Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012

H γνώση είναι το "ατού" του καπιταλισμού

 του Χερνάντο ντε Σότο    
Αναδημοσίευση από το «Manager»



Η παγκόσμια οικονομία αποτελείται από πάμπολλα μικρά κομμάτια, τα οποία είναι χρήσιμα όταν συναρμολογούνται σε πιο πολύπλοκα σύνολα. Όσο μεγαλύτερη είναι η αξία αυτών των συνόλων, τόσο περισσότερη γίνεται και η οικονομική ανάπτυξη. Είναι σαφές ότι όλα τα επιτεύγματα της ανθρωπότητας -από τα 120 συστατικά του ρολογιού μου έως τις αμέτρητες συμφωνίες που παράγουν το διαδίκτυο και τα συστήματα αεροπλοΐας- έχουν προκύψει και θα προκύπτουν από την συνεργασία ανθρώπων και την συνένωση πραγμάτων το ένα με το άλλο.

Αυτός είναι και ο λόγος που ο καπιταλισμός θριάμβευσε τα 150 τελευταία χρόνια: μάς προσέφερε την καλύτερη γνώση για να διερευνήσουμε τους οικονομικούς συνδυασμούς που μπορούν να γίνουν. Δεν είναι ανάγκη ο καπιταλισμός να επανεφευρεθεί και να αναθεωρηθεί. Πρέπει απλώς να ξαναανακαλυφθεί.

Ο λόγος που οι πιστώσεις και τα κεφάλαια συμπιέστηκαν την τελευταία πενταετία σε Ευρώπη και Αμερική βρίσκεται στο γεγονός ότι η απαιτούμενη γνώση για τον προσδιορισμό και την κατανόηση βασικών στοιχείων της χρηματοοικονομίας καταστράφηκε αφρόνως. Οι διασυνδέσεις ανάμεσα στα στεγαστικά δάνεια, τις ρευστοποιήσιμες μετοχές, τα μη κερδοφόρα παράγωγα και τις οργανώσεις που τα διαχειρίζονταν, σε συνδυασμό με την μη τυποποίηση ζωτικών χρηματοοικονομικών στοιχείων, δημιούργησαν ένα θολό τοπίο, στο οποίο επικρατούσε σύγχυση και άγνοια. Όμως, όταν τα δεδομένα αυτά θα οδηγήσουν σε ένα νέο σύστημα γνώσης, τότε ο καπιταλισμός σε Αμερική και Ευρώπη θα έχει αναρρώσει.

Οι μεταρρυθμιστές και οι πολιτικοί που λαμβάνουν αποφάσεις πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι δεν έχουν να κάνουν με μια χρηματοοικονομική κρίση, αλλά με κρίση γνωστική. Ο καπιταλισμός ζει σε δύο κόσμους: ο ένας από αυτούς γίνεται ορατός μέσω των φοινικόδεντρων και των παναμαϊκών πλοίων. Υπάρχει όμως και ένας άλλος κόσμος, αυτός των κανόνων, των νόμων και των πληροφοριών, που μάς επιτρέπει να οργανώνουμε και να καταλαβαίνουμε τμήματα της πραγματικότητας ώστε να τα προσεγγίζουμε δημιουργικά.

Ο κόσμος της οργανωμένης γνώσης -και της εξ αυτής προκύπτουσας συνεργασίας- ξεκίνησε να δημιουργείται από μεγάλους Ευρωπαίους μεταρρυθμιστές στα μέσα του 19ου αιώνα, επεκτάθηκε στις ΗΠΑ και συνέβαλε στην δημιουργία ενός καπιταλισμού που έφερε εντυπωσιακά βήματα ανάπτυξης στις περιοχές όπου αναπτυσσόταν. Υπό αυτές τις συνθήκες, ο καπιταλισμός μπόρεσε να βρει λύση στο αποκαλούμενο «πρόβλημα της γνώσης», δηλαδή σε αυτό της αδυναμίας να συγκεντρώνονται, να αποθηκεύονται και να αξιοποιούνται γνώσεις. Οι μεταρρυθμιστές δημιούργησαν τα αποκαλούμενα «συστήματα μνήμης της ιδιοκτησίας», μέσω των οποίων χαρτογραφήθηκαν όλες οι διαθέσιμες γνώσεις -είτε αυτές ήσαν άυλες (μετοχές, πατέντες, γραμμάτια), είτε υλικές (γη, κτίρια, μηχανές). Το να γνωρίζουμε ποιος ήταν ιδιοκτήτης, πού και πότε και ποιος χρωστούσε, επέτρεψε στους επενδυτές να προσδιορίζουν τους προμηθευτές και τους πιθανούς πελάτες, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τα παραγωγικά κύτταρα που ονομάζονται επιχείρηση και τα οποία απετέλεσαν μοναδικά εργαλεία δημιουργίας καινοτομίας και διεύρυνσης των μεταξύ ανθρώπων συναλλαγών.

Οι μεταρρυθμιστές έλυσαν επίσης και το «πρόβλημα των συνδέσεων», δηλαδή αυτό της ανεύρεσης πληροφοριών και τις μεταξύ τους συνδέσεις. Αυτή η μεταφυσική τρόπον τινά ιδιότητα του καπιταλισμού επηρέασε βαθειά όλες τις επιστήμες και οι βιολόγοι, για παράδειγμα, μπόρεσαν να ανακαλύψουν τί είναι αυτό που συνδέει τα κύτταρα ώστε να σχηματίζονται όργανα με εξειδικευμένες λειτουργίες. Καταλήξαμε έτσι στην ανακάλυψη του DNA, που αποτελεί κορυφαίο επιστημονικό επίτευγμα του ανθρώπου. Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι η λογική πίσω από την χαρτογράφηση της ιδιοκτησίας είναι το DNA του καπιταλισμού.

Τα σύγχρονα συστήματα αρχειοθέτησης έπαψαν να είναι πλέον απλές αποθήκες πληροφοριών για στοιχεία του ενεργητικού και έγιναν βιομηχανίες γεγονότων που διευκολύνουν τους επιχειρηματίες να συνδυάζουν τεχνολογίες, χρηματοοικονομικά εργαλεία, προσόντα και γνώσεις, ώστε να προσφέρουν πολύπλοκα, αλλά υψηλής αξίας, προϊόντα. Προϊόντα στα οποία η ενσωματωμένη γνώση επιτρέπει την ταχύτερη λήψη πληροφοριών και την αποτελεσματικότερη αξιοποίησή τους. Η γνώση αυτή και οι τρόποι με τους οποίους αξιοποιήθηκε επέτρεψε στις δυτικές οικονομίες να αναπτυχθούν μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο τόσο, όσο αυτό δεν είχε συμβεί στην διάρκεια των προηγούμενων 2,000 ετών. Ταυτοχρόνως, μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη αυτή έπαιξε και η σταδιακή ανανέωση της χρηματοοικονομικής δραστηριότητας, η οποία απελευθέρωσε τις πιστώσεις και δημιούργησε ένα νέο περιβάλλον.

Δυστυχώς όμως, από το 2008 και μετά αρχίσαμε να μαθαίνουμε ότι τα συστήματα μνήμης και συλλογής πληροφοριών είχαν σταματήσει να μάς λένε την αλήθεια, χρησιμοποιώντας χρηματοοικονομικές μεθόδους που μεταμφίεζαν την πραγματικότητα και σε κάποιες περιπτώσεις μάς εμφάνιζαν χρέη ως εισοδήματα. Μέσα από διάφορες συναλλαγματικές συναλλαγές και περίεργες αναμοχλεύσεις, δανειακές στεγαστικές συμβάσεις έπαψαν να αρχειοθετούνται στα παραδοσιακά δημόσια αρχεία, με αποτέλεσμα οι επενδυτές να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στο σύστημα και οι θεσμοί του τελευταίου να παραπαίουν. Έτσι, ο καπιταλισμός, από λαμπρό σύστημα δημιουργίας συστημάτων ιδιοκτησιακής μνήμης μέσα από την συλλογή, την επεξεργασία και την αξιοποίηση πληροφοριών για την γη, την τεχνολογία και το κεφάλαιο, άρχισε να στηρίζεται σε παραποιημένα στοιχεία παραγωγής πλούτου -άσχετα με την φύση του, που είναι η ορθολογική διαχείριση πόρων.

Όπως ήταν επόμενο, τα δεκαπέντε τελευταία χρόνια το σύστημα γνώρισε θεμελιακή αποδιοργάνωση, που κλόνισε την εμπιστοσύνη στην γνώση και την πρώτη ύλη της, την πληροφορία. Τα αποτελέσματα είναι σήμερα κάποια τρισεκατομμύρια δολάρια να περιφέρονται παγκοσμίως και να κυκλοφορούν εκτός ελέγχου στον σκοτεινό κόσμο των χρηματοοικονομικών παραγώγων. Η κατάσταση αυτή προκαλεί σοβαρές αναταράξεις στην διεθνή οικονομία και αφαιρεί μέρος από τον δυναμισμό του καπιταλισμού, προς όφελος της αισχροκέρδειας. Είναι, συνεπώς, καιρός να υπάρξει πολιτικός συντονισμός για να τεθεί φρένο στις εκτός ελέγχου χρηματοοικονομικές ροές και στις παρενέργειές τους.

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνον αν οι πολιτικοί συνειδητοποιήσουν ότι δεν είναι πλέον δυνατόν να χρηματοδοτούν την κατανάλωση με εισοδήματα που δεν προκύπτουν από την παραγωγή. Με άλλα λόγια, η τιθάσευση του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος απαιτεί και την πλήρη αναθεώρηση των περί το δημόσιο χρέος πολιτικών, προς την κατεύθυνση του περιορισμού. Παράλληλα, όμως, απαιτείται βαθύτερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση της παραγόμενης παγκοσμίως γνώσης μέσα από την διάδοσή της.

