώπους ή καταστάσεις που είναι τοξικά για εσένα και που καλλιεργούν αμφιβολίες για τον εαυτό σου, τις πράξεις σου και τις δυνατότητές σου π.χ. με συνεχόμενη στείρα ή/και αρνητική κριτική, έμφαση στα ‘λάθη’ ή κάθε είδους υποτίμηση. Κάποιες φορές αυτό πιθανόν να συμβαίνει και από την εσωτερική σου φωνή όταν αυτή σε επικρίνει. Μπορείς να μάθεις να κατασιγάζεις αυτή την φωνή και μια πιο εποικοδομητική θετική φωνή να αρχίσει προοδευτικά να ‘παίρνει’ περισσότερο τον λόγο. Συνήθως είναι θέμα προσπάθειας και εξάσκησης.
• Εντόπισε ή ξαναθυμήσου πράγματα που σου αρέσει να κάνεις και συνήθως είσαι καλός/ή σε αυτά. Κάθε άνθρωπος έχει τουλάχιστον ένα ταλέντο σε κάτι με τρόπο μοναδικό. Ίσως χρειαστεί λίγη παραπάνω προσπάθεια για να το ‘ξεσκεπάσεις’ ή να το ‘ξεσκονίσεις’ και να το καλλιεργήσεις. Ένας τρόπος για να το κάνεις, είναι για παράδειγμα να είσαι ανοιχτός στο να δοκιμάσεις κάτι που θα ήθελες να κάνεις ή να ξανακάνεις, αλλά ποτέ δεν το προσπάθησες στην πραγματικότητα. Αυτό μπορεί να είναι π.χ. ένα άθλημα, ένα ταξίδι, ένα χόμπι. Η συνεχής αναβολή για κάτι που θέλεις και μπορείς, συνήθως συμβάλλει στην μείωση της αυτοπεποίθησης.
• Προσπάθησε σε συστηματική βάση να κάνεις κάτι θρεπτικό για σένα. Αυτό μπορεί να είναι π.χ. μια βόλτα στη φύση, ένας καφές ή ένα δείπνο με έναν καλό φίλο, ένα μασάζ, το να αγοράσεις ένα δώρο για τον εαυτό σου. Το να κάνεις συστηματικά κάτι θρεπτικό για σένα συνήθως βοηθάει στο να είσαι σε συνεχή επαφή με τον εαυτό σου και στο να μπορείς να αναγνωρίζεις και να ικανοποιείς τις ανάγκες σου. Αυτό συντελεί σημαντικά στο να έχεις πραγματική αυτοπεποίθηση αλλά και στο να εξελίσσεσαι γνωρίζοντας κάτι καινούριο και θρεπτικό για τον εαυτό σου.
• ‘Υπάρχει αρκετή για όλους!’. Όσο περίεργο κι αν μπορεί να ακούγεται κάποιες φορές, οι άνθρωποι αποφεύγουν να πιστεύουν στον εαυτό τους επειδή άλλοι άνθρωποι γύρω τους δεν πιστεύουν κι εκείνοι στον εαυτό τους - έχουν δηλαδή προβλήματα αυτοπεποίθησης. Έτσι μπορεί να πιάνεις καμιά φορά τον εαυτό σου να αισθάνεται ντροπή επειδή είσαι καλός σε κάτι ή βλάκας επειδή οι άλλοι δεν μπορούν να το αναγνωρίσουν. Μην αφήνεις κάτι τέτοιο να σου στερεί τη δική σου πίστη στις ικανότητές σου – ο καθένας μπορεί να αποκτήσει ή/και να βελτιώσει την αυτοπεποίθησή του εφόσον το θελήσει και το προσπαθήσει. Τις περισσότερες φορές είναι θέμα επιλογής, απόφασης και εξάσκησης.
• Αποδεσμεύσου από το ‘τέλειο’. Το ‘τέλειο’ είναι εχθρός της αυτοπεποίθησης. Το να θέτεις υπερβολικά υψηλά κριτήρια ή στόχους σε εσένα ή και στους άλλους είναι συνήθως ένας καλός τρόπος να νιώσεις απογοήτευση. Κάτι τέτοιο συνήθως μειώνει την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας και στις δυνατότητές μας. Το να έχεις πραγματική αυτοπεποίθηση δεν σημαίνει ότι ‘κάνεις κάτι τέλεια’, συνήθως σημαίνει ότι επιλέγεις να ‘κάνεις κάτι’ ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα που μπορεί να προκύψει. Πώς θα αισθανόσουν αν σου έλεγα ότι η έννοια ‘λάθος’ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει; Υπάρχουν απλά δρόμοι και μονοπάτια που κάποιες φορές δεν σε οδηγούν εκεί που θέλεις.
• ‘Τον εαυτό σου τον έχεις πάντα μαζί σου’. Το να έχεις πραγματική αυτοπεποίθηση σημαίνει ότι συμπεριφέρεσαι και στον εαυτό σου με αγάπη και αποδοχή. Τα επίπεδα αυτοπεποίθησης δεν είναι κάτι παγιωμένο αλλά μεταβάλλονται. Ωστόσο, μην αφήνεις τα επίπεδα της αυτοπεποίθησής σου να εξαρτώνται και να καθορίζονται σε υπερβολικά μεγάλο βαθμό από τους άλλους ή από τις εξωτερικές συνθήκες γύρω σου. Μπορείς να βάλεις ένα όριο και να υποσχεθείς στον εαυτό σου πως ‘ό,τι και να συμβεί θα προσπαθήσω όσο πραγματικά μπορώ να μην ξεπεράσω αυτό το όριο’. Για παράδειγμα, ‘δεν θα σταματήσω να βλέπω τους φίλους μου επειδή χωρίζω’ ή ‘δεν θα αναβάλω να κάνω τη βόλτα μου ή την γυμναστική μου επειδή είχα μια κακή μέρα στη δουλειά’ ή ‘θα συνεχίσω την προσπάθεια να βρω την δουλειά ή την σχέση που θα ήθελα, ανεξάρτητα από το αν οι ως τώρα οι προσπάθειές μου δεν απέδωσαν όσο θα ήθελα.’ Θύμισε στον εαυτό σου ότι αν εσύ δεν είσαι καλά θα χρειαστείς περισσότερη προσπάθεια για να αντεπεξέλθεις σε μια δύσκολη κατάσταση.
• Εσύ επιλέγεις! Αυτοί είναι μόλις επτά τρόποι από τους πάρα πολλούς που θα μπορούσαν να προταθούν. Διαβάζοντας αυτό το άρθρο ίσως να έχεις σκεφτεί και άλλους, δικούς σου τρόπους, που βοηθούν καλύτερα εσένα να καλλιεργήσεις και να βελτιώσεις την αυτοπεποίθησή σου. Η επιλογή του για το πώς θα το κάνεις - εφόσον το θέλεις - είναι δική σου. Απλά ίσως χρειαστεί να το σκεφτείς, να ψάξεις και να βρεις την καταλληλότερη διαδρομή γα σένα. Μπορεί αυτό να γίνει μέσα από ένα άθλημα, από σεμινάρια, από ομάδες, από ατομική θεραπεία, από ένα ταξίδι. Σημασία έχει ότι μπορείς!