Ο Hernando de Soto είναι Περουβιανός οικονομολόγος

Τετάρτη 21 Νοεμβρίου 2012

Το πραγματικό ταξίδι του Οδυσσέα και γιατί μας το έκρυψαν



Η περιπλάνηση του Οδυσσέως.
α) η μελέτη της Εριέττας Μέρτζ
Η πρώτη που ετόλμησε να έρθει αντιμέτωπη προς την επικρατούσα άποψη ότι οι περιπλανήσεις του Οδυσσέως έγιναν ...μέσα στην Μεσόγειο ήταν η Αμερικανίδα Εριέττα Μέρτζ (Henrietta Mertz) η οποία το 1965 εξέδωσε στο Σικάγο των Η.Π.Α. το βιβλίο " The Wine Dark Sea" (τίτλος στα Ελληνικά "ΟΙΝΩΨ ΠΟΝΤΟΣ" εκδόσεις ΝΕΑ ΘΕΣΙΣ -1995)και αργότερα το 1967 τα "Αργοναυτικά" δια των οποίων με μεγάλη πειστικότητα -στηριζόμενη στις δικές της προσωπικές έρευνες και εξερευνήσεις στην Β. και Ν. Αμερική- διατυπώνει την θέση ότι το ταξίδι του Οδυσσέως είχε και ένα σημαντικό σκέλος εκτός Μεσογείου. Η άποψη της κ. Μέρτζ είναι ότι ο Οδυσσέας ταξίδεψε μέχρι τις ακτές της Αμερικής βοηθούμενος από τα θαλάσσια ρεύματα. Η κ. Μέρτζ εντόπισε τα μέρη που επισκέφθηκε ο Οδυσσέας με βάση την ταχύτητα που κινούνται τα θαλάσσια ρεύματα και την διάρκεια των ταξιδιών από σταθμό σε σταθμό όπως αναφέρονται στην Οδύσσεια. Οι απόψεις της κ. Μέρτζ ενισχύονται και από αρχαιολογικά ευρήματα που έχουν βρεθεί στην Αμερικανική ήπειρο.

Σχεδιάγραμμα που παρουσιάζει την περιπλάνηση του Οδυσσέα μετά την πτώση της Τροίας βάσει των διαπιστώσεων της Εριέττας Μέρτζ (η οποία μελέτησε εδάφιο προς εδάφιο το κείμενο του Ομήρου σε συνδυασμό με διάφορες νεότερες ανακαλύψεις και παρατηρήσεις που αναφέρονται από τον ίδιο τον Όμηρο π.χ. διάρκεια ταξιδιού κλπ). Στον χάρτη επισημαίνονται η περιοχή που υπήρξαν οι Σειρήνες , σε ποιο σημείο της Αμερικάνικης ηπείρου ήταν η Σκύλλα και η Χάρυβδης και μέσο ποίας οδού ο Οδυσσέας επέστρεψε στην Ιθάκη βοηθούμενος καθ' όλη την διαδρομή από το ρεύμα του κόλπου (Gulf stream) .

β) η μελέτη του Ζίγκφριντ Πετρίδη

Οι Έλληνες έχουν μία αποδεδειγμένη ναυτική ιστορία που ξεκινάει τουλάχιστον από το 7.250 π. Χ. όπως αποδεικνύεται από τα ευρήματα του σπηλαίου Φράχθι στην Αργολίδα.

«...Η μοναδικότης του Ελληνικού γεωγραφικού χώρου, ήτοι η παρουσία εις μικράν σχετικώς έκτασιν, το Αιγαίον Πέλαγος, εκατοντάδων νήσων, επέτρεψε εις τους προϊστορικούς κατοίκους του, λίαν ενωρίς την ανάπτυξιν της δια θαλάσσης επικοινωνίας. Με την πάροδο των ετών και την απόκτησιν πείρας θαλασσίων ταξιδίων, οι Αιγαίοι ναυτικοί έγιναν τολμηρώτεροι, πλεύσαντες προς βορράν εις τον Εύξεινον πόντον, προς νότον εις Αίγυπτον και "Φοινίκην" και δυσμάς εις Ιταλίαν και Ιβηρίαν. Ανακαλύψαντες ότι η θάλασσα εις ην εταξίδευον περιεβάλλεντο παντού υπό ξηράς με μία μόνον έξοδον, δεν εδίστασαν να εξέλθουν τραπέντες όπως είδομεν προς βορράν (σημ. της ΑΕΙ- Κασσιτερίδες νήσοι = Αγγλία) δια τον κασσίτερον και δια το ήλεκτρον, αλλά και προς δυσμάς ως θ' αποδείξωμεν...» ("ΟΔΥΣΣΕΙΑ" ελληνική έκδοση, σελίδα 139)

Η Ελληνική γραμματεία είναι πλούσια σε αναφορές για τις γεωγραφικές γνώσεις των αρχαίων προγόνων μας. Στην μελέτη του κ. Πετρίδη παρουσιάζονται στοιχεία που αφορούν τις

γεωγραφικές γνώσεις για περιοχές :

- του Βορρά (υπερβορέα)
- της Ανατολής (Ασίας)
- του Νότου (Αιθιοπία, Κυρηναϊκή, Αίγυπτος, λοιπή βόρεια Αφρική)
- και της Δύσεως (Ιταλία, νήσοι δυτικώς της Ιταλίας α) Σαρδηνία, β) Κορσική γ) Έλβα δ) Καπρί ε) Ίσκια , Ιβηρική χερσόνησος, Γαλλία, βόρειο-ανατολική Ευρώπη, Βρετανία - Ιρλανδία.

Από την Ελληνική γραμματεία προκύπτει ότι οι Έλληνες έχουν μεγάλη εξοικείωση με τις αστρονομικές παρατηρήσεις (παράδειγμα οι αστρονομικές αναφορές των Ορφικών ύμνων) και οι ναυτικοί της εποχής χρησιμοποιούν τους αστερισμούς για να προσανατολίζονται κατά την διάρκεια της νυχτερινή πλεύση τους.

Μεγάλη βαρύτητα στην έρευνα του ταξιδιού του Οδυσσέως έχουν οι αστρονομικές αναφορές της Οδύσσειας. Αναφέρεται από τον Όμηρο ότι «ΑΡΚΤΟΝ Θ' ΗΝ ΚΑΙ ΑΜΑΞΑΝ ΕΠΙΚΛΗΣΙΝ ΚΑΛΕΟΥΣΙΝ, ΗΤ' ΑΥΤΟΥ ΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΚΑΙ Τ' ΩΡΙΩΝΑ ΔΟΚΕΥΕΙ, ΟΙΗ Δ' ΑΜΜΟΡΟΣ ΕΣΤΙ ΛΟΕΤΡΩΝ ΩΚΕΑΝΟΙΟ ΤΗΝ ΓΑΡ ΔΗ ΜΙΝ ΑΝΩΓΕ ΚΑΛΥΨΩ, ΔΙΑ ΘΕΑΩΝ, ΠΟΝΤΟΠΟΡΕΥΟΜΕΝΑΙ ΕΠ' ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΧΕΙΡΟΣ ΕΧΟΝΤΑ» (ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ Ε 273) δηλαδή : "και την 'Αρκτον (Μ. 'Αρκτο) που την ονομάζουν και 'Αμαξα, που κλωθογυρίζει αυτού και παραφυλάει τον Ωρίωνα και που μονάχ' αυτή είναι αμέτοχη στα λουσίματα του Ωκεανού, (σημ. της ΑΕΙ : δηλαδή ο αστερισμός είναι αειφανής - δεν πέφτει κάτω από τον ορίζοντα) τον συμβούλεψε λοιπόν η υπέροχη θεά η Καλυψώ να ταξιδεύει έχοντας στ' αριστερό του χέρι αυτήν".

Στο κείμενο αυτό περιέχονται σημαντικότατες πληροφορίες. «...Ο Όμηρος ομιλεί περί "Ωκεανού" και όχι "Πόντου" και όπως είδομεν "Ωκεανόν" οι αρχαίοι Έλληνες ωνόμαζαν την περιβάλλουσαν την οικουμένην θάλασσαν (σημ. της ΑΕΙ : η θάλασσα έξω από τις Ηράκλεις στήλες) περί αυτού συμφωνεί και ο Στράβων "ΤΑΥΤΑ ΓΑΡ ΠΑΝΤΑ ΦΑΝΕΡΩΣ ΕΝ ΤΩ ΑΤΛΑΝΤΙΚΩ ΠΕΛΑΓΕΙ ΠΡΑΤΤΟΜΕΝΑ ΔΗΛΟΥΤΑΙ" (c26) δηλαδή : Όλα αυτά είναι καταφανές ότι δηλούνται (υπό του Ομήρου) ως τελούμενα εις τον Ατλαντικόν"...» ("ΟΔΥΣΣΕΙΑ" ελληνική έκδοση, σελίδα 182)

Η πολυετή εμπειρία του Ζ. Πετρίδη ως ιστιοπλόου τον βοήθησε να επιβεβαιώσει ή και να διορθώσει (όπου αυτό ήταν απαραίτητο) τα συμπεράσματα της Ε. Μέρτζ, με βάση τις αναφορές που υπάρχουν από τον Όμηρο για την διάρκεια του ταξιδιού από σταθμό σε σταθμό και τις επιπρόσθετες λεπτομέρειες που τυχόν αναφέρονται (π.χ. κατεύθυνση ανέμου, πορεία πλοίου, περιγραφές των νησιών κλπ).