 Αντωνίου Άρτεμις, Σύμβουλος Ψυχολόγος και Συνθετική Θεραπεύτρια

πηγή:iatronet

Πικρή Σοκολάτα, η Σκοτεινή Πλευρά της

Πικρή Σοκολάτα, H Σκοτεινή Πλευρά της Πιο Γλυκιάς Βιομηχανίας στον Κόσμο

 Μια από τις «βαριές» παγκόσμιες βιομηχανίες τροφίμων είναι και η σοκολατοβιομηχανία, με τον ετήσιο τζίρο της να ξεπερνά τα δύο δισεκατομμύρια δολάρια. Η πρώτη και βασικότερη ύλη της σοκολάτας είναι το κακάο, το οποίο προέρχεται από χώρες του Τρίτου Κόσμου, με την Ακτή του Ελεφαντοστού να καλύπτει σχεδόν το 40% της παγκόσμιας παραγωγής. Μέσα σε απάνθρωπες συνθήκες, χιλιάδες παιδιά ηλικίας 6 έως 14 ετών δουλεύουν στις φυτείες, παράγοντας την πρώτη ύλη της σοκολάτας που τρώνε και τα δικά μας παιδιά. Σε καθεστώς δουλείας, χωρίς μισθό, χωρίς σχολείο, δικαιώματα, γιατρό ή παιχνίδια…

Είναι γλυκιά, σου φέρνει καλή διάθεση, αρέσει σχεδόν σε όλους και καταναλώνεται μερικές φορές μετά μανίας! Ο λόγος είναι για ένα από τα πιο αγαπημένα είδη γλυκίσματος, τη σοκολάτα. Ακόμη και αν τη συνδέουμε με την παιδική μας ηλικία, σε όλους αρέσει η σοκολάτα, ένα πραγματικά πολύ πετυχημένο προϊόν που το χαρίζεις στην αγαπημένη σου, ή το αγοράζεις για το παιδί σου.

Όλα αυτά φαίνεται να χαρίζουν στη σοκολάτα… Δύο σοκολατένιες πλευρές, αλλά αυτό είναι κάτι που δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Υπάρχει και η άλλη «αληθινή» πλευρά της όλης ιστορίας, μιας ιστορίας που ξεκινά από την εκμετάλλευση του ανθρώπου, την απαγωγή, τον εκβιασμό, την στέρηση της ελπίδας για το μέλλον και μερικά ακόμη.

Η αποστολή της «Greenpeace» στην Ακτή του Ελεφαντοστού στη Δυτική Αφρική, επιβεβαίωσε αυτά που ήταν ήδη εδώ και καιρό γνωστά: Παιδιά ηλικίας 8 ή 10 ετών «στοιβαγμένα» και αυτά σαν τα σακιά του κακάο στις φυτείες, να δουλεύουν στον τρύγο και στη φροντίδα των φυτών, να κουβαλάνε ξυπόλυτα σάκους 30 κιλών μέσα στο δάσος, να ψεκάζουν χωρίς καμία προστασία τα δέντρα με ισχυρά ζιζανιοκτόνα, να εργάζονται χωρίς μισθό, χωρίς τους γονείς τους, χωρίς χαρτιά, χωρίς τίποτα…

Κάνε κλικ πάνω στις εικόνες να τις δεις μεγάλες

    

    

   

Ποιος Θέλει Παιδικό Ιδρώτα και Αίμα στις Σοκολάτες των Παιδιών του; 

Υπάρχει ένα είδος μαύρης αγοράς, που στην ουσία δεν είναι και τόσο «μαύρη» εφόσον όλα γίνονται απροκάλυπτα, σχεδόν φυσιολογικά. Σε αυτή την «αγορά» υπάρχει ένα δίκτυο εμπόρων που διακινούν μικρά παιδιά στις φυτείες κακάο, που δραστηριοποιείται και στις γειτονικές χώρες, ειδικά στη Γκάνα, στη Μπουργκίνα Φάσο και στη Λιβερία.

Τα παιδιά, με ή και χωρίς τη συγκατάθεση των γονιών τους (στις περιπτώσεις απαγωγής), μετακινούνται μεμονωμένα ή σε ομάδες το πολύ 6 ατόμων για να μην φαίνεται ότι γίνεται εμπόριο ανθρώπων, και «επινοικιάζονται» σε αυτούς που έχουν τις φυτείες, που, τις περισσότερες φορές, είναι και οι ίδιοι τους φτωχοί. Τα παιδιά είναι περιζήτητα ως εργατικά χέρια στις φυτείες κακάο, γιατί έχουν λιγότερες απαιτήσεις σε φαγητό, είναι πιο ευέλικτα μέσα στη ζούγκλα και μπορούν και σκαρφαλώνουν στα δέντρα ευκολότερα.

Οι τιμές για ένα χρόνο «επινοικίασης» ενός παιδιού ξεκινούν από τα 120 ευρώ αλλά με τις κατάλληλες «διαπραγματεύσεις» η τιμή κατεβαίνει στα 80. Τόσο αξίζει η ζωή ενός παιδιού στην Ακτή του Ελεφαντοστού, αν βρεθεί στο κύκλωμα των φυτειών κακάο. Αυτό το κακάο θα μαζέψουν, για να το αγοράσει μετά μια μεγάλη Δυτική εταιρεία παραγωγής σοκολάτας ή παραγώγων του κακάο, να το κάνει τελικό προϊόν προς κατανάλωση που θα αγοράσεις εσύ, εγώ…

Πολλές κοινές ιστορίες, ορφανά, θύματα του εμφυλίου, θύματα απαγωγής, θύματα της φτώχειας και της εκμετάλλευσης. Πάνω από το 1/3 της παγκόσμιας παραγωγής κακάο προέρχεται από αυτή την περιοχή, η οποία εκτείνεται μέχρι τα σύνορα με τη Λιβερία και τη Γκάνα στο νότιο μέρος της Ακτής του Ελεφαντοστού. Όταν το 2000 το βρετανικό τηλεοπτικό κανάλι Channel 4 έδειξε τις παραπάνω εικόνες, φάνηκε πως κάτι πάει να γίνει, κάτι μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο για του φτωχούς αγρότες του κακάο, οι οποίοι ακόμη και ως παραγωγοί, ζουν μέσα στη φτώχεια.