Παράδειγμα: ΑΙΟΛΙΑ

«..Γράφει ο Όμηρος : "ΔΩΚΕ ΜΟΙ ΕΚΔΕΙΡΑΣ ΑΣΚΟΝ ΒΟΟΝ ΕΝΝΕΩΡΟΙΟ, ΕΝΘΑ ΔΕ ΒΥΚΤΑΩΝ ΑΝΕΜΟΝ ΚΑΤΕΔΗΣΕ ΚΕΛΕΥΘΑ, ΚΕΙΝΟΝ ΓΑΡ ΤΑΜΙΗΝ ΑΝΕΜΩΝ ΠΟΙΗΣΕ ΚΡΟΝΙΩΝ ΗΜΕΝ ΠΑΥΜΕΝΑΙ ΗΔ' ΟΡΝΥΜΕΝ ΟΝ Κ' ΕΘΕΛΗΣΙΝ. ΝΗΙ Δ' ΕΝΙ ΓΛΑΦΥΡΗ ΚΑΤΕΔΕΙ ΜΕΡΜΙΘΙ ΦΑΕΙΝΗ ΑΡΓΥΡΕΗ, ΗΝΑ ΜΗΤΙ ΠΑΡΑΠΝΕΥΣΗ ΟΛΙΓΟΝ ΠΕΡ, ΑΥΤΑΡ ΕΜΟΙ ΠΝΟΙΗΝ ΖΕΦΥΡΟΥ ΠΡΟΕΗΚΕΝ ΑΗΝΑΙ, ΟΦΡΑ ΦΕΡΟΙ ΝΗΑΣ ΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟΥΣ" (ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ Κ19)

Δηλαδή "Μου 'δωσε ένα ασκί εννιάχρονου βοδιού, που το έγδαρε, κι έκλεισε κει μέσα τις κινήσεις των ανέμων με τα πολλά τους βουητά, γιατί εκείνον είχε κάμει ο γιός του Κρόνου επιστάτη στους ανέμους, για να σταματάη και να αμολάη όποιον του αρέσει. Κι έδεσε το ασκί μέσα στο βαθουλωτό καράβι με γυαλιστερή, ασημένια κλωστή, για να μην φυσάει έστω και λίγο. 'Αφησε μονάχα τον Ζέφυρο (δυτικό) να φυσάει για χάρη μου, για να πάη στην πατρίδα και τα πλοία κι εμάς τους ίδιους."

Ώστε ο Αίολος παρακληθείς υπό του Ωδυσσέως, εδέσμευσεν όλους τους ανέμους, αφήσας μόνο τον ούριον δι' αυτόν, Ζέφυρον - δυτικός, όπερ σημαίνει ότι ο Οδυσσεύς ευρίσκετο δυτικώς της Ιθάκης και περίπου στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος με αυτήν.

Και η διήγησις συνεχίζει :

"ΕΝΝΗΜΑΡ ΜΕΝ ΟΜΩΣ ΠΛΕΟΜΕΝ ΝΥΚΤΑΣ ΤΕ ΚΑΙ ΗΜΑΡ, ΤΗ ΔΕΚΑΤΗ Δ' ΗΔΗ ΑΝΕΦΑΙΝΕΤΟ ΠΑΤΡΙΣ ΑΡΟΥΡΑ" (ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ Κ2 δηλαδή : " Εννιά μερόνυχτα συνέχεια ταξιδεύαμε και στις δέκα άρχισε να ξεχωρίζει πια η γη της πατρίδας" (σημ. της ΑΕΙ : άρα η νήσος Αιολία πρέπει να είναι ένα νησί που να ευρίσκεται δυτικά της Ιθάκης και να απέχει απόσταση που ισοδυναμεί με ταξίδι επί 9 μέρες με ευνοϊκό άνεμον)

Η απόστασις νήσοι Lipari - νήσος Ιθάκη δεν υπερβαίνει τα 270 μίλια και δια 9-ήμερον πλούν η μέση ταχύτης είναι : 270:9: 4=1,25 κόμβοι, αλλά μία ωριαία ταχύτητα πλεύσης 1,25 κόμβων δεν είναι "εύνοια" του Αιόλου, αλλά μαρτύριο...

Αντιθέτως η απόστασις : νήσος Μαγιόρκα - Σαρδηνία - Σικελία - Ιθάκη είναι 870 μίλια και δια 9-ήμερον πλούν η μέση ταχύτης είναι : 870:9:24=4,03 κόμβοι, δηλαδή μία ταχύτης ενός ήρεμου θαλάσσιου περιπάτου, δεκτή από πάσης απόψεως. 'Αρα να η "νήσος του Αιόλου"...» ("ΟΔΥΣΣΕΙΑ" ελληνική έκδοση, σελίδα 216)

Από τα ανωτέρω συμπεραίνεται ότι ο Οδυσσέας δεν έφτασε στην Αμερικανική ήπειρο από τύχη, παρασυρόμενος από τα θαλάσσια ρεύματα (άποψη την οποία έχει η κ. Ε. Μέρτζ).

Αποδεικνύεται ότι οι Έλληνες είχαν και ποντοπόρα πλοία, ισχυροτάτης κατασκευής, ταχέα και ευέλικτα.

Γνώριζαν πολύ καλά και την ναυτική τέχνη, αλλά και την τέχνη του ναυτίλου, εκμεταλλευόμενοι τις δυο κινητήριες δυνάμεις των πλοίων : τα κουπιά και τα πανιά. για να οδηγήσουν τα σκάφη τους εκεί που επιθυμούσαν.

Οι εικόνες καθώς και μέρος των κειμένων προέρχονται από τα βιβλία του Ζ. Πετρίδη

α) ΟΔΥΣΣΕΙΑ - μία ναυτική εποποιία των Ελλήνων εις την Αμερικήν (Αθήνα 1994)

Η απάτη της ενισχυμένης τσάντας(booster bag)











Η απάτη της ενισχυμένης τσάντας (booster bag) όπως παρουσιάζεται από την βρετανική εκπομπή «The Real Hustle». Μια συσκευή που χρησιμοποιείται από κλέφτες και πορτοφολάδες εδώ και πολλά χρόνια, και επιτρέπει στον θύτη να κλέψει εύκολα μια τσάντα, περνώντας απαρατήρητος.

"Για να πάψουμε να παραπαίουμε, οφείλουμε να πετάξουμε το σαθρό από υπουργεία, κοινωνία, ΜΜΕ" / του Μόσχου Λαγκουβάρδου


   

Αναδημοσίευση από τις «Θεσσαλικές Επιλογές»



Στις επιφυλλίδες των βιβλίων του Μόσχου Λαγκουβάρδου (ΜΛ), δεν θα βρεις το βιογραφικό του και στο ιντερνέτ όσο και αν ψάξεις δεν θα βρεις προσωπικές αναφορές παρά μόνο κείμενα, ποιήματα, διηγήματα και δοκίμια. Κι όμως, ο ειρηνοδίκης- συγγραφέας, έχει μια μεγάλα ιστορία να αφηγηθεί, γραμμένα κατά έναν περίεργο τρόπο ανάμεσα στις δικαστικές αίθουσες -που ποτέ δεν αγάπησε- μάρτυρες, κατηγορούμενους, βιβλία και ποίηση. «Σε ότι έχω γράψει -λέει- ούτε μια σειρά δεν είναι που δεν την έχω ζήσει, που να είναι δηλαδή φανταστική ή που ακούγεται ωραία και για αυτό να τη χρησιμοποίησα. Ακόμα και στα ποιήματα μου ακολουθώ την κινέζικη ποίηση, που είναι ποίηση των πραγμάτων και τον Παπαδιαμάντη που λέει ότι το καλύτερο σύμβολο, ο καλύτερος οιωνός είναι η πραγματικότητα. Γιατί η πραγματικότητα είναι πιο φανταστική από τη φαντασία και θεωρώ ότι μας περιβάλλει ένας κόσμος, ο οποίος στα πράγματα είναι σύμβολα και στα γεγονότα παραβολές. Οποιοδήποτε γεγονός και αν πάρεις στην καθημερινή σου ζωή και εμβαθύνεις σε αυτό θα δεις ότι έχει ένα νόημα διαφορετικό και εσωτερικότερο από αυτό που λέει εξωτερικά Τα υπόλοιπα, τα εξωτερικά, τα επιφανειακά, τα θεωρώ ψεύτικη ζωή και δεν τα θέλω».


«Όσο περισσότερες συμβουλές δίνουμε στα παιδιά, τόσο λιγότερο σωστοί είμαστε στη συμπεριφορά μας. Οι ενοχές που νιώθουμε μας δημιουργούν την ανάγκη να διδάξουμε, να κάνουμε διάλογο κ.λπ»

ΧΒ: Τα τελευταία χρόνια είναι πολύ έντονη στα κείμενα σας, μια πνευματικότητα, μια αναζήτηση σχετικά με το θείο και την πίστη.

ΜΛ: Είναι θέμα ωριμότητας. Αυτό που ενήργησε στη ζωή μου ώστε να εδραιωθεί η πίστη μου δεν ήταν τα βιβλία –αντιθέτως, τα βιβλία με έφτασαν στην απελπισία- ήταν οι άνθρωποι. Αν έχεις την ευτυχία να συνδεθείς και να γνωρίσεις καλύτερα ένα άνθρωπο που πιστεύει ή που είναι ειρηνικός, θα σου μεταδώσει την πίστη του και την ειρήνη του και θα σε βοηθήσει ακούσια να την κάνεις κτήμα σου. Για αυτό λοιπόν η εκκλησία μας δεν λέει θα σας δώσουμε δασκάλους, ούτε καν διδάσκει σε αίθουσες. Εμείς έχουμε πατέρες και διδάσκουμε όπως οι πατέρες τα παιδιά τους, με το παράδειγμα τους και τη ζωή τους. Ένας πατέρας αν είναι σωστός στο σπίτι, δεν χρειάζεται να δώσει καμιά συμβουλή. Αντιθέτως όσες περισσότερες συμβουλές δίνουμε στα παιδιά, τόσο λιγότερο σωστοί είμαστε στη συμπεριφορά μας. Οι ενοχές που νιώθουμε μας δημιουργούν την ανάγκη να διδάξουμε, να κάνουμε διάλογο κ.λπ. Αν όμως ήμασταν σωστοί, αν προσέχαμε τους δικούς μας, αν τους χαρίζαμε λίγο χρόνο, λίγη προσοχή τότε ακόμη και μέσα από τη σιωπή θα μπορούσαμε να τους διδάξουμε.

ΧΒ: Όλος αυτό ο προβληματισμός, η εσωτερικότητα, η πραότητα αν θέλετε, πως συμβαδίζει με το ρόλο που είχατε ως δικαστής;

ΜΛ: Δεν συμβαδίζει και μάλιστα καθόλου. Δεν θέλω να ακουστεί μεγάλος λόγος αλλά αν σας πω ότι κάθε πρωί πήγαινα στην εργασία μου για να σταυρωθώ, ειλικρινά θα είναι η απόλυτη αλήθεια. Κάθε μέρα και ο λόγος ήταν ότι ενώ εγώ ζητούσα να είμαι δημιουργικός στην ουσία πήγαινα σε ένα χώρο που είναι επανάληψη.

ΧΒΜπορεί ένας δικαστής να είναι δημιουργικός;

ΜΛ: Οφείλει να είναι, με την έννοια ότι θα πρέπει να εμβαθύνει, να μπει μέσα στη διαφορά, να καταλάβει αυτό που δεν καταλαβαίνουν οι αντίδικοι. Ει δυνατόν να πάει και στον τόπο της διαφοράς. Δυστυχώς όμως η νομοθεσία όλων των πολιτισμένων κρατών είναι νομοθεσία των πραγμάτων. Υπερασπίζεται δηλαδή εμπράγματα δικαιώματα, «αδιαφορώντας» για τον άνθρωπο. Δηλαδή, μπορεί να έχεις έναν γείτονα που σου κάνει τη ζωή μαύρη και να μην μπορείς να ζητήσεις δικαστική προστασία, αν όμως πειράζει την πόρτα, το δικαστήριο επιλαμβάνεται αμέσως. Κάποια στιγμή επί δικτατορίας είχε εφαρμοστεί ένας θεσμός, ο οποίος πηγάζει από το θεσμό της διαιτησίας, βάσει του οποίου ο ειρηνοδίκης μετείχε στη διαφορά και προσπαθούσε να την επιλύσει εξωδικαστικά. Θυμάμαι έλεγα στις δύο πλευρές ότι η χειρότερη συμφωνία μεταξύ τους, είναι η καλύτερη απόφαση.

Για να επανέλθω όμως στο θέμα της δημιουργίας, μια επιστήμη όπως η νομική και η ιατρική επίσης, έχει τόσες απαιτήσεις που οι άνθρωποι δεν έχουν χρόνο να διαβάσουν, να ακούσουν, να σκεφτούν. Και εμένα αυτό με σκότωνε. Η τέχνη σε καλλιεργεί, εκλεπτύνει το αισθητήριό σου, σε μαθαίνει να πολεμάς με τον εγωισμό σου. Όταν λοιπόν δεν μπορείς να έχεις τίποτα από αυτά αποξενώνεσαι. Κι εγώ αυτό που ήθελα ήταν να γράφω...

«Το να ξέρεις τι είναι πίστη, δεν σημαίνει ότι είσαι πιστός και το να ξέρεις τι είναι η αλήθεια δεν σημαίνει ότι είσαι αληθινός· συγχέουμε τη γνώση με την πραγματικότητα»

ΧΒ: Είναι γεγονός ότι ζούμε στην εποχή της εξειδίκευσης.

ΜΛ: Ναι και για αυτό βιώνουμε την απόλυτη μοναξιά και τη σχιζοφρένεια. Γιατί δεν έχουμε γέροντες, δεν έχουμε πνευματικούς.

ΧΒ: Έχουμε ψυχολόγους...

ΜΛ: Ο ψυχολόγος σου δίνει μια γνώση, υπάρχει όμως μια σύγχυση ως προς αυτό. Το να ξέρεις τι είναι αγάπη, δεν σημαίνει ότι αγαπάς. Το να ξέρεις τι είναι πίστη, δεν σημαίνει ότι είσαι πιστός και το να ξέρεις τι είναι η αλήθεια δεν σημαίνει ότι είσαι αληθινός. Δηλαδή συγχέουμε τη γνώση με την πραγματικότητα· εγώ μπορεί να λέω ωραία πράγματα αλλά στην πραγματικότητα να είμαι τενεκές.

ΧΒ: Σε τι οφείλεται αυτή η έλλειψη πνευματικών;

ΜΛ: Πρώτα διαφθείρεται το πνεύμα κι αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα επικρατεί ένα πνεύμα που δεν είναι ελληνικό, είναι ξενόφερτο. Είναι το πνεύμα της χρησιμοθηρίας και του ωφελιμισμού.

ΧΒΝομίζω πως πρόκειται για το πνεύμα του καπιταλισμού και η εδραίωσή του είναι παγκόσμια, δεν έχει να κάνει με την ελληνική κοινωνία και μόνο.

ΜΛ: Σαφώς. Πρόκειται για το μοντέλο των αγγλοσαξόνων, το οποίο επέβαλαν μέσα από την άθλια προπαγάνδα, έτσι ώστε ο άνθρωπος πλέον να μετριέται όχι για αυτό που είναι αλλά για αυτό που έχει. Αυτή η νοοτροπία έχει δυο βασικές αρχές:
  • Πρώτον, θεωρεί την μεταξύ μας επαφή τυπική και ανειλικρινή. Εγώ λοιπόν δεν περιμένω από εσένα να είσαι αληθινός αλλά να είσαι εντάξει στις υποχρεώσεις σου.
  • Δεύτερο -και κυριότερο- θεωρεί την αγάπη ανέφικτη. Δεν είναι τυχαίο πως σήμερα αν μιλήσεις δηλαδή στον διπλανό σου στο μπαρ, κινδυνεύεις να φας ξύλο. Είναι γνωστή η ιταλική παροιμία, «κι αν δεν είναι αληθινό, είναι καλά ειπωμένο». Ο κόσμος κοιτάζει αυτό που φαίνεται ή που ακούγεται ωραία κι αδιαφορεί για το αληθινό.
Ευτυχώς όμως, παρά την τεράστια προπαγάνδα υπάρχουν πάντα κάποιοι που πάνε κόντρα στο ρεύμα, που παραμένουν υγιείς και αυτάρκεις και αποφεύγουν βέβαια να λάβουν αξιώματα γιατί αυτό θα ήταν διαφθορά.

«Η διαφορά πλουσίου και φτωχού δεν είναι στο πόσα χρήματα έχουν, αλλά στο πόσο επιθυμούν το χρήμα»

ΧΒ: Νομίζετε πως, αυτό που ζούμε τώρα, είναι η κατάρρευση του καπιταλιστικού μοντέλου;

ΜΛ: Θεωρώ ότι έφτασε στα όριά του. Όπως όταν κάποιος τρώει πολύ θα αναγκαστεί να μην τρώει καθόλου, έτσι γίνεται τώρα με τον καπιταλισμό. Η λύση είναι να πεισθούν οι πλούσιοι να γίνουν φτωχοί. Τα συστήματα όταν φτάνουν στα όριά τους φέρνουν την αντίθετη κατάσταση, ανατρέπονται από μόνα τους. Για αυτό εφησυχάζουν οι' Έλληνες.

ΧΒ: Την ώρα που εμείς «εφησυχάζουμε», στην Πορτογαλία και την Ισπανία βρίσκονται σε εγρήγορση.

ΜΛ: Το «έχει ο Θεός» που λέει ο απλός κόσμος, για εμένα έχει βαθύτατο νόημα. Θα πει ότι θα περάσουμε τη δυσκολία με το να είμαστε αυτάρκεις.

ΧΒ: Πόσο αυτάρκης μπορεί να είναι μια χώρα επαίτης;

ΜΛ: Η διαφορά πλουσίου και φτωχού δεν είναι στο πόσα χρήματα έχουν, αλλά στο πόσο επιθυμούν το χρήμα. Δηλαδή μπορεί ένας πάμπτωχος να είναι χειρότερος από τον πιο πλούσιο στην φιλαργυρία του και ένας πλούσιος να είναι απίστευτα γενναιόδωρος. Πιστεύω ακράδαντα ότι εάν σήμερα επιδιώκαμε να είμαστε αυτάρκεις και ανάπτυξη θα είχαμε και θα καταφέρναμε να ορθοποδήσουμε.

Δεν μπορούμε να διατηρήσουμε αυτή τη χλιδή -έστω τυπική- και να μην είμαστε επαίτες. Είμαι πεπεισμένος ότι ο άνθρωπος, οι χώρες αν θέλετε, δεν πρέπει όταν νιώθουν αδύνατες να υποχωρούν, γιατί αυτό είναι άτακτη υποχώρηση και όταν υποχωρείς ατάκτως διαλύεσαι. Αντίθετα στην τακτική υποχώρηση, υποχωρείς κρατώντας και ανασυντάσσοντας τις δυνάμεις σου.