Οι καταναλωτές στην Ευρώπη και στην Αμερική αντέδρασαν ευαίσθητα. Δεν θέλανε παιδικό ιδρώτα και αίμα στις σοκολάτες των παιδιών τους. Οι ΗΠΑ απείλησαν μάλιστα με εμπάργκο στο κακάο της Ακτής του Ελεφαντοστού και έτσι, ένα χρόνο αργότερα η χώρα υπέγραψε εσπευσμένα, μαζί με τις μεγάλες σοκολατοβιομηχανίες το πρωτόκολλο Harkin-Engel το οποίο προβλέπει την εγγύηση του κράτους για την κατάργηση της παιδικής εργασίας, ελάχιστους μισθούς και βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Και οι εταιρίες δεσμεύτηκαν ότι με δικά τους ειδικά κλιμάκια θα ελέγχουν την προέλευση του κακάο, αλλά και οι τιμές να προσαρμοστούν με τέτοιο τρόπο που να επιτρέπουν στους αγρότες να μην χρειάζεται να στέλνουν τα παιδιά τους στις φυτείες, αλλά στο σχολείο.

Ελπίδες, υποσχέσεις, λίγα χαμόγελα… Τα χρόνια πέρασαν αλλά τίποτα δεν έγινε. Στις φυτείες πάλι παιδιά συναντάς, σχολεία δεν υπάρχουν, ο επόμενος γιατρός απέχει μερικές φορές μέρες πεζοπορίας, ο μισθός είναι το φαγητό τους, το μέλλον τους η φυτεία. Τα ίδια τα παιδιά που μαζεύουν τους κόκκους του κακάο δεν γνωρίζουν σε τι χρησιμεύει αυτό, για την ύπαρξη της σοκολάτας δεν έχουν ιδέα. Ξέρουν όμως να σκαρφαλώνουν στα δέντρα για τον τρύγο, να ψεκάζουν με ζιζανιοκτόνα και να προετοιμάζουν τους κόκκους για τη μεταφορά τους σε κάποιο λιμάνι απ‘ όπου θα το παραλάβουν οι μεγάλες εταιρίες όπως η Mars, η Nestle, η Kraft, ή η Ferrero, οι οποίες την τελική επεξεργασία του προϊόντος την κάνουν σε δυτικές χώρες.

Με αυτό τον τρόπο μια μεγάλη πηγή εισοδήματος για τους αγρότες αλλά και το κράτος πηγαίνει σχεδόν χαμένη, έτσι ξεπουλιούνται οι θησαυροί μιας χώρας (ας μην χαιρόμαστε και στην Ελλάδα συμβαίνει το ίδιο σε άλλους τομείς) για πενταροδεκάρες.

Ακόμη και οι μεσάζοντες μεταξύ των αγροτών και των μεγαλοεμπόρων ζουν μέσα στη δική τους φτώχεια. Ίσως όχι τόσο απάνθρωπη όσο αυτή των παιδιών, αλλά το μεροκάματό τους είναι μερικά cent. Αυτοί που πραγματικά κερδίζουν είναι οι μεγάλες εταιρίες που αγοράζουν την πρώτη ύλη σχεδόν τζάμπα, αλλά και εμείς οι τελικοί καταναλωτές που μπορούμε και απολαμβάνουμε τη σοκολάτα και άλλα προϊόντα του κακάο σε χαμηλές τιμές.

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ από που προέρχεται το κακάο στις σοκολάτες που αγοράζετε για τα παιδιά σας ή το κακάο στα διάφορα ροφήματα που καταναλώνετε; Αν ήσαστε από αυτούς που ενδιαφέρονται για την κοινωνική δικαιοσύνη, την παγκόσμια ειρήνη και την προστασία του περιβάλλοντος, τότε αυτό σάς αφορά άμεσα. Είναι γνωστό ότι η ρύπανση και η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι άμεσα συνδεδεμένη και με την κοινωνική δικαιοσύνη, δεν μπορεί να υπάρξει το ένα χωρίς το άλλο.