Το ότι η Ελλάδα λοιπόν τώρα υποχωρεί λέγοντας «ναι» σε όλα, είναι κατ' εμέ η χειρότερη τακτική. Κι ο Κανάρης, όταν επιτέθηκε στην τουρκική ναυαρχίδα, είπε: «Κωνσταντή, απόψε πεθαίνεις». Μόνο έτσι γίνεται.

ΧΒ: Σε πραγματικές συνθήκες, στο σήμερα δηλαδή ποιες είναι οι δυνάμεις από τις οποίες θα μπορούσαμε να κρατηθούμε και με ποιες συνέπειες; Δηλαδή στο ερώτημα «Ευρώπη ή βαρβαρότητα», «ευρώ ή δραχμή» και άλλα τέτοια διλήμματα, τι θα πρέπει να απαντήσουμε;

ΜΛ: Αυτά στα οποία αναφέρεστε και τα οποία αναπαράγονται με τον τρόπο και τους σκοπούς που αναπαράγονται μέσα από τα ΜΜΕ, αφορούν κατά τη γνώμη μου συμπτώματα. Το ζήτημα όμως είναι οι αιτίες, τις οποίες δεν θέλουμε να εντοπίσουμε. Αν λοιπόν απαντήσω σε κάποιο από αυτά τα ψευτοδιλήμματα θα είναι λάθος. Εκείνο που πρέπει να δούμε είναι πώς θα αντιστρέψουμε την κατάσταση, πώς θα πετάξουμε έξω το σαθρό, από τα υπουργεία, την κοινωνία, τα ΜΜΕ. Αν δεν αλλάξει το πνεύμα, απλώς θα παραπαίουμε. Είναι νομίζω κάτι πολύ πιο ουσιαστικό από ένα δίλημμα.

Ο Μόσχος Λαγκουβάρδος είναι συνταξιούχος δικαστικός, συγγραφέας, επιφυλλιδογράφος και μεταφραστής

Καρκινογόνες ουσίες σε ρούχα των Zara, Calvin Klein,Levi's,Li Ning



Επικίνδυνες τοξικές ουσίες για την εμφάνιση καρκίνων και ορμονικών διαταραχών εντόπισε η Greenpeace σε προϊόντα μεγάλων κατασκευαστών ενδυμάτων, όπως οι Zara, Calvin Klein, Levi's και Li Ning.

                       
Καρκινογόνες ουσίες σε ρούχα των Zara, Calvin Klein, Levi's, Li Ning
Η Greenpeace είχε συλλέξει κατά τη διάρκεια του έτους δείγματα ενδυμάτων από είκοσι μάρκες, τα οποία πωλούνται σε 29 χώρες και περιφέρειες του κόσμου. Επρόκειτο για παντελόνια, μπλουζάκια, εσώρουχα και φορέματα κατασκευασμένα κυρίως στην Κίνα και σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες. Στη συνέχεια υπέβαλε τα υφάσματα σε αναλύσεις.
Σύμφωνα με την έρευνα της μη κυβερνητικής οργάνωσης που παρουσιάστηκε στο Παρίσι, «περίπου στα δύο τρίτα των 141 δειγμάτων εντοπίσθηκαν αιθοξυλιωμένες εννεϋλοφαινόλες (NPE)». Επίσης, μερικά ρούχα έφεραν φθαλάτες ή βαφές που περιείχαν καρκινογόνες αμίνες.
Οι αιθοξυλιωμένες εννεϋλοφαινόλες (NPE) είναι χημικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται συχνά ως απορρυπαντικά σε πολλές βιομηχανικές διαδικασίες και στην παραγωγή φυσικών και συνθετικών υφασμάτων. Κατά τη διάσπασή τους παράγεται νονυλφενόλη (NP), ένα πολύ τοξικό υποπροϊόν που αναστέλλει στον οργανισμό την παραγωγή των ορμονών.
Οι μάρκες που βρίσκονται στο στόχαστρο «είναι τεράστιοι παίκτες στη βιομηχανία της μόδας, μόνον η Zara παράγει 850 εκατομμύρια ενδύματα το χρόνο. Μπορεί κανείς να φανταστεί την έκταση του χημικού αποτυπώματος που αφήνει στον πλανήτη, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Κίνα όπου κατασκευάζονται πολλά από αυτά τα προϊόντα», υπογραμμίζει η Greenpeace.


Read more: http://www.newsbomb.gr/diethnh/story/254613/karkinogones-oysies-se-royha-ton-zara--calvin-klein--levi-s--li-ning#ixzz2CqAvCdot

Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2012

"Τα ίχνη του ερωτικού συναισθήματος χάνονται στην αυγή της ιστορίας" / του Ζαν-Κλοντ Μπολόν





Μαριάν Μενιέ (Marianne Meunier, ΜΜ): Η αγάπη υπάρχει σε όλους τους πολιτισμούς;

Ζαν-Κλοντ Μπολόν (Jean-Claude BologneJCB): Σε όλους τους πολιτισμούς της δύσης που κατορθώσαμε να ερευνήσουμε, βρήκαμε πως στις σχέσεις μεταξύ ανδρών γυναικών πάντοτε υπήρχαν πτυχές που υπερβαίνουν την φυσική έλξη. Δεν μιλάμε πάντοτε κατ' ανάγκη για το ίδιο πράγμα, αλλά υπάρχει παντού κάτι παραπάνω: στην αρχαία Αίγυπτο, την Ελλάδα, την Ρώμη...

ΜΜΤι είναι αυτό το «κάτι παραπάνω»;

JCB: Είναι πάντοτε συναισθηματικής τάξεωςυπερβαίνει την φυσική έλξη ή την ανάγκη για αναπαραγωγή και εντοπίζεται σε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο. Στα ερωτικά αιγυπτιακά τραγούδια, που χρονολογούνται το 1500 π.Χ και συνιστούν την πρώτη έκφραση ερωτικού συναισθήματος στον δυτικό πολιτισμό, βρίσκουμε ήδη την θεματολογία που θα χαρακτηρίζει έκτοτε το ερωτικό συναίσθημα: ο έρωτας κατοικοεδρεύει στην καρδιά, περιγράφεται σαν ασθένεια ή σαν παγίδα που στήνει ο άνδρας στην γυναίκα, σαν σκάνδαλο για τους γονείς. Βρίσκουμε επίσης την αγάπη των γονέων προς τα παιδιά, π.χ. στην περίπτωση του Αμενόφι Δ' και της ΝεφερτίτηςΌσο παλιά κι αν πάμε στην ιστορία, βρίσκουμε πάντοτε την ανάγκη οι σχέσεις να θεμελιώνονται σε συναισθήματα.

ΜΜΜπορούμε να πούμε πως το συναίσθημα της αγάπης εξελίσσεται συν τω χρόνω;

JCB: Όλα τα συστατικά της αγάπης είναι εξ αρχής παρόντα, αλλά κάθε πολιτισμός τα ανασυνθέτει σε μια κάπως διαφορετική εκδοχή της. Στην κλασική Αθήνα π.χ. το γεγονός πως οι γυναίκες είναι έγκλειστες στους γυναικωνίτες, από όπου δεν επιτρέπεται να βγουν αυτοβούλως και οι γάμοι είναι αυστηρά ρυθμισμένοι (π.χ. απαγορεύεται ο γάμος με μια ξένη) υποδηλώνει πως η αγάπη δεν θεωρείται σημαντική για την συγκρότηση του ζεύγους.

Αυτό όμως δεν αποκλείει την ύπαρξη της αγάπης: το κλασικότερο παράδειγμα είναι η αγάπη τουΠερικλή προς την Ασπασία, που είναι επιπλέον ξένη, κάτι που καθιστά την σχέση τους καταδικαστέα από ηθικής απόψεως, μιας που η αγάπη που της έδειχνε ήταν εκ των πραγμάτων ισχυρότερη από το συναίσθημα της υπακοής του στους νόμους της πατρίδας του.

Αλλά βρίσκουμε και στην Βίβλο μερικές ωραίες ερωτικές ιστορίες, με κορυφαία εκείνη του Ιακώβκαι της ΡαχήλΑλλά εδώ η ερωτική σχέση εντάσσεται στους κοινωνικούς κανόνες, όπως π.χ. εκείνον που καθορίζει πως η μεγαλύτερη αδερφή οφείλει να παντρευτεί πριν την νεότερη, κάτι που εξαναγκάζει τον Ιακώβ να νυμφευθεί πρώτα την αδερφή της Ραχήλ Λεία, και μετά την αγαπημένη του.

ΜΜΓιατί το ερωτικό συναίσθημα θεωρήθηκε τόσο πολύ συχνά ως εμπόδιο στην καθεστηκυία τάξη;

JCB: Ο έρωτας γίνεται αντιληπτός ως παράγων κοινωνικής αταξίας από την στιγμή που ο γάμος θεσμοθετήθηκε και συνδέθηκε με την κληρονομιά των περιουσιακών στοιχείων, που σκοπός του είναι φυσικά να συσσωρεύονται. Στην Γαλλία αυτή η απαξία του έρωτα κράτησε ως το 1870. Κυριαρχεί επίσης επί πολλούς αιώνες η πεποίθηση πως ο έρωτας είναι ένα συναίσθημα υπερβολικά αφερέγγυο και ασταθές για να αποτελεί βάση για τον γάμο.

Από χριστιανικής απόψεως, κάθε ερωτικό συναίσθημα εκτός γάμου αποτελεί εξορισμού ένδειξη λαγνείας, και άρα θεωρείται αντικείμενο περιφρόνησης και δυσπιστίας. Αλλά και η συζυγική αγάπη θεωρείται μια πολύ δευτερεύουσα μορφή αγάπης. Μόνο όταν εμπεδώνεται το μυστήριο του γάμου και η ανάλογη τελετή, τον 12ο αιώνα, βλέπουμε να εγκωμιάζεται η συζυγική αγάπη. Η ευλογία του γάμου από την εκκλησία επιτρέπει τον μετασχηματισμό της λαγνείας σε εκδήλωση της θείας χάριτος, αίροντας το χάσμα μεταξύ τους. Εμφανίζονται έτσι γάμοι που επικυρώνουν πολύ δυνατούς και μεγάλους έρωτες. Βέβαια όταν π.χ. ο Σεν Σιμόν (Saint-Simon) μιλάει στα «απομνημονεύματά» του για τον γάμο του, αφιερώνει δέκα σελίδες στον... πεθερό του! Θα έλεγε κανείς πως έχει νυμφευθεί εκείνον! Αλλά μερικές δεκαετίες αργότερα, όταν η σύζυγός του πεθαίνει, είναι απαρηγόρητος. Ο Σεν Σιμόν αγαπούσε αληθινά την γυναίκα του.

ΜΜΜα τότε, ο έρωτας δεν θεωρείται ποτέ θετικό συναίσθημα;

JCB: Πώς! Όσον αφορά την Γαλλία, είναι τη δεκαετία του 1870 που παρατηρούμε για πρώτη φορά μια εκπεφρασμένη βούληση να συνδέεται ο γάμος με τον έρωτα. Οι κοινωνιολόγοι της εποχής επέβαλαν την αντίληψη πως η Γαλλία ηττήθηκε πολεμικά από την Πρωσία διότι οι Γάλλοι στρατιώτες δεν ήταν επαρκώς «παθιασμένοι» και πως κανείς δεν μπορεί να είναι «παθιασμένος» αν είναι γόνος ενός γάμου «ψυχρού», που έχει δηλαδή συναφθεί από συμφέρον. Με άλλα λόγια, για να ξαναποκτήσουν πάθος οι Γάλλοι στρατιώτες, έπρεπε να πολλαπλασιαστούν οι γάμοι από έρωτα. Όσον αφορά τους χριστιανούς κοινωνιολόγους, χρειάζεται να φθάσουμε στον μεσοπόλεμο για να δούμε να αναπτύσσεται η επιχειρηματολογία πως είναι αναγκαίο ο γάμος να θεμελιώνεται στην αγάπη μεταξύ των συζύγων.

ΜΜΣημαίνει αυτό πως ο έρωτας επηρεάζεται από τις ιστορικές συνθήκες;

JCB: Ναι με την ευρεία έννοια του όρου «ιστορικές συνθήκες», αλλά όχι υπό την έννοια ενός μεμονωμένου συμβάντος, όπως π.χ. ενός πολέμου. Τον 19ο αιώνα, η εκβιομηχάνιση και οι μεγάλες μετακινήσεις αγροτικών πληθυσμών χαλαρώνουν τους οικογενειακούς δεσμούς. Χιλιάδες νέοι βρίσκονται να ζουν μόνοι, χωρίς να πιέζονται από οικογενειακές υποχρεώσεις ή συνοικέσια. Ο έρωτας θεωρείται έξαφνα ένας σημαντικός λόγος να προχωρήσει κανείς στον γάμο.

ΜΜΥπάρχουν ανάλογες διακυμάνσεις στο συναίσθημα της αγάπης των γονέων προς τα παιδιά τους;

JCB: Η αριστοκρατία και οι αυλικοί έχουν σημαντικότερα πράγματα να κάνουν από το να μεγαλώνουν τα παιδιά τους, και έτσι το έργο αυτό ανατίθεται σε τροφούς. Αλλά η Γαλλική Επανάσταση και η ανάδειξη των αστών σηματοδοτεί στον τομέα αυτόν μια μεγάλη αλλαγή νοοτροπίας.

Θεωρώ πως αυτό οφείλεται στο ζήτημα της κοινωνικής καταξίωσης: ο αριστοκράτης υποχρεούνται να συμβάλει στην συνέχιση της οικογενειακής του παράδοσης, αλλά αυτό γίνεται με τρόπο λίγο-πολύ αυτόματο: αυτό που πρέπει κυρίως να αποφεύγεται, είναι ένας απρεπής γάμος. Ο αστός όμως, που δεν αντλεί κοινωνική καταξίωση από τους προγόνους του, οφείλει να την αντλήσει από την πορεία των παιδιών τουΗ οικογενειακή ιστορία κρίνεται πλέον από το τι θα συμβεί στο μέλλον. Ο αστός π.χ. θέλει να αποκτήσουν τα παιδιά του καλύτερη μόρφωση από την δικιά του.

ΜΜΚαι η αγάπη προς τον πλησίον, είναι αποκλειστικά χριστιανική;

JCB: Και ναι, και όχι. Κατά την ρωμαϊκή περίοδο αναδεικνύονται ήδη η αξία της συγγνώμης και του ελέους, που δεν είναι μεν ακριβώς ενδείξεις αγάπης προς τον πλησίον, αλλά πάντως σχετίζονται με ανθρωπιστικά ιδεώδη. Αυτό που είναι αποκλειστικά χριστιανικό, είναι η «αγάπη» (στα ελληνικά στο κείμενο, Σ.τ.Μ)αυτή η εκδήλωση της θείας χάριτος που προέρχεται από τον Θεό και κατακλύζει τον άνθρωπο σε βαθμό να τον υπερχειλίζει. Αυτή η «αγάπη» δεν είναι απλά ένδειξη μεγαλοψυχίας· είναι επίσης μια ένδειξη θείας επιλογής. Αυτό επίσης που κατά την γνώμη μου είναι αποκλειστικά χριστιανικό, είναι η πνευματική υπακοή, η σχέση μαθητή-διδασκάλου που κάνει τον πιστό να υπακούει στον πνευματικό του με πολύ μεγαλύτερη προθυμία από ότι τον γονιό του, καθώς η σχέση τους είναι πνευματική -και όχι σωματική.

Ο 
Jean-Claude Bologne είναι Βέλγος ιστορικός και κοινωνιολόγος, εξειδικευμένος στον μεσαίωνα 

πηγή:ppol.gr

Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2012

Βασίλισσα Όλγα των Ελλήνων: η ξεχασμένη πριγκίπισσα


 της Γιούλια Πετρουνίτσκινα    




Ήταν προφανώς βούληση της μοίρας και του ουρανού, να συνδυάσει η βασίλισσα Όλγα των Ελλήνων τη ζωή της με δυο χώρες (την Ελλάδα και τη Ρωσία). Η Όλγα βρέθηκε από 16 χρονών στην Ελλάδα κι έγινε βασίλισσα των Ελλήνων. Για την Όλγα ήταν ευλογία να ζουν σε αρμονία ο ελληνικός και ο ρωσικός λαός. Ήθελε να νιώθει την αγάπη του λαού και την αφοσίωση του και να ξέρει ότι στις δύσκολες στιγμές ο λαός δε θα την προδώσει και θα σταθεί δίπλα της. Η Όλγα προσπάθησε να συνδέσει την Ελλάδα και την Ρωσία με ακατάλυτους δεσμούς φιλίας.

Η Όλγα ήταν κόρη του μεγάλου δούκα Κονσταντίν Νικολάγιεβιτς Ρομανόφ (Константин Николаевич Романов) -γιου του τσάρου Νικολάου Α' (Николай I Павлович) και αδελφού του τσάρου Αλεξάνδρου Β' (Александр II Николаевич).

Ο πατέρας της  Κονσταντίν Νικολάγιεβιτς ήταν υπουργός ναυτικών και δεύτερος στην ιεραρχία στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Το 1861 ο Κονσταντίν Νικολάγιεβιτς, ως μέλος της σχετικής επιτροπής, ήταν υπεύθυνος για την απελευθέρωση των αγροτών από την δουλοπαροικία. Ήταν επίσης ένας από τους βασικούς συντάκτες του ρωσικού συντάγματος. Έδωσε μεγάλη προσοχή και φροντίδα στα σχολεία, στα εκπαιδευτικά και στρατιωτικά ιδρύματα. Έγινε πολύ γνωστός για τη φιλανθρωπική του δραστηριότητα (βοήθησε στην ίδρυση πανεπιστημίων, θεάτρων, κ. ά). Προστάτευε τους Ρώσους επιστήμονες, μουσικούς, συγγραφείς, ζωγράφους.

Το 1848 (όταν ήταν 19 χρονών) παντρεύτηκε τη Γερμανίδα Αλεξάνδρα (Alexandra Iosifovna). Η Αλεξάνδρα έγινε βοηθός του άνδρα της και συμμετείχε ενεργά σε ποικίλες κοινωνικές δραστηριότητες.

Απέκτησαν 6 κόρες, που από τα παιδικά τους χρόνια έμαθαν ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά από εκείνη προς την πατρίδα.