Αυτές οι μικρές ιστορίες καθημερινών ανθρώπων που υποφέρουν κάτω από αντίξοες συνθήκες, με τη συγκατάθεσή μας, φτιάχνουν στο τέλος ένα τεράστιο πλέγμα ανθρώπινης αποσάθρωσης, που έχει ως τελικό αποτέλεσμα την καταστροφή του πλανήτη, αλλά και του ίδιου του εαυτού μας. Κάθε φορά που αγοράζουμε μια σοκολάτα από το περίπτερο πρέπει να αναλογιζόμαστε ότι το κακάο που περιέχει, πιθανότατα να το μάζεψαν κάπου στην Αφρική παιδικά χέρια. Ποιος θέλει παιδικό αίμα πάνω του; Νομίζω κανείς.

    

    

Φτωχοί Αγρότες, Πλούσιες Επιχειρήσεις:

Σύμφωνα με τη βρετανική οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Anti –slavery International μόνο στην Ακτή του Ελεφαντοστού εργάζονται 200.000 παιδιά, κάτω από αντίξοες συνθήκες, μέχρι και 14 ώρες ημερησίως. Περίπου 1.000.000 μικρο-αγρότες καλλιεργούν κακάο με χωράφια που συνήθως δεν υπερβαίνουν τα 3 στρέμματα ανά αγρότη. Οι αγοραστές τούς δίνουν περίπου 75 cent στο κιλό, τιμή πολύ χαμηλή, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο ετήσιος τζίρος των αγροτών δεν τους φτάνει ούτε για τα λιπάσματα και τα ζιζανιοκτόνα.

Έτσι οι αγρότες είναι αναγκασμένοι κατά κάποιο τρόπο να ψάχνουν για τα φθηνότερα εργατικά χέρια, που είναι τα παιδικά. Μόνο το 1/3 της αξίας του κακάο μένει στους αγρότες. Τα υπόλοιπα χάνονται σε ομιχλώδη κυκλώματα εμπόρων, εταιριών αλλά και πολιτικών. Δεν είναι τυχαίο που στην Ακτή του Ελεφαντοστού υπάρχουν πολλοί πολιτικοί που εμπλέκονται σε σκανδαλολογία για το κακάο, πολλοί εκ των οποίων βρίσκονται και στη φυλακή.

Γιατί όμως η καταστροφή του περιβάλλοντος συνδέεται άμεσα με τις χώρες του Τρίτου Κόσμου και την ανθρώπινη εκμετάλλευση; Ας πάρουμε το παράδειγμα των Αφρικανικών χωρών, που πολλές φορές ενώ έχουν εθνικό πλούτο (χρυσό, διαμάντια, καφές, κακάο, πετρέλαιο κ.ά.), ανήκουν στις φτωχότερες του κόσμου.

Οι άνθρωποι στην Ακτή του Ελεφαντοστού υποφέρουν από φτώχεια. Πουλάνε τα πάντα για ένα πιάτο φαγητό, αλλά και λιγότερο, δεν έχουν πόρους από πουθενά, είναι αγράμματοι, δεν έχουν ιατρική περίθαλψη. Ξεπουλούν λοιπόν τους εαυτούς και τη χώρα τους στις ξένες εταιρίες, για να μπορέσουν, έστω και δύσκολα, να επιβιώσουν. Όταν όμως πρόκειται για την εξόρυξη κάποιου υλικού, ή ακόμη και σε αγροτικά προϊόντα, οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για την καταστροφή του περιβάλλοντος που λαμβάνει χώρα από φθηνές και τεχνολογικά παλιές μεθόδους εκμετάλλευσης. Έτσι και ο εθνικός πλούτος φεύγει από τη χώρα και οι άνθρωποι παραμένουν φτωχοί, αλλά και το περιβάλλον καταστρέφεται.

Στο δάσος του Αμαζονίου κόβονται ετησίως εκτάσεις δέντρων ίσα με το μέγεθος της Ελβετίας για να δημιουργηθούν χωράφια για εταιρίες όπως η Monsanto ή η Cargill που αγρότες τα σπέρνουν για λογαριασμό τους με γενετικά τροποποιημένα προϊόντα. Στη Νιγηρία, μια χώρα με μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου, οι κάτοικοι που ζουν στις περιοχές που γίνεται η εξόρυξη, είναι φτωχοί, ενώ πολλοί από αυτούς πεθαίνουν από αρρώστιες λόγω της ρύπανσης. Κάτι ανάλογο συμβαίνει σήμερα, εν έτη 2009 και στην Ακτή του Ελεφαντοστού αλλά και σε άλλες χώρες, με το κακάο.

Fairtrade στο Κακάο;

 Επειδή οι ξένες παρεμβάσεις για ένα καλύτερο αύριο δεν φέρνουν αποτελέσματα (στην περίπτωσή μας ποτέ δεν εφαρμόστηκαν πραγματικά τα μέτρα του Πρωτοκόλλου), κάποιες φορές οι ίδιοι οι άνθρωποι, παθόντες από ένα σύστημα που όχι μόνο δεν τους προστατεύει αλλά τους καταστρέφει κιόλας, παίρνουν δικά τους σπασμωδικά μέτρα για τη βελτίωση της καθημερινότητας και την ελπίδα για ένα λιγότερο ζοφερό μέλλον. Έτσι δημιουργούνται ενώσεις αγροτών, οι οποίες καταφέρνουν και παίρνουν μέχρι και 20% περισσότερα χρήματα για το κακάο ή κατοχυρώνουν κατώτερα όρια στην τιμή του, ασχέτως με την διακύμανση στα παγκόσμια χρηματιστήρια που γίνονται αγοροπωλησίες με το κακάο. Αλλού, πάλι με πρωτοβουλία των αγροτών λειτουργούν σχολεία για παιδιά, όπου τους μαθαίνεται γραφή, ανάγνωση, αριθμητική και η γαλλική γλώσσα.

Τα σχολεία αυτά δεν είναι αναγνωρισμένα από το κράτος και η βεβαίωση που δίνουν δεν χρησιμεύει σε κάποιον που θέλει να συνεχίσει για σπουδές, αλλά βοηθούν τους ανθρώπους να τα καταφέρουν καλύτερα στη ζωή τους, κατέχοντας βασικές σχολικές γνώσεις. «Θέλουμε οι έφηβοι να μαθαίνουν τέχνες. Κουρείς, μηχανικοί, ξυλουργοί, εξειδικευμένοι χτίστες, αυτά είναι επαγγέλματα που μπορούν οι νέοι μας να μάθουν και να έχουν ελπίδα για το μέλλον τους», δηλώνει εκπρόσωπος των αγροτών στο δημοσιογραφικό συνεργείο της Greenpeace που πρόσφατα έκανε για το θέμα αυτό εκτενές ρεπορτάζ. Η ανεργία που στους νέους αγγίζει το 80% είναι ένα σοβαρό πρόβλημα στην Ακτή του Ελεφαντοστού, και είναι κάτι που μπορεί να τους φέρει εύκολα σε μια φυτεία κακάο ως εργάτη, μόνο και μόνο για να εξασφαλίσουν το καθημερινό τους φαγητό.

Μόλις το 1% της παγκόσμιας παραγωγής κακάο έχει την πιστοποίηση Fairtrade που μαρτυρά ότι έχει παραχθεί με δίκαιους τρόπους, ως προς το περιβάλλον και τους αγρότες. Έτσι συμπεραίνουμε ότι τουλάχιστον η σοκολάτα που όλοι μας καταναλώνουμε, έχει μεγάλες πιθανότητες να «περιέχει» παιδικό ιδρώτα, πόνο και αίμα από ανηλίκους 6 ή 10 ετών που εργάζονται για ένα πιάτο φαγητό στις ζούγκλες της δυτικής Αφρικής, όπου και υπάρχει το 70 % των φυτειών κακάο στον κόσμο.

    

    

    

Αχ Αυτό το Κακάο!

Η πατρίδα του δέντρου κακάο Theobroma cacao (η «Τροφή των Θεών») είναι το τροπικό δάσος του Αμαζονίου. Πριν από 3.000 χρόνια, ο λαός των Ολμέκων καλλιεργούσε κακάο κοντά στον κόλπο του Μεξικού. Πλούσιοι και εύποροι Μάγια και Αζτέκοι, απολάμβαναν μετά την επεξεργασία των κόκκων του κακάο, ένα δυνατό, ζεστό ρόφημα. Για χιλιάδες χρόνια στη κεντρική Αμερική, το κακάο υπήρξε φάρμακο, μπαχαρικό αλλά και νόμισμα. Στις αρχές του 16ου αιώνα οι Ισπανοί έφεραν το κακάο στην Ευρώπη, το οποίο απέκτησε «αξία» ως xocol atl (πικρό νερό), το οποίο ανακάτευαν με ζάχαρη και έπιναν ως ρόφημα. Έτσι πολύ γρήγορα έγινε δημοφιλές και άρχισαν οι πρώτες εξαγωγές κακάο στην Ευρώπη. Τον 19ο αιώνα δημιουργήθηκαν και οι πρώτες σοκολατοβιομηχανίες.

Κυρίως στον 18ο αιώνα, όταν είχε αυξηθεί κατά πολύ η ζήτηση του κακάο, οι χώρες που είχαν αποικίες στην Αφρική και στην Ασία (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία), άρχισαν να καλλιεργούν το φυτό και εκεί, μια και το κλίμα ήταν περίπου το ίδιο και έτσι το κακάο μπορούσε να ευδοκιμήσει και στα τροπικά κλίματα αυτών των περιοχών. Το 70% της παγκόσμιας παραγωγής κακάο προέρχεται από τη δυτική Αφρική (η Ακτή του Ελεφαντοστού από μόνη της παράγει το 38%). Οι πιο δυνατές και καλύτερες ποικιλίες κακάο (Criollo, Trinitario) προέρχονται ωστόσο από την Κεντρική και νότιο Αμερική και τη Μαδαγασκάρη.

Η παγκόσμια παραγωγή κακάο φτάνει ετησίως τους 3,4 εκατομμύρια τόνους, στις ΗΠΑ, στην Ολλανδία, στη Γερμανία και στην Ακτή του Ελεφαντοστού επεξεργάζονται οι μεγαλύτερες ποσότητες. Οι μεγαλύτερες σοκολατοβιομηχανίες στον κόσμο είναι η Mars (ΗΠΑ), η Cadbury (Αγγλία), η Nestle (Ελβετία) και η Ferrero (Ιταλία). Καμία από τις εταιρίες αυτές δεν χρησιμοποιεί την πιστοποίηση Fairtrade όσον αφορά το κακάο. Την περισσότερη σοκολάτα στον κόσμο την καταναλώνουν οι Ελβετοί και οι Άγγλοι.

Υπολογίζεται πως 284.000 παιδιά εργάζονται στην Αφρική στις φυτείες κακάο, τα 2/3 αυτών είναι κάτω από 14 χρονών. Πολλά από αυτά ανήκουν στις αγροτικές οικογένειες που ασχολούνται με την παραγωγή κακάο, αλλά ακόμη περισσότερα έχουν έρθει από άλλες περιοχές και εργάζονται κάτω από συνθήκες σκλαβιάς. Το πρωτόκολλο Harkin-Engel που συντάχθηκε το 2001 από τις κυβερνήσεις των κρατών παραγωγής, τις σοκολατοβιομηχανίες και μη κυβερνητικές οργανώσεις που προβλέπει τον έλεγχο της παραγωγής κακάο ως προς τις τιμές και τις συνθήκες εργασίας, παραμένει ουσιαστικά ανενεργό.

Πιστοποίηση Fairtrade άδικα ψάχνει κανείς στις σοκολάτες που κυκλοφορούν στην Ελλάδα. Για να την πάρει μια εταιρία παραγωγής σοκολάτας, θα πρέπει: τα παιδιά απλώς να βοηθούν στις φυτείες των γονιών τους μόνο, να πηγαίνουν στο σχολείο, να μην απασχολούνται ως εργάτες αν είναι κάτω των 15 ετών και να μην ψεκάζουν με χημικές ουσίες αν είναι ανήλικοι. Το πόσο καλά μπορούν να ελεγχθούν αυτά είναι μια άλλη ιστορία, πικρή και αυτή.

Όποιος αγοράζει «βιολογική» σοκολάτα, δεν σημαίνει ότι το κακάο που περιέχει παράχθηκε με δίκαιο τρόπο. Θα πρέπει να είναι και «fair» και «bio»… Μόλις το 0,5% της παγκόσμιας παραγωγής κακάο είναι βιολογικό και δεν παράγεται στην Αφρική. Πληροφορίες για αυτά, θα βρείτε και στο www.transfair.org 

©  Αλέξης Αλαματίδης  το είδαμε εδω