Η Όλγα γεννήθηκε το 1851 και ήταν το δεύτερο παιδί της οικογένειας. Ήταν γοητευτική, φρόνιμη, λογική. Μεγάλωσε και ωρίμασε από πολύ νωρίς σαν προσωπικότητα. Από όλα τα παιδιά στην οικογένεια, η Όλγα είχε τα περισσότερα κοινά με τον πατέρα της. Έμοιαζε πολύ με τον Κονσταντίν Νικολάγιεβιτς. Η Όλγα αφιέρωνε πολύ χρόνο στις αδελφές της. Τις φρόντιζε, τις πρόσεχε με αληθινή μητρική φροντίδα. Η Όλγα είχε πάθος με τη γνώση, υψηλές μαθητικές επιδόσεις και πολλά ταλέντα. Τη διέκρινε ιδιαίτερη έφεση στις ξένες γλώσσες. Από τα παιδικά της χρόνια σκόρπιζε αγάπη σε όλους και δημιουργούσε γύρω της ένα αίσθημα εμπιστοσύνης στους ανθρώπους. Επίλυσε συγκρούσεις και λογομαχίες στην οικογένεια των Ρομανόφ. Με τα χρόνια η Όλγα κατάλαβε ότι η οικογένεια είναι κάτι πολύ σημαντικό στην ζωή κάθε γυναίκας, ακόμη και στην τσαρική-βασιλική οικογένεια. Η καθημερινότητα της οικογένειας των Ρομανόφ ήταν αρκετά λιτή. Για τους Ρομανόφ η έννοια της τιμής είχε πολύ μεγάλη σημασία και πάντα ήταν ένα ουσιαστικό κριτήριο της αξιοπρέπειας.

Όπως έλεγε η ίδια η Όλγα, η τιμή είναι η βάση στην οποία χτίζεται η προσωπικότητα του ανθρώπου. Ο γενικός στόχος της βασίλισσας Όλγας ήταν να κάνει το καλό στους ανθρώπους, και να ανακουφίζει τα βάσανα τους. Η αγαπημένη φράση της ήταν το βιβλικό: «τ πολωλς ζητήσω κα τ πλανώμενον πιστρέψω κα τ συντετριμμένον καταδήσω κα τ κλεπον νισχύσω» (εζεκιλ 34:16)

Στην Ελλάδα η οθωμανική κυριαρχία συνεχίστηκε μέχρι το 1821, οπότε οι Έλληνες κήρυξαν την ανεξαρτησία τους. Η ελληνική επανάσταση του 1821 έληξε το 1828. Το 1830 αναγνωρίστηκε η ανεξαρτησία του νέου ελληνικού κράτους, που το 1832 ανακηρύχτηκε μοναρχία.

Ο βασιλιάς Γεώργιος Α' της Ελλάδας ήταν ο δεύτερος κατά σειρά μονάρχης της νεότερης Ελλάδας μετά τον Όθωνα και εγκαινίασε νέο βασιλικό οίκο. Γεννήθηκε στην Κοπεγχάγη και ήταν δευτερότοκος γιος του πρίγκιπα και μετέπειτα βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Θ' (Christian IX). Ενθρονίστηκε ως βασιλέας της Ελλάδας υπό την πίεση των μεγάλων δυνάμεων (Γαλλίας, Αγγλίας και Ρωσίας). Ο νέος βασιλικός οίκος του Γεωργίου Α' υπήρξε ο βασιλικός οίκος της Ελλάδας για τα επόμενα 110 χρόνια, από το 1863 έως την αλλαγή του πολιτεύματος σε προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία, με τα δημοψηφίσματα του 1973 και του 19741. Ο Γεώργιος Α'στέφθηκε βασιλέας των Ελλήνων σε ηλικία 17 χρονών. Κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στη Ρωσία γνώρισε την δεκατετράχρονη μεγάλη δούκισσα Όλγα Κωνσταντίνοβνα της Ρωσίας. Αυτή η συνάντηση επηρέασε πολύ το βασιλιά Γεώργιο, που νυμφεύθηκε δύο χρόνια αργότερα στην Αγία Πετρούπολη την δεκαεξάχρονη πια Όλγα Κωνσταντίνοβνα. Έτσι η Όλγα έγινε βασίλισσα των Ελλήνων.

Αυτός ο γάμος ήταν ευεργετικός για την Ελλάδα, η οποία έτυχε της πολιτικής και οικονομικής υποστήριξης της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Η ορθόδοξη βασίλισσα με τις ρωσικές ρίζες εξασφάλισε στον λουθηρανό βασιλιά τη συμπάθεια των ορθόδοξων Ελλήνων. Αυτός ο γάμος δεν ήταν απλά μία δυναστική συμφωνία, αλλά βασιζόταν στην αγάπη και τον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ των δύο ευγενών. Αυτός ο συνδυασμός προσωπικών και κρατικών ενδιαφερόντων ήταν τότε μάλλον σπάνιος. Η δεκαεξάχρονη Όλγα ανέλαβε το θρόνο και την εξουσία με υψηλό αίσθημα ευθύνης. Η επαφή της Όλγας με την Ρωσία δεν σταμάτησε ποτέ.

Κάποτε ο βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α' είπε ότι η επιτυχία του στον ελληνικό θρόνο όφειλε πολλά στην προσωπικότητα της συζύγου του Όλγας,


Η βασίλισσα Όλγα ασχολήθηκε πάρα πολύ με φιλανθρωπικά έργα και πολιτικές παρεμβάσεις που άφησαν βαθύ ίχνος στην ελληνική κοινωνική και πολιτική ζωή ως σήμερα:

Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός»

Μόλις βρέθηκε στη Ελλάδα η Όλγα Κωνσταντίνοβνα αφιέρωσε όλες της δυνάμεις της ψυχής της στο φιλανθρωπικό έργο υπέρ της ανακούφισης του ελληνικού λαού. Το 1875 έθεσε υπό την προστασία της το σύλλογο «υπέρ της γυναικείας παιδεύσεως» και στη συνέχεια ίδρυσε σχολή αδελφών νοσοκόμων. Για τις ανάγκες της σχολής η βασίλισσα Όλγα χρηματοδότησε από προσωπικούς της πόρους και έχτισε ένα μικρό κτίριο, καλώντας ταυτόχρονα τόσο την τσαρική οικογένεια της Ρωσίας όσο και τους Έλληνες του εξωτερικού να συνεισφέρουν οικονομικά στην οικοδόμηση του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», που έγινε σύντομα το μεγαλύτερο στα Βαλκάνια. Η βασίλισσα Όλγα συχνά επισκεπτόταν το νοσοκομείο για να περιποιηθεί η ίδια τους αρρώστους -μεριμνώντας ιδιαίτερα για τους βαριά ασθενείς- και για να συμπαρασταθεί στο ιατρικό προσωπικό. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της η βασίλισσα Όλγα ίδρυσε τον «οίκο της αγίας Όλγας».

Γηροκομείο Αθηνών

Παρατηρώντας την αδράνεια του εποπτικού συμβουλίου του γηροκομείου Αθηνών, η βασίλισσα Όλγα ανέλαβε προσωπικά τη μέριμνα του ιδρύματος αυτού. Σε σύντομα χρονικό διάστημα χτίστηκαν επτά νέα κτίρια και επιλύθηκαν τα οικονομικά προβλήματα του.

Ερυθρός Σταυρός

Το 1877 η βασίλισσα Όλγα ίδρυσε τον «Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό» (ΕΕΣ). Σε μια χώρα που τη σάρωναν πολλές επικίνδυνες ασθένειες και υπήρχαν πολύ λίγα νοσοκομεία για την αντιμετώπιση τους ο φορέας αυτός έπαιξε έναν γιγάντιο ρόλο, παρέχοντας υπηρεσίες ιατρικής περίθαλψης σε όλη την Ελλάδα.

Δράσεις υπέρ της ορθοδοξίας

Βαθειά θρησκευόμενη, η βασίλισσα Όλγα αφιέρωσε πολλές δυνάμεις και σημαντικούς οικονομικούς της πόρους στην αναγέννηση των παλιών βυζαντινών μνημείων στην Ελλάδα και στην οικοδόμηση νέων ορθόδοξων ναών. Η Όλγα συνέχισε έτσι την παράδοση του παππού της Ρώσου αυτοκράτορα Νικολάου Α'. Η Ρωσίδα πριγκίπισσα ανέλαβε υπό την προστασία της την εκκλησία της αγίας Όλγας, που βρισκόταν στους χώρους του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» και το εκκλησάκι του αγίου Γεωργίου στο Λυκαβηττό. Η βασίλισσα Όλγα ανέλαβε και το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων για την οικοδόμηση της εκκλησίας του Αγίου Κωνσταντίνου. Όπως ειπώθηκε, «η Όλγα αντιλαμβανόταν τον δρόμο του ορθόδοξου ανθρώπου ως πορεία προς την τελειοποίηση του εαυτού του. Και η δική της ζωή αποτέλεσε έναν δρόμο χριστιανικής αγάπης και αυτοθυσίας». Το 1898, στην περιοχή του Νέου Κόσμου, στο μέρος που έγινε η απόπειρα κατά της ζωής του βασιλιά Γεωργίου Α' και της κόρης του Μαρίας, η Όλγα Κωνσταντίνοβνα έχτισε σε ανάμνηση της σωτηρίας τους εκκλησία αφιερωμένη στη μεταμόρφωση  του Σωτήρος και τον άγιο Σώστη. Επί βασίλισσας Όλγας μεταφέρθηκαν το 1871 στην Ελλάδα από τη Ρωσία τα λείψανα του Έλληνα ενθομάρτυρα πατριάρχη Κωνσταντινούπολης Γρηγορίου Ε', που είχε βασανιστεί και θανατωθεί από τους Οθωμανούς. Είναι τέλος γνωστή η κίνηση της Όλγας να αναθέσει -και να θέσει υπό την προστασία της- την πρώτη μετάφραση του κειμένου της Αγίας Γραφής στην καθομιλουμένη, κίνηση που προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις.

Καλλιέργεια εθνικής συνείδησης

Στις 6 Απριλίου 1896 ο βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α' κήρυξε στην Αθήνα τους πρώτους σύγχρονους ολυμπιακούς αγώνες. Χωρίς την έμπρακτη υποστήριξη της ελληνικής βασιλικής οικογένειας, οι αγώνες αυτοί κατά πάσα πιθανότητα δεν θα είχε σταθεί μπορετό να διοργανωθούν.

Η ελληνική βασιλική οικογένεια συνέβαλε δραστήρια και στην αναγέννηση της εθνικής συνείδησης τον ελληνικού λαού. Η βασίλισσα Όλγα βοηθούσε προσωπικά τον «αρχαιολογικό σύλλογο» και συνεισέφερε στην ίδρυση του «βυζαντινού μουσείου». Το 1921 διοργανώθηκαν σε όλη την Ελλάδα εκδηλώσεις αφιερωμένες την 100ή επέτειο της ελληνικής επανάστασης του 1821.

Ανάπτυξη του πολεμικού ναυτικού

Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα κληρονόμησε από τον πατέρα της στρατηγό-ναύαρχο μεγάλο δούκαΚωνσταντίν Νικολάγιεβιτς, την αγάπη προς το ναυτικό. Δεν ήταν καθόλου τυχαίο που το 1902 χτίστηκε στον Πειραιά το ναυτικό νοσοκομείο Πειραιά, χάρη και στη δραστηριοποίηση της βασίλισσας Όλγας. Εκτός από το νοσοκομείο το ίδρυμα διέθετε και μια πολυκλινική, η οποία την ίδια περίοδο προσέφερε ιατρική περίθαλψη σε πάνω από ένα εκατομμύριο ασθενείς. Στα χρόνια των βαλκανικών πολέμων και του Α' παγκόσμιου πολέμου, το νοσοκομείο δέχτηκε πάνω από 1,500 τραυματισμένους Έλληνες στρατιώτες.

Εκτιμώντας την ειλικρινή αγάπη της Όλγας προς το ναυτικό, ο θείος της Ρώσος ΑυτοκράτοραςΑλέξανδρος Β' την ανακήρυξε το 1879 «κηδεμόνα» της 2ης μονάδας του ρωσικού ναυτικού. Αργότερα, η Όλγα έγινε βασιλική προστάτιδα του ρωσικού καταδρομικού «ναύαρχοςΜακάρωφ». Η βασίλισσα «φρόντιζε όχι μόνο τους αξιωματικούς, αλλά και τους ναύτες» των ρωσικών πλοίων που αγκυροβολούσαν στο λιμάνι του Πειραιά «αποστέλλοντας ακόμα και συστατικές επιστολές για να τους βοηθήσει». Η αυτού υψηλότης Όλγα Κωνσταντίνοβνα απέδιδε πολύ μεγάλη σημασία στην διατήρηση της μνήμης των Ρώσων πεσόντων για την ελευθερία την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Το 1872 δημιουργήθηκε στη Σφακτηρία με προσωπικά της έξοδα μία σαρκοφάγος πάνω στον τάφο των Ρώσων ναυτικών που είχαν πέσει κατά την ναυμαχία του Ναβαρίνου. Χάρη σε προσπάθειες της Όλγας, δημιουργήθηκε δίπλα στο λιμάνι του Πειραιά μια ωραία νεκρόπολη για τους Ρώσους που πέθαναν μακριά από την πατρίδα τους.


y

Τον Οκτώβριο του 1912 ξέσπασε πόλεμος κατά της Τουρκίας στον οποίο συμμετείχε και η Ελλάδα, προκαλώντας μεγάλο ενθουσιασμό των ευρέων κοινωνικών στρωμάτων, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στη Ρωσία. Οι στρατιωτικές δυνάμεις της Ελλάδας της Βουλγαρίας, της Σερβίας και του Μαυροβουνίου βρέθηκαν σε απόσταση λίγων δεκάδων χιλιομέτρων από την Κωνσταντινούπολη. Αρχηγός του ελληνικού στρατού ήταν ο διάδοχος Κωνσταντίνος και κοντά του, δίπλα στον ελληνικό στρατό, βρισκόταν όλη η βασιλική οικογένεια. Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα μαζί με τις νύφες της χρηματοδότησαν και ίδρυσαν πολλά στρατιωτικά νοσοκομεία. Τους βαριά τραυματισμένους περιποιόταν συχνά η ίδια η βασίλισσα Όλγα. Στις 5 Μαρτίου του 1913 ο βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α', πυροβολήθηκε θανάσιμα στη Θεσσαλονίκη από έναν πληρωμένο δολοφόνο, ενώ περπατούσε στο δρόμο χωρίς προσωπικούς φρουρούς και σωματοφύλακες.

Μετά τον θάνατο του άνδρα της, η Όλγα επέστρεψε στη Ρωσία, όπου άνοιξε ένα νοσοκομείο στοπαλάτι του Πάβλοβσκ και περνούσε εκεί πολλές ώρες κάθε μέρα. Στην Ρωσία τη βρήκε και ηοκτωβριανή επανάσταση του 1917. Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα εγκατέλειψε ξανά τη Ρωσία, αυτή την φορά για πάντα. Το 1920 η Όλγα ανέλαβε για σύντομο χρονικό διάστημα την αντιβασιλεία της Ελλάδας. Το 1924 έφυγε από την Ελλάδα για την Ιταλία όπου και πέθανε το 1926, εξακολουθώντας να αγαπά τον ελληνικό λαό. Στις 17 Νοεμβρίου του 1936 μεταφέρθηκαν από την Ιταλία στον Πειραιά οι σαρκοφάγοι με τα οστά της βασίλισσα των Ελλήνων Όλγας, του γιου της Κωνσταντίνου, και της νύφης της βασιλίσσης Σοφίας. Δέκα χρόνια μετά τον θάνατό της, ηΌλγα βρήκε το τελευταίο της καταφύγιο στο βασιλικό κοιμητήριο του Τατοΐου, δίπλα στον πολυαγαπημένο της σύζυγο.

Η Όλγα, βασίλισσα των Ελλήνων, ήταν εξαιρετική και εξέχουσα προσωπικότητα, που το φιλανθρωπικό της έργο προηγήθηκε κατά έναν ολόκληρο αιώνα της εποχής της.



Ο Βασιλεύς Γεώργιος και η Βασίλισσα Όλγα αφίχθησαν στην Ελλάδα ...
στις 11 Νοεμβρίου του 1867. Γνωρίζοντας τις αυξημένες ανάγκες του Ελληνικού λαού ζητούν να μην γίνει η οποιαδήποτε δαπάνη για τον εορτασμό της άφιξης της Βασίλισσας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Βασιλεύς Γεώργιος σε σχετικό τηλεγράφημά του  «...Ήθελεν είσθαι λίαν ευχάριστον εις ημάς, αν το προς το σκοπόν τούτο αφιερωθέν ποσόν ελάμβανεν έτερον προσδιορισμόν, σύμφωνον προς τας μεγάλας δυστυχίας, τας οποίας οφείλομεν να ανακουφίσωμεν...».
Πράγματι εκείνη την περίοδο η Ελλάδα αντιμετώπιζε μεγάλες «δυστυχίες». Ήταν ένα νεοσυσταθέν κράτος το οποίο στερούνταν βασικών υποδομών και που στο εσωτερικό του αντιμετώπιζε σοβαρά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα. Η Βασίλισσα γνώριζε ότι από την αρχή της Βασιλείας της θα έπρεπε να αφιερώσει όλες της, τις δυνάμεις ώστε να βοηθήσει τον Ελληνικό λαό, πράγμα το οποίο έκανε μέχρι το τέλος της ζωής της.
Από την πρώτη στιγμή άρχισε να επιτελεί σπουδαίο και αναγκαίο έργο. Κύριο μέλημα της νεαρής Βασίλισσας ήταν η ανακούφιση των συνανθρώπων της, η καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης, η ανάδειξη του ρόλου των γυναικών στην ελληνική κοινωνία καθώς και η ενδυνάμωση της ορθοδοξίας. Η παρουσία της και η συνεισφορά της στις δύσκολες ώρες που κλήθηκε να περάσει ο Ελληνικός λαός (Ελληνοτουρκικός Πόλεμος, Βαλκανικοί Πόλεμοι) ήταν συνεχής και ανεκτίμητη.
Η καθημερινή της ασχολία ήταν οι φιλανθρωπικές τις δραστηριότητες, τις οποίες χρηματοδοτούσε, ως επί το πλείστον, από δικά της κεφάλαια. Όπως αναφέρει η προσωπική της γραμματέας Ιουλία Καρόλου από τα 6.000 ρούβλια τα οποία ελάμβανε μηνιαίως ως προίκα από τη Βασιλική Οικογένεια της Ρωσίας τα 4.000 προορίζονταν για το κοινωφελές της έργο ενώ τα υπόλοιπα 2.000 προορίζονταν για την κάλυψη των προσωπικών της εξόδων (πληρωμές προσωπικού κτλ). Όπως εξομολογείται η γραμματέας της από αυτό το ποσό των 2.000 ρουβλίων καλύπτονταν και οι ανώνυμες φιλανθρωπίες της Βασίλισσας σε όποιον ζητούσε τη βοήθειά της.
Το έργο της Βασίλισσας Όλγας, η σεμνότητά της καθώς και η πίστη της, την κατέστησαν ιδιαίτερα λαοφιλή